Nymphalis l-album
Nymphalis l-album, Nymphalidae familyasının Nymphalis cinsine ait, eşsiz kanat şekli ve alt kanadındaki beyaz "L" harfi şeklindeki işaretiyle tanınan bir kelebek türüdür. Bu tür, "L-kelebeği" olarak da anılır ve Nymphalis c-album ile yakın akrabadır. Kıvrımlı kanat yapısı sayesinde, kış uykusuna yattığı zamanlarda kuru bir yaprağa benzeyerek kolayca kamufle olabilir.
1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum
Nymphalis l-album, orta büyüklükte bir kelebek olup, kanat açıklığı yaklaşık 45-50 mm civarındadır. Kanatlarının üst yüzeyi turuncu-kahverengi zemin üzerine siyah benekli bir desenle kaplıdır. En belirgin özelliği, arka kanadın alt yüzeyinde bulunan, ters çevrilmiş, küçük, beyaz bir 'L' harfi şeklindeki benektir.
Taksonomik sınıflandırması şöyledir:
- Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum):: Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class):: Insecta (Böcekler)
- Takım (Order):: Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
- Aile (Family):: Nymphalidae (Fırça ayaklı kelebekler)
- Cins (Genus):: Nymphalis
- Tür (Species):: Nymphalis l-album (Esper, 1781)
Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları
Bu tür, Güneydoğu Avrupa'dan başlayarak, Türkiye'ye, Kafkaslar'a ve Orta Asya'ya kadar geniş bir coğrafyada yayılış gösterir. Türkiye'de yaygın olarak bulunur ve hemen hemen tüm bölgelerde görülebilir.
- Habitat Tercihi: Genellikle ormanlık alanların kenarları, yol kenarları, bahçeler, parklar ve ağaçlık bölgeleri tercih eder.
2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar
Nymphalis l-album kelebekleri, yıl içinde genellikle iki nesil verirler. İlk nesil ilkbahar sonu ve yaz aylarında ortaya çıkar. İkinci nesil ise yaz sonunda ortaya çıkar ve yetişkin halde kış uykusuna yatar.
- Yaşam Döngüsü: Tırtılları, ana besin bitkileri olan Urtica dioica (ısırgan otu), Ulmus (karaağaç) ve Humulus lupulus (şerbetçiotu) gibi bitkilerle beslenir.
- Davranış: Uçuşları hızlı ve düzensizdir. Güneşli günlerde sık sık dinlenirken veya beslenirken görülebilirler.
3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi
- Ekolojik Rolü: Yaşadığı ekosistemlerde tozlaşmaya katkıda bulunur.
- Biyolojik Önemi: Eşsiz yaşam döngüsü ve kamufle olma yeteneği sayesinde ekolojik olarak uyum sağlayan bir türdür.
4. Koruma Durumu ve Tehditleri
- Koruma Durumu: Nymphalis l-album, geniş yayılış alanı ve uyum yeteneği sayesinde şu anda ciddi bir tehdit altında değildir. Küresel düzeyde asgari endişe (Least Concern) verisiyle listelenmektedir.
- Tehditler: Yaşam alanlarının parçalanması ve yok olması, özellikle de tırtılların beslendiği bitki türlerinin ortadan kalkması en büyük tehditlerdir.
Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi
- Kaynaklar:
- Tolman, T., Lewington, R. (2008). Collins Butterfly Guide: The Most Complete Field Guide to the Butterflies of Britain and Europe.
- Kudrna, O., Fric, Z. F., & Hula, V. (2011). Butterflies of Europe: A Guide to the Species and Their Distribution.
- European Environment Agency.
- Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.
