Miturgidae

Bilimsel Sınıflandırma:

Miturgidae familyası, çoğunlukla aktif avlanan, ağ kurmayan ya da çok az ağ kullanan, orta büyüklükte örümceklerden oluşur.

Vücut boyutları genellikle 5–20 mm aralığındadır.
Vücut renkleri gri, kahverengi, sarımsı ya da yeşilimsi olabilir; bazen sırtlarında koyu şeritler veya benek desenleri bulunur.
Bacakları uzun, dikenli ve hızlı hareket etmeye uygundur.
Gözleri sekiz adettir; iki yatay sıra hâlinde dizilmiştir.
Davranışsal olarak Lycosidae (kurt örümcekleri) ve Clubionidae ile benzerlik gösterirler.

Bazı türleri geçmişte Zoridae veya Clubionidae içine dahil edilmiştir; ancak son genetik çalışmalarla ayrı bir familya olarak netleşmiştir.

Türkiye’de Miturgidae familyasına ait türler nadirdir fakat vardır. En bilinen ve kayıt altına alınmış tür:

Cheiracanthium punctorium – Sarı-yeşil renkli, çalılıklarda ve otluklarda sık rastlanır.

Bu tür özellikle:

Özellikle Cheiracanthium cinsi, Türkiye’de tarla, sera ve bahçe çevresinde yaşayan yaygın bir temsilcidir.

Miturgidae örümcekleri aktif avcılardır; avlarını doğrudan kovalar, yakalar ve felç eder.

Küçük böcekler, sinekler, tırtıllar ve örümceklerle beslenir.
Gündüz veya gece aktif olabilirler.
Ağ kullanımı yoktur veya yalnızca dinlenme/yuva alanı için kısıtlı ipek üretimi görülür.

Dişiler yumurtalarını ince ipekten yapılmış kokonlar içinde gizli noktalara (yaprak arası, taş altı) bırakır.
Dişi genellikle kokonun yanında kalır ve yavrular çıkana kadar koruma sağlar.
Erkekler, dişinin bulunduğu alana titreşimle yaklaşır.
Çiftleşme sonrası yamyamlık nadirdir, fakat bazı Cheiracanthium türlerinde gözlenmiştir.

Miturgidae familyasında özellikle Cheiracanthium punctorium türüyle ilgili dikkat edilmesi gereken noktalar vardır:

Zehirleri, küçük avlar için etkili nötrotoksik yapıya sahiptir.
İnsan ısırıkları nadirdir ama raporlanmıştır.
Isırık belirtileri:
Batıcı acı
Hafif–orta düzeyde şişme ve kızarıklık
Bazen kabarcık ya da deride yüzeysel nekroz (çok nadir)
Sistemik etkiler (baş dönmesi, mide bulantısı) oldukça enderdir ve genellikle alerjik bireylerde görülür.
Tıbbi önemi hafif–orta düzeylidir, ama enfeksiyon riski açısından dikkat edilmelidir.

Tarımsal alanlarda doğal zararlı böcek kontrolü sağlayan önemli predatörlerdir.
Özellikle çayır, bozkır ve kırsal çevrede yaşayan yaprak bitleri, beyaz sinekler ve sinek larvalarıyla beslenerek ekolojik fayda sağlarlar.
Bazı türleri, tarımsal biyolojik mücadelede destekleyici organizma olarak kabul edilir.

Efsane: Miturgidae örümcekleri agresif ve ölümcüldür.
Gerçek: Cheiracanthium türlerinin ısırığı ağrılı olabilir ama ölümcül değildir; tıbbi etkileri sınırlıdır.
Efsane: Bu örümcekler evlerde yuvalanır.
Gerçek: Genellikle açık alanda, yaprak aralarında ve taş altlarında yaşarlar; eve rastlantısal olarak girebilirler.
Efsane: Tüm sarımsı örümcekler Cheiracanthium’dur.
Gerçek: Renk benzerliği olabilir, ancak teşhis için genital yapı incelenmelidir.
Efsane: Türkiye’de zehirli örümcek yoktur.
Gerçek: Cheiracanthium punctorium gibi türlerin ısırığı dikkat gerektirir, ancak ölümcül değildir.
Efsane: Bu örümcekler zıplayarak saldırır.
Gerçek: Çevik olsalar da sıçrama yerine koşarak yaklaşırlar ve yalnızca av veya savunma sırasında tepki verirler.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:

World Spider Catalog (2025), Natural History Museum Bern
Foelix, R.F. (2011). Biology of Spiders
Nentwig, W. et al. (2020). Spider Ecophysiology and Human Interactions
Bayram, A. & Danışman, T. (Türkiye örümcek türleri kayıt çalışmaları)
Vetter, R.S. (2008). Cheiracanthium spp. and the myths of medically important spiders