Xanthorhoe fluctuata
Xanthorhoe fluctuata — Bahçe Halı Güvesi
Taksonomi
- Türkçe Adı: Bahçe Halı Güvesi / Dalgalı Halı Güvesi
- Latince Adı: Xanthorhoe fluctuata
- Familya: Geometridae (Ölçer güveler)
- Takım: Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
Yayılış ve Habitat
- Yayılış Alanı: Avrupa’nın büyük bölümü, Kuzey Afrika, Batı Asya ve Orta Asya dahil olmak üzere geniş bir Palearktik alana yayılmıştır.
- Türkiye’deki Durumu: Türkiye’nin kuzey, batı ve iç kesimlerinde yaygın olarak görülür.
- Habitat: Bahçeler, çayırlıklar, açık ağaçlık alanlar, tarla kenarları, kırsal yerleşim yerleri ve parklarda yaşar. Kültür bitkileriyle iç içe yaşama uyumludur.
Fiziksel Özellikler
- Kanat Açıklığı: Yaklaşık 28–32 mm
- Renk ve Desen: Ön kanatlar üzerinde açık krem-bej zemin üzerine dalgalı koyu kahverengi-siyah bantlar bulunur. Bu desen, halıya benzer görüntüsü nedeniyle “halı güvesi” ismini almasına neden olmuştur.
- Arka kanatlar daha soluk ve gridir.
- Kamuflaj özelliği yüksektir, taşlı veya açık zeminlerde fark edilmesi zordur.
Tırtıl (Larva) Özellikleri
- Renk: Yeşilimsi-kahverengi veya gri tonlarında, ince uzun vücutlu.
- Beslendiği Bitkiler: Lahana, turp, hardal, yaban hardalı gibi Brassicaceae (turpgiller) familyasından bitkiler.
- Bu yönüyle bazı tarım alanlarında yaprak zararları yaratabilir, ancak ekonomik etkisi düşüktür.
Yaşam Döngüsü
- Uçuş Dönemi: Genellikle Nisan–Eylül ayları arasında aktif.
- Nesil Sayısı: Ilıman iklimlerde yılda 2 nesil verebilir.
- Gececi Güvedir: Gündüzleri dinlenir, geceleri aktif olur ve ışığa gelir.
- Pupa: Toprakta veya yaprak altlarında oluşur.
Ekolojik Rolü ve Korunma Durumu
- Doğal Düşmanları: Parazitik arılar, sinekler ve bazı kuş türleri.
- Ekolojik Rol: Hem ayrıştırıcı bitkilerle hem de besin zincirindeki rolüyle doğada önemli yer tutar.
- Koruma Durumu (IUCN): Tehdit altında değildir (LC – Least Concern).
Türkiye'de Gözlemlenebilecek Alanlar
- Marmara Bölgesi: Bahçelik ve kırsal alanlar
- İç Anadolu: Tarla çevresi ve park alanları
- Karadeniz kıyısı: Özellikle yaz ortasında
Görsel Özellik Notu
Yukarıdaki görselde de görülebileceği gibi:
- Kanatlar simetrik olarak açıldığında dalga formundaki koyu bantlar göze çarpar.
- Vücudu yoğun ince tüylerle kaplıdır.
- Genellikle hareketsizken bile arka planla iyi kamufle olur.