Pachynomidae

Pachynomidae – Kalın Bacaklı Böcekler / Ağaç Kabuğu Sakinleri (Latince: Pachynomidae, Yunanca "pachys" = kalın/kalınlaşmış, "nomos" = yayılım/habitat anlamına gelebilir, kalın bacaklarına veya gizli yaşam tarzına atıf)

Bilimsel Sınıflandırma:

• Alem: Animalia – Hayvanlar
• Şube: Arthropoda – Eklem Bacaklılar
• Sınıf: Insecta – Böcekler
• Takım: Hemiptera – Yarım kanatlılar
• Alttakım: Heteroptera – Gerçek yarım kanatlılar
• Üstfamilya: Pachynomoidea
• Familya: Pachynomidae Stål, 1873

Morfolojik Özellikler:

• Boyut: Küçük ila orta büyüklükte böceklerdir, genellikle 5-10 mm uzunluğundadırlar. Vücutları ovalden uzuncaya kadar değişen bir şekle sahiptir ve genellikle yassılaşmıştır.
• Baş: Genellikle nispeten küçük, belirgin bileşik gözlere sahiptir. Ocelli (basit gözler) bulunmaz.
• Antenler: Nispeten kısadır ve genellikle 4 segmentlidir. Antenlerin ilk segmenti genellikle kalınlaşmıştır.
• Ağız yapısı: Delici-emici tipte olup, rostrum (ağız hortumu) nispeten kalındır ve kısa olabilir, avlarını delmek için adapte olmuştur. Dinlenme halindeyken vücudun altına doğru katlanır.
• Gövde: Genellikle mat kahverengi veya koyu gri tonlardadır, bu da onları ağaç kabukları üzerinde kamufle olmalarına yardımcı olur. Vücut yüzeyleri kıllı veya pürüzlü olabilir.
• Kanatlar: Çoğu türde kanatlar tamamen gelişmiştir (makropteröz) ve uçmaya yeteneklidirler. Dinlenme halindeyken kanatlar sırt üzerinde düz bir şekilde katlanır.
• Bacaklar: Genellikle kalınlaşmış ve nispeten kısadır. Özellikle ön bacaklar, av yakalamak için daha da kalınlaşmış ve güçlü olabilir. Bu kalın bacaklar familyaya adını vermiştir. Tarsi (ayak bilekleri) genellikle 2 veya 3 segmentlidir.

Yaşam Alanı ve Ekolojik Rol:

• Habitat: Hakkında çok az bilgi bulunan nadir bir familyadır. Genellikle tropikal ormanlarda, ağaç kabuklarının altında, kayaların yarıklarında veya yaprak döküntülerinde yaşarlar. Gizli ve kriptik (kamufle) bir yaşam tarzı sürdürürler.
• Ekolojik Rol: Yırtıcı (predatör) böceklerdir. Küçük eklembacaklılar, böcek larvaları, akarlar ve diğer küçük omurgasızlarla beslendikleri düşünülmektedir. Ekosistemde mikrofauna popülasyonlarını kontrol etmede rol oynarlar.

Davranış ve Yaşam Döngüsü:

• Beslenme: Genellikle pusu kurarak veya yavaşça avlarını arayarak avlanırlar. Kalın ve güçlü ön bacaklarıyla avlarını yakalayıp tutarlar.
• Aktivite: Gizli yaşam tarzı sürdürdükleri için davranışları hakkında çok az şey bilinmektedir. Muhtemelen gece aktiftirler.
• Üreme: Yumurta ile çoğaldıkları tahmin edilmektedir, ancak yumurta bırakma yerleri ve yöntemleri hakkında bilgi sınırlıdır.
• Gelişim: Yarım başkalaşım (hemimetabol) gösterdikleri varsayılır. Nimf evreleri hakkında da bilgi çok kısıtlıdır.
• Dağılım: Genellikle tropikal Afrika, Güneydoğu Asya ve Avustralya'nın bazı bölgelerinde yayılış gösterirler. Familya içinde çok az sayıda tür tanımlanmıştır ve nadir olarak karşılaşılırlar.

Türkiye'deki Varlığı ve Türler:

• Pachynomidae familyasının Türkiye'de doğal olarak bulunan herhangi bir tür kaydı bulunmamaktadır. Familyanın yayılış alanı tamamen tropikal bölgelerle sınırlıdır. Bu nedenle Türkiye'de bulunma ihtimali sıfıra yakındır.

İnsana Zararlılığı:

• İnsana doğrudan hiçbir zararı yoktur. Zehirli değildir, ısırmaz ve tıbbi önemi bulunmaz. İnsanlarla teması tamamen yok denecek kadar azdır.

Latince Adının Anlamı:

• "Pachynomidae", Yunanca "pachys" (kalın/kalınlaşmış) kelimesinden türemiştir. Bu isim, familyanın üyelerinin karakteristik olarak kalınlaşmış bacak yapısına atıfta bulunur.

İlginç Bilgiler:

• Pachynomidae, Heteroptera takımı içinde nispeten az bilinen ve nadir rastlanan bir familyadır.
• Taksonomik konumu ve diğer Heteroptera gruplarıyla evrimsel ilişkileri hala aktif araştırma konusudur. Genellikle Cimicomorpha alt takımında, kendi üstfamilyaları Pachynomoidea içinde tek familya olarak sınıflandırılırlar.
• Kamuflaj yetenekleri sayesinde ağaç kabukları veya diğer yüzeyler üzerinde fark edilmeleri zordur.

Yanlış Bilinenler ve Efsaneler:

• Efsane 1: Yaygın olarak görülen bir böcek türüdür.
• Gerçek: Oldukça nadir görülen ve sadece belirli tropikal bölgelerde bulunan, hakkında çok az şey bilinen bir familyadır.
• Efsane 2: Bitkilere büyük zararlar verirler.
• Gerçek: Yırtıcıdırlar ve bitkilere zarar vermezler; aksine, potansiyel olarak diğer küçük böcekleri avlayarak ekolojik dengeye katkıda bulunurlar.
• Efsane 3: İnsanlara geçerler veya evlere girerler.
• Gerçek: Doğal tropikal orman habitatlarına sıkı sıkıya bağlıdırlar ve insan yerleşim alanlarında bulunmazlar.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:

• Schuh, R.T. & Slater, J.A. (1995). True Bugs of the World (Hemiptera: Heteroptera). Cornell University Press.
• Henry, T.J. (1997). Phylogenetic analysis of the Lygaeoidea (Hemiptera: Heteroptera) based on adult morphological characters. Systematic Entomology. (Bu kaynakta üstfamilya ve ilişkili familyalar hakkında bilgi bulunabilir).
• Schwartz, M.D. & Froeschner, R.C. (1982). A new species of Pachynomidae from Brazil (Hemiptera: Heteroptera: Cimicomorpha). Proceedings of the Entomological Society of Washington.
• GBIF.org – Pachynomidae family records. (Çok az kayıt bulunacaktır)