Ponticola syrman
Ponticola syrman, yaygın adıyla Syrman Keleri (Syrman's Goby), Gobiidae (Gerçek Keler Balıkları) familyasına ait bir türdür. Bu tür, özellikle Karadeniz, Azak Denizi ve Hazar Denizi havzalarında, nehir ağızlarında ve tatlı su habitatlarında yaşayan Ponticola cinsinin önemli bir üyesidir.
Taksonomik Sınıflandırma
SeviyeSınıflandırma AdıAçıklamaÂlem (Kingdom)Animalia (Hayvanlar)Çok hücreli organizmalar.Şube (Phylum)Chordata (Kordalılar)Omurgalılar ve kordalılar.Sınıf (Class)Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)Kemikli balıkların baskın sınıfı.Takım (Order)GobiiformesKeler balıklarını içeren takımdır.Aile (Family)Gobiidae (Keler Balıkları)Vantuz benzeri karın yüzgecine sahip balıklar.Cins (Genus)PonticolaKaradeniz ve Hazar Denizi havzalarında yaygın, büyük keler balıkları cinsi.Tür (Species)Ponticola syrman (Nordmann, 1840)
Genel Özellikler ve Ekoloji
- Fiziksel Özellikler: Ponticola cinsi kelerler arasında orta-büyük boyuta sahiptir. Diğer büyük kelerler gibi gözleri yüksekte ve birbirine yakındır, başları nispeten geniştir.
- Habitat ve Dağılım: Karadeniz, Azak Denizi ve Hazar Denizi havzalarında geniş bir dağılıma sahiptir. Bu tür, denizel ortamlardan (az tuzlu sular) acı su ve nehirlerin alt kısımlarına kadar geniş bir tuzluluk aralığında yaşayabilen örihalin bir türdür.
- Yaşam Alanı: Nehir ağızları, haliçler ve göllerin kıyı bölgeleri gibi tatlı ve acı suların birleştiği yerleri tercih eder. Genellikle kumlu, çamurlu veya taşlı diplerde bulunur.
- Beslenme: Etçil bir türdür. Özellikle küçük kabukluları, solucanları ve diğer küçük bentik omurgasızları avlar.
- Evrimsel Önemi: P. syrman, Kafkasya biyolojik çeşitlilik sıcak noktasında bulunan ve tatlı suya endemik türleri içeren (P. iranicus ve P. patimari gibi) bir tür grubunun (P. syrman grubu) merkezi türlerinden biridir. Bu grubun evrimsel tarihinin, Pleistosen dönemindeki Hazar Denizi'nin su seviyesi dalgalanmalarıyla yakından ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Ticari Durum ve İnsan Sağlığı
İnsan Sağlığı ve Zehirlilik Durumu: Ponticola syrman insanlar için zararsızdır. Zehirli dikenlere veya vücudunda toksinlere sahip olduğuna dair herhangi bir bilimsel kayıt yoktur.
Ticari Değer: Ponticola cinsindeki bazı daha büyük keler türleri bölgesel olarak avlanıp tüketilebilse de, P. syrman'ın kendisi ticari balıkçılık için ana hedef tür olarak kabul edilmez. Ancak yerel balıkçılıkta veya yan av olarak yakalanabilir.
Korunma Durumu: Bu türün IUCN Kırmızı Listesi'ndeki güncel durumu hakkında açık bir küresel kayıt bulunmamaktadır. Ancak, geniş dağılım alanı ve örihalin yapısı (farklı tuzluluklara uyum sağlayabilmesi) popülasyonunun nispeten istikrarlı olmasına katkıda bulunabilir. Diğer Ponticola türleri gibi, yaşam alanı bozulması ve kirlilikten etkilenebilir.
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi (Bilgiler listelenen otoriteler ve veri tabanlarından derlenmiştir)
Kaynaklar
- PMC - PubMed Central (Ponticola syrman grubu üzerine bütünleştirici taksonomik çalışmalar)
- FishBase
- Akademik Literatür: Gobiidae familyasının evrimi ve biyocoğrafyası üzerine çalışmalar.
