Cecropis daurica

  1. Anasayfa
  2. Cecropis daurica

Cecropis daurica

Cecropis daurica

Bilimsel Sınıflandırma

  • Alem: Animalia (Hayvanlar)
  • Şube: Chordata (Kordalılar)
  • Sınıf: Aves (Kuşlar)
  • Takım: Passeriformes (Ötücü kuşlar)
  • Familya: Hirundinidae (Kırlangıçgiller)
  • Cins: Cecropis
  • Tür: Cecropis daurica

Latince Adın Anlamı

  • Cecropis: Antik Atina kralı Kekrops’tan gelir; kırlangıçların klasik Yunan'daki kutsallığına işaret eder.
  • daurica: Rusya’nın Dauria bölgesine gönderme yapar; bu türün ilk tanımlandığı yerlerden biri.

Tanım ve Morfoloji

  • Boyut: Yaklaşık 17–20 cm (kuyruk dahil)
  • Renk:
  • Üst taraf koyu çelik-mavi
  • Ense ve yanaklar kızıl/kiremit rengi
  • Alt taraf açık bej-krem
  • Kuyruk uzun, çatallı ve dış tüyleri sivri uçlu
  • Kanatları uzun, sivri ve aerodinamik yapıdadır
  • Genellikle diğer kırlangıçlardan daha sessiz ve daha alçaktan uçar
  • Gaga kısa ama geniştir; havadaki böcekleri yakalamaya uygundur

Habitat ve Yayılım

  • Yayılım: Güney Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu, Orta ve Güney Asya
  • Türkiye’de geniş yayılım gösterir, özellikle:
  • Güneydoğu Anadolu
  • Akdeniz ve Ege bölgeleri
  • İç Anadolu’nun güney kesimleri
  • Tercih ettiği habitatlar:
  • Kaya duvarları, köprü altları, viyadükler
  • Mağara girişleri, antik yapılar
  • Bazen kırsal yapılarda da yuva kurabilir
  • Göçmendir:
  • İlkbaharda gelir (Mart–Nisan)
  • Yaz boyunca ürer
  • Sonbaharda Afrika’ya geri döner

Ekolojik Rolü

  • Besin kaynağı: Uçan böcekler (sivrisinek, sinek, küçük yusufçuklar, tatarcıklar)
  • Sürekli uçarak avlanır; hava yoluyla biyolojik mücadele ajanıdır
  • Yavrularına günde onlarca uçan böcek taşıyarak popülasyon kontrolü sağlar
  • Ekosistemlerde zararlı böcek kontrolünde anahtar tür kabul edilir

İnsana Zararlılık Durumu

  • İnsanlara tamamen zararsızdır.
  • Saldırgan değildir, yuvasına yaklaşan insanlardan uzak durur
  • Küçük alanlara yuva yapması bazı yerlerde yapı estetiğini etkileyebilir, ama zarar vermez

İlk Yardım ve Tıbbi Tedavi

  • Doğrudan temas riski yoktur
  • Yaralı kırlangıç bulunursa:
  • Eldivenle tutulmalı
  • Soğuk, karanlık bir kutuda dinlendirilmeli
  • En yakın yaban hayvanı rehabilitasyon merkezine ulaştırılmalı
  • Kuş gribi şüpheli bölgelerde eldivensiz temas önerilmez

Tıbbi / Endüstriyel / Bilimsel Kullanım

  • Havadan böcek kontrolünde doğrudan faydalıdır
  • Uçuş aerodinamiği üzerine yapılan çalışmalarda model organizmadır
  • Göç izleme çalışmaları, iklim değişikliği ile ilgili davranış analizlerinde kullanılır
  • Ayrıca çevre kalitesi göstergesi olarak da değerlidir (kirli bölgelerde daha az yuva yapar)

İlginç Bilgiler ve Kültürel Notlar

  • Çamurla yaptığı testi biçimli yuvası ile tanınır; dar bir tünel girişiyle son derece korunaklıdır
  • Anadolu’da bazı köylerde “kaya kırlangıcı” olarak bilinir, uğurlu sayılır
  • Yuvasını bozan kişinin kötü şansla karşılaşacağına inanılır – halk arasında dokunulmaz sayılır
  • Roma ve Bizans kalıntılarında hâlâ aktif yuvalarına rastlanır
  • Sessizliği ve zarif uçuşu ile diğer kırlangıç türlerinden kolayca ayırt edilir

Bilimsel Kaynaklar ve Referanslar

  • Turner, A. (2004). Swallows & Martins: An Identification Guide
  • Kirwan, G.M. et al. (2008). The Birds of Turkey
  • BirdLife International (2023). Species Factsheet: Cecropis daurica
  • eBird Global Database
  • Türkiye Kuşları Gözlem Raporları (DADALİST)


0 Yorum

Henüz yorum yapılmamış...

Yorum yapabilmek için giriş yapmanız gerekmektedir. Giriş yap