Linyphiidae

Linyphiidae – Yelken Ağ Örümcekleri (Çimen Örümcekleri)

Bilimsel Sınıflandırma:

Alem: Animalia
Şube: Arthropoda
Sınıf: Arachnida
Takım: Araneae
Alt takım: Araneomorphae
Familya: Linyphiidae Blackwall, 1859

Genel Özellikler:

Linyphiidae, dünya çapında en büyük örümcek familyalarından biridir ve 4700’den fazla tanımlı türle temsil edilir. Üyeleri genellikle 2–6 mm arasında değişen küçük boyutlu örümceklerdir. Renkleri soluk kahverengiden koyu griye kadar değişebilir; bazı türlerde karın üzerinde desenler bulunur.

En dikkat çekici özellikleri, yatay ağlar (sheet webs) kurmalarıdır. Bu ağlar, çimenlik ve alçak bitki örtüsünde yer alan, zar gibi ince ve geniş alanlara yayılmış ağlardır. Alt kısımda örümcek saklanırken, av yukarıdan düşerek ağ tarafından yakalanır.

Türkiye’deki Varlığı:

Türkiye’de Erigone, Lepthyphantes, Tenuiphantes, Microlinyphia ve Oedothorax gibi birçok cinse ait 60’tan fazla tür kaydedilmiştir. Bu familya, Karadeniz, Marmara ve Doğu Anadolu gibi serin ve nemli bölgelerde oldukça yaygındır.

Beslenme:

Ağlarına düşen küçük böcekler, sinekler, yaprak bitleri ve akarlarla beslenirler. Avlarını ağda kısa sürede sararak dıştan sindirirler. Linyphiidae örümcekleri tarımsal alanlarda zararlı böcek popülasyonlarını azaltmaları bakımından önemli doğal denge unsurlarıdır.

Üreme Bilgisi:

Dişiler, yumurtalarını ince ipekle kaplı kokonlar halinde ağın korunmuş bölgesine bırakır. Erkekler, dişinin ağını titreştirerek çiftleşme davranışı sergiler. Çiftleşme genellikle ilkbahar ve sonbaharda yoğunlaşır.

Zehir Yapısı ve İnsan İçin Tehlikesi:

Zehir bezleri vardır, ancak yalnızca küçük avları etkileyebilecek güçtedir. İnsanlar için tamamen zararsızdırlar. Isırmaları belgelenmemiştir ve çene yapıları insan derisini delemeyecek kadar küçüktür.

Yanlış Bilinenler ve Efsaneler

Efsane: Küçük örümcekler evdeki bitkilere zarar verir.
Gerçek: Linyphiidae üyeleri, zararlı böcekleri avlayarak bitkilere dolaylı fayda sağlar; kendileri zarar vermez.
Efsane: Bu örümcekler sadece çayırlarda yaşar.
Gerçek: Çoğunluğu çayırlarda yaşasa da, ağaç altı, taş altı ve orman içi gibi çok çeşitli habitatlarda da bulunurlar.
Efsane: Tarım alanlarında zararlıdırlar.
Gerçek: Linyphiidae familyası, tarımsal zararlıların doğal düşmanıdır; biyolojik mücadelede destekleyicidir.
Efsane: Yalnızca gece aktiftirler.
Gerçek: Hem gece hem gündüz aktiftirler; bazı türler sabah çiğinde daha verimli avlanır.
Efsane: Küçük örümcekler daha tehlikelidir.
Gerçek: Linyphiidae gibi mikroskobik türler, insana zarar vermez ve ısırmaz.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:

World Spider Catalog (2025), Natural History Museum Bern
Tanasevitch, A.V. (2004). Linyphiid spiders of the eastern Mediterranean
Roberts, M.J. (1995). Spiders of Britain and Northern Europe
Bayram, A. & Danışman, T. (Türkiye örümcek kayıtları, Linyphiidae türleri üzerine veritabanı)