Menophra japygiaria
Menophra japygiaria – Kayalık Gri Güvesi
Bilimsel Sınıflandırma
- Alem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)
- Sınıf: Insecta (Böcekler)
- Takım: Lepidoptera (Kelebekler ve Güveler)
- Familya: Geometridae (Ölçer Güveler)
- Alt Familya: Ennominae
- Cins: Menophra
- Tür: Menophra japygiaria (Costa, 1827)
Yayılış ve Habitat
- Doğal Yayılış: Güney ve Orta Avrupa, Balkanlar, Batı Asya ve Akdeniz havzasında yayılış gösterir.
- Türkiye'deki Durumu: Özellikle Batı ve Güney Anadolu’da, ormanlık alanlar ve kayalık, kuru bölgelerde görülür.
- Habitat: Kızılçam ormanları, taşlık yamaçlar, fundalıklar ve Akdeniz makisi gibi kurak ve yarı-açık alanlar.
Morfolojik Özellikler
- Kanat Açıklığı: Yaklaşık 30–38 mm
- Renk: Gri, kül rengi veya açık kahverengi tonlarda; kanatlar üzerinde dalgalı ve zikzaklı koyu desenler bulunur.
- Ön Kanatlar: Açık zemin üzerinde belirgin koyu bantlar ve çizgilerle desenlenmiştir.
- Arka Kanatlar: Daha sade desenlidir; genellikle ön kanatlarla benzer tonda ama daha açık.
- Dinlenme Pozisyonu: Kanatlar yatay biçimde açılmış şekilde durur (Geometridae'ye özgü pozisyon).
Yaşam Döngüsü
- Uçuş Dönemi: Genellikle ilkbahar sonu ve yaz başında (Mayıs – Temmuz).
- Yumurtlama: Dişi bireyler yumurtalarını konak bitkilerin yapraklarına veya dallarına bırakır.
- Larva Evresi: Tırtıllar, geceleyin beslenen, yeşil veya kahverengimsi renkli ölçer (looping) tırtıllardır.
- Pupa: Toprakta veya yaprak döküntüleri arasında gelişir.
Ekolojik Rolü
- Beslenme: Larvalar çoğunlukla meşe (Quercus spp.), çam (Pinus spp.) gibi orman ağaçlarının yapraklarıyla beslenir.
- Doğadaki Rolü:
- Bitki örtüsüyle dengeli etkileşim içindedir
- Kuşlar, yarasalar ve yırtıcı böcekler için önemli bir besin kaynağıdır
- ❌ Yoğun populasyonlar dışında ciddi tarımsal zarar oluşturmaz
Koruma ve Tehditler
- Koruma Durumu: IUCN listelerinde yer almamaktadır; yaygın bir türdür.
- Tehditler:
- Aşırı orman temizliği
- Tarımsal ilaç kullanımı
- Işık kirliliği (gece aktif olan güve türlerinde yön kaybına neden olabilir)
Gözlem Notları
- Gece aktif bir türdür; özellikle ışık tuzaklarında gözlemlenir.
- Renk ve desenleri nedeniyle taşlık ya da kabuklu yüzeylerde iyi kamufle olur.
- Sessiz, sakin uçuş tarzıyla dikkat çeker.