Uloboridae

Uloboridae – Zehirsiz Küçük Ağ Örümcekleri

Bilimsel Sınıflandırma:

• Alem: Animalia
• Şube: Arthropoda
• Sınıf: Arachnida
• Takım: Araneae
• Alt takım: Araneomorphae
• Familya: Uloboridae Thorell, 1869

Genel Özellikler:

Uloboridae familyası, dünyanın pek çok bölgesinde yayılım gösteren ve yaklaşık 300'den fazla türü içeren, dikkat çekici bir örümcek grubudur. Bu örümceklerin en dikkat çeken özelliği, zehir bezlerinin tamamen yok olmasıdır. Dolayısıyla avlarını felç edemezler; bunun yerine ağlarının yapışkan lifleriyle sararak hareketsiz hale getirirler.

Vücutları genellikle ince, uzun bacaklı ve gri-kahverengi tonlardadır. Çoğu tür, ağ şeklinde yatay düzlemde spiral ağlar kurar. Başlıca cinsleri Uloborus, Miagrammopes, Zosis ve Philoponella’dır.

Türkiye’deki Varlığı:

Türkiye’de Uloborus plumipes türüne özellikle Akdeniz ve Ege kıyılarında rastlanır. Bu tür, evlerin yakınında ya da seralarda ağlarını kurabilir.

Beslenme:

Avlarını ağlarıyla sararak pasif şekilde yakalarlar. Zehir kullanmazlar, bunun yerine ipeksi ağları ile avın hareketini durdurur, ardından sindirici enzimlerle sıvılaştırarak beslenirler.

Üreme Bilgisi:

Dişi örümcekler, yumurtalarını düzgün örülmüş kokonlara yerleştirir ve genellikle ağın korunmuş bir köşesine asarlar. Üreme ilkbahar–yaz döneminde yoğunlaşır. Yavrular, ilk çıkışlarından sonra kısa süreli koloni yaşamı gösterebilir.

Zehir Yapısı ve İnsan İçin Tehlikesi:

Uloboridae familyası zehir bezinden tamamen yoksundur. Dolayısıyla insan için tamamen zararsızdır. Isırma davranışı sergilemezler ve savunma davranışı olarak genellikle pasiftirler.

Yanlış Bilinenler ve Efsaneler

1. Efsane: Tüm örümcekler zehirlidir.
2. Gerçek: Uloboridae familyası üyelerinde zehir bezi yoktur, tamamen zehirsizdirler.
3. Efsane: Ağ kuran örümceklerin hepsi tehlikelidir.
4. Gerçek: Uloboridae ağ kurar ama zehir kullanmaz; insanlara karşı tehlike oluşturmazlar.
5. Efsane: Zehirsiz örümcekler avlanamaz.
6. Gerçek: Uloboridae türleri ağlarıyla avlarını sarar, sindirim enzimleriyle sıvılaştırır ve böylece beslenir.
7. Efsane: Zehirsiz oldukları için ekolojik açıdan önemsizdirler.
8. Gerçek: Uloboridae, küçük böcek popülasyonlarını düzenlemede önemli rol oynar.
9. Efsane: Uloborus plumipes evlere zarar verir.
10. Gerçek: Tam tersine, ev çevresindeki zararlıları doğal yollarla kontrol eder.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:

• Coddington, J.A. (1986). The monophyletic Uloboridae and its relatives. Smithsonian Contributions to Zoology.
• World Spider Catalog (2025), Natural History Museum Bern
• Roberts, M.J. (1995). Spiders of Britain and Northern Europe.