Tessellana incerta

(Brunner von Wattenwyl, 1882)

Türkçe ad: Belirsiz Tarlacık Çekirgesi / Mozaik Çalı Çekirgesi

Latince Anlamı:

• Cins adı – Tessellana: Latince tessella kelimesinden gelir; “mozaik parçası” anlamındadır. Çoğu türün kanat ve vücut desenleri mozaik benzeri olduğu için bu ad verilmiştir.
• Tür adı – incerta: “Belirsiz, kararsız” anlamındadır. Muhtemelen türün ilk keşfi sırasında benzerlerinden ayırt edilmesindeki zorluklara atıfla verilmiştir.
• Toplam anlam: “Desenli, ama tanımlanması zor çekirge”

Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Animalia
• Şube: Arthropoda
• Sınıf: Insecta
• Takım: Orthoptera (Düz kanatlılar)
• Alttakım: Ensifera
• Familya: Tettigoniidae (Çalı çekirgeleri)
• Alt familya: Tettigoniinae
• Cins: Tessellana
• Tür: Tessellana incerta

Morfolojik Tanım

• Boyut: 15–22 mm (kanatlar hariç)
• Renk: Genellikle yeşilimsi kahverengi, vücut üzerinde mozaik benzeri desenler
• Kanatlar:
• Genellikle kısa (brakipterik); bazı bireylerde kısmi uzun kanatlılık görülür
• Üst kanatlar noktalı ve desenlidir
• Anten: Vücut uzunluğundan daha uzundur
• Dişi bireyler: Uzun, hafif yukarı kıvrık ovipozitör (yumurta borusu) taşır
• Erkek bireyler: Karakteristik ses çıkarma yapısı (stridulasyon) ile dişilere çağrı yapar

Yayılış ve Habitat

• Coğrafi dağılım:
• Güneydoğu Avrupa, Balkanlar, Türkiye, Orta Doğu
• Türkiye’de İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Trakya bölgelerinde kayıtlıdır
• Habitat:
• Kurak otlaklar, çalılık alanlar, taşlık yamaçlar
• Alçak ve orta yükseklikteki bozkırlar, orman açıklıkları, kırsal araziler

Ekoloji ve Yaşam Döngüsü

• Beslenme:
• Otçuldur (fitofag); geniş yapraklı bitkiler, otlar ve bazen çiçekler üzerinde beslenir
• Aktiflik dönemi: Temmuz – Eylül arası, genellikle akşam saatlerinde daha aktiftir
• Üreme:
• Erkek bireylerin çıkardığı sesle dişiler cezbedilir
• Dişi, ovipozitör yardımıyla yumurtaları toprağa bırakır
• Larval dönem: Tam başkalaşım yoktur (hemimetabol gelişim); nimfler ergin haline deri değiştirerek ulaşır
• Yaşam süresi: Ortalama birkaç ay (yumurtadan çıkan bireyler aynı yıl içinde erişkinleşir)

İnsana Zararlılık Durumu

• İnsana tamamen zararsızdır.
• Ne sokar, ne ısırır, ne de toksik madde üretir
• İnsan yerleşimlerinden uzak bölgelerde yaşar; ürkektir ve yaklaşınca sıçrayarak kaçar
• Tarım açısından ciddi zararlı kabul edilmez (nadir bireysel zararlı davranışlar dışında)

İlk Yardım ve Tıbbi Tedavi

• Temas sonrası etkiler:
• Temasta ciltte irritasyon veya alerji yapmaz
• İğne veya savunma sistemi yoktur
• İlk yardım:
• Gerekli değildir; olası temas sonrası sadece temizlik yeterlidir
• Tıbbi müdahale:
• Gerekli değildir
• Nadiren böcekle temastan kaynaklı psikolojik panik durumlarında sakinleştirici açıklamalar yapılabilir

Ekolojik Rol ve Bilimsel Önemi

• Otçul türler içinde böcek-botanik ilişkilerinin izlenmesinde model organizma olabilir
• Kuş, sürüngen ve küçük memeliler için önemli bir protein kaynağıdır
• Çekirge türlerinin çeşitliliği, bölgesel habitat kalitesinin bioindikatörü olarak değerlendirilir
• Tettigoniidae familyasının bölgesel varyasyonlarını belgeleyen faunistik çalışmalarda örnek türdür

İlginç Bilgiler

• Dişilerin ovipozitörü adeta bir "cerrah bıçağı" gibi çalışarak toprakta küçük bir oyuk açar
• Erkeklerin gece çıkardığı cırcır sesi genellikle çalılıklar arasından gelir, yön tayini zordur
• Kanatları kısmen işlevsel olup uçuş kabiliyeti çok sınırlıdır
• Tür adı olan incerta, bilimsel literatürde tanımlama zorluğu olan türler için sıkça kullanılır

Kaynakça

• Harz, K. (1969). Die Orthopteren Europas I.
• Çiplak, B. (2000). Anatolia as a refugium for relict Orthoptera species. Journal of Biogeography.
• Ünal, M. (2011). Orthoptera of Turkey.
• Fauna Europaea & Orthoptera Species File (OSF)
• Türkiye Entomoloji Dergisi