Pomatoschistus marmoratus

Pomatoschistus marmoratus, yaygın adıyla Mermer Keleri (Marbled Goby), Gobiidae (Keler Balıkları) familyasına ait, Akdeniz ve çevresindeki denizlerde en yaygın ve baskın türlerden biri olan küçük bir demersal balıktır.

Taksonomik Sınıflandırma

SeviyeSınıflandırma AdıAçıklamaÂlem (Kingdom)Animalia (Hayvanlar)Çok hücreli organizmalar.Şube (Phylum)Chordata (Kordalılar)Omurgalılar ve kordalılar.Sınıf (Class)Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)Kemikli balıkların baskın sınıfı.Takım (Order)GobiiformesKeler balıklarını içeren takımdır.Aile (Family)Gobiidae (Keler Balıkları)Vantuz benzeri karın yüzgecine sahip balıklar.Cins (Genus)PomatoschistusAkdeniz ve Kuzeydoğu Atlantik'te yaygın küçük keler balıkları cinsi.Tür (Species)Pomatoschistus marmoratus (Risso, 1810)Latince marmoratus (mermer desenli) ismini alır.

Genel Özellikler ve Ekoloji

Fiziksel Özellikler: Küçük boyutlu bir balıktır. Maksimum boyu 8 cm TL'ye (Toplam Uzunluk) ulaşabilir, ancak çoğu birey 5 cm civarındadır. İnce, füze şeklinde bir vücuda sahiptir. Göğsü halkalı pullarla kaplıdır ve ön karın zarının arka kenarında küçük çıkıntılar bulunur; bu, onu diğer Pomatoschistus türlerinden ayıran bir morfolojik özelliktir.
Habitat ve Dağılım: Doğu Atlantik (İber Yarımadası'ndan Biskay Körfezi'ne), Akdeniz, Karadeniz ve Azak Denizi'nde geniş bir dağılımı vardır. Ayrıca Süveyş Kanalı'nda da bulunur.
Yaşam Alanı: Sığ kıyı sularında (tipik olarak 20 metreye kadar), kumlu substratlar üzerinde ve acı ve hatta hipersalin (yüksek tuzlu) sulara girebilme yeteneği ile haliçlerde ve lagünlerde yaygındır. Kış aylarında nadiren 70 metreye kadar derin sulara inebilir.
Beslenme: Etçil bir beslenme düzenine sahiptir. Küçük kabuklular (kopepodlar ve amfipodlar) ve sinek larvası (chironomid) ile beslenir. Mevsimsel olarak besin tercihleri değişebilir: Örneğin, yaz aylarında beslenmesi neredeyse tamamen kopepodlardan oluşabilir. Büyüdükçe amfipod ve midye gibi daha büyük avları tüketmeye başlar.
Üreme ve Davranış: Erkekler bir bivalf (iki kabuklu yumuşakça) kabuğunun içini temizleyerek bir yuva hazırlar ve dışını kumla kaplar. Dişi, yumurtalarını buraya bırakır. Yuva yapan erkekler, yanlarında dört koyu bant, birinci sırt yüzgecinde mavi bir leke ve karın yüzgeçleri ile anal yüzgecin kenarında koyu renklenme içeren üreme renkleri sergilerler. Erkek, yumurtalar çatlayana kadar onları temizler ve havalandırır (yelpazeler).

Ticari Durum ve İnsan Sağlığı

İnsan Sağlığı ve Zehirlilik Durumu: Pomatoschistus marmoratus insanlar için zararsızdır. Zehirli dikenlere veya toksinlere sahip olduğuna dair herhangi bir bilimsel kayıt yoktur.

Ticari Değer: Küçük boyutu ve kumlu dipte yaşaması nedeniyle ticari balıkçılıkta doğrudan hedef tür değildir ve gıda olarak önemi yoktur. Ancak, özellikle lagün ekosistemlerinde baskın bir tür olarak bulunması nedeniyle, ekolojik çalışmalar ve küresel değişimlere yanıtı anlamak için önemli bir model organizmadır.

Korunma Durumu: IUCN Kırmızı Listesi'nde, türün Avrupa ve Akdeniz'de geniş yayılımı ve popülasyon bolluğu göz önüne alınarak En Az Endişe Veren (Least Concern - LC) kategorisinde sınıflandırılmıştır.

Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi (Bilgiler listelenen otoriteler ve veri tabanlarından derlenmiştir)