Gobius fallax
Gobius fallax, adından da anlaşılacağı gibi, genellikle yakın akrabası olan Gobius cobitis (Büyük Keler) ile karıştırılan, Akdeniz ve Atlantik Okyanusu'nun doğu kıyılarına özgü küçük bir bentik balık türüdür. Latince'de fallax "aldatıcı" veya "sahte" anlamına gelir.
Taksonomik Sınıflandırma
SeviyeSınıflandırma AdıAçıklamaÂlem (Kingdom)Animalia (Hayvanlar)Şube (Phylum)Chordata (Kordalılar)Aile (Family)Gobiidae (Keler Balıkları)Cins (Genus)GobiusTür (Species)G. fallax (Sarato, 1889)
Genel Özellikler ve Ekoloji
- Fiziksel Özellikler:
- Boyut: Küçük ve orta büyüklükte bir kelerdir; maksimum uzunluğu genellikle 10 cm TL (Toplam Uzunluk) civarındadır.
- Morfoloji ve Renklenme: Vücudu diğer Gobius türlerine göre daha ince ve uzundur. Rengi çok değişkendir, genellikle açık kahverengi, sarımsı veya zeytuni tonlardadır. Vücudunun yan taraflarında, arka kısma doğru yoğunlaşan ve yatay sıralar halinde dizilmiş, belirgin koyu lekeler veya noktalar bulunur.
- Kafa Yapısı: Başının hemen arkası (ense ve predorsal bölge) pullarla kaplıdır, bu da onu bazı pulsuz kafalı akrabalarından ayırır.
- Habitat ve Dağılım:
- Dağılım Alanı: Akdeniz (özellikle Batı ve Orta Akdeniz) ve Doğu Atlantik Okyanusu'nun kıyı sularında (İber Yarımadası ve Kanarya Adaları çevresi) yayılış gösterir.
- Yaşam Alanı: Denizel ve bentik (dipte yaşayan) bir türdür. Sığ ve orta derinlikteki suları (1 metreden 20−30 metreye kadar) tercih eder. Tipik habitatı, kayalık kıyılar, taşlık zeminler ve bazen Posidonia oceanica deniz çayırlarının kenarlarıdır. Genellikle küçük oyukların ve çatlakların içinde gizlenirken görülür.
- Beslenme: Küçük kabuklular (amfipodlar, izopodlar) ve diğer bentik omurgasızlarla beslenir.
Davranış ve Biyolojik Gerçekler
- Aldatıcı Benzerlik (Taksonomik Zorluk): Türün adı olan fallax (sahte), bazen Gobius cobitis (Büyük Keler) veya Gobius geniporus gibi diğer benekli keler türleriyle kolayca karıştırılabilmesinden gelir. Uzun vücut yapısı ve başındaki duyu papillalarının deseni, kesin ayrım için kullanılan temel bilimsel özelliklerdir.
- Gizemli Yaşam Tarzı: G. fallax, çoğu keler gibi oldukça çekingen bir balıktır ve avlanmak veya üremek dışında nadiren barınağından uzaklaşır. Bu kriptik (gizli) yaşam tarzı, onu su altında gözlemlemeyi zorlaştırır.
- Yuva Koruma: Üreme döneminde, diğer Gobius türlerinde olduğu gibi, erkekler bölgeci hale gelir ve dişinin bir taşın veya kabuğun altına bıraktığı yumurtaları, yavrular çıkana kadar yırtıcılardan ve tortudan korur.
Korunma Durumu
- Tehdit Durumu: Geniş bir coğrafi alanda yayılış göstermesi ve ticari bir hedef olmaması nedeniyle, Gobius fallax, IUCN Kırmızı Listesi'nde En Az Endişe Veren (Least Concern - LC) kategorisinde sınıflandırılmıştır.
- Hassasiyet: Kıyısal kayalık habitatların kirlenmesi ve bozulması, özellikle sığ sularda yaşadığı için yerel popülasyonları tehdit edebilir. Ancak genel popülasyonu sağlam görünmektedir.
Kaynak: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi (Ichthyoloji, FishBase, IUCN verileri ve Akdeniz deniz biyolojisi araştırmalarından derlenmiştir)
