Neodorcadion bilineatum

(Lucas, 1857)

Türkçe ad: İkili Çizgili Uzunkınkanatlı Böcek

Latince Anlamı:

• Cins adı – Neodorcadion: Antik Yunanca “neos” (yeni) + “Dorcadion” (eski bir uzun kınkanatlı cins) → “Yeni Dorcadion benzeri” anlamına gelir.
• Tür adı – bilineatum: Latince “bi” (iki) + “linea” (çizgi) → “İki çizgili” anlamındadır; elytra üzerindeki karakteristik iki açık renkli uzunlamasına çizgiye atıfta bulunur.
• Toplam anlam: “İki çizgili yeni Dorcadion böceği”

Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Animalia
• Şube: Arthropoda
• Sınıf: Insecta
• Takım: Coleoptera (Kınkanatlılar)
• Familya: Cerambycidae (Uzunkınkanatlılar / Ağaçkakan böcekleri)
• Alt familya: Lamiinae
• Cins: Neodorcadion
• Tür: Neodorcadion bilineatum

Morfolojik Tanım

• Boy: 10–15 mm
• Vücut: Silindirik yapıdadır, oldukça kalın ve sağlam görünür
• Elytra (kınkanatlar):
• Siyah veya koyu kahverengi zemin
• Üzerinde belirgin iki soluk gri veya beyaz çizgi (başlangıçtan uca kadar uzanır)
• Antenler: Erkekte vücut boyunu aşar, dişide daha kısadır
• Bacaklar: Güçlü ve kısadır, tarsus segmentleri belirgindir
• Baş: Ön yüz hafifçe içbükey, ağız parçaları aşağıya dönüktür
• Cinsiyete göre dimorfizm: Erkekler genellikle daha incedir

Yayılış ve Habitat

• Coğrafi dağılım: Balkanlar, Batı Anadolu, Ege Adaları
• Türkiye:
• Ege Bölgesi ve Batı Akdeniz’de lokal olarak görülür
• Özellikle step ve taşlık meralarda, kurak yamaçlarda gözlenir
• Habitat:
• Kurak, güneşli alanlar
• Bitki örtüsü az olan taşlık bozkırlar ve çalılıklar
• 0–1500 m rakım arası

Ekoloji ve Yaşam Döngüsü

• Beslenme:
• Larva: Bitki kökleriyle beslenir (özellikle Asteraceae familyası üyeleri)
• Ergin: Genellikle otsu bitkilerin yaprakları ve gövdelerinde dolaşır
• Üreme:
• Yumurtalar toprak içine veya bitki köklerine yakın bırakılır
• Aktif dönem: Nisan – Haziran (iklim koşullarına göre değişir)
• Nesil: Yılda bir

İnsana Zararlılık Durumu

• İnsana doğrudan zararsızdır.
• Isırmaz, sokmaz, zehirli değildir
• Endişe verici bir etkiye sahip değildir
• Zirai zararı yok denecek kadar azdır
• Aşırı yoğunlukta olmadıkça ekili alanlara zarar vermez
• Ekosistemde doğal dengenin bir parçasıdır

İlk Yardım ve Tıbbi Tedavi

• Temas sonrası etkiler:
• Fiziksel zarar vermez
• İlk yardım:
• Gerekli değildir
• Tıbbi müdahale:
• Gerekli değildir

Ekolojik Rol ve Bilimsel Önemi

• Bozkır ve yarı kurak ekosistemlerin göstergesi bir türdür
• Bitki örtüsüne bağlı olarak tür dağılımı değiştiği için habitat bozulmalarının izlenmesinde kullanılabilir
• Larvaları toprak altında bitki köklerini kemirerek ekosistemde organik madde döngüsüne katkı sağlar

İlginç Bilgiler

• Elytra üzerindeki çizgiler bireyden bireye farklılık gösterebilir (bazı bireylerde çizgiler silikleşmiş olabilir)
• Gündüz saatlerinde aktiftir, özellikle sıcak ve kuru günlerde daha kolay gözlemlenir
• Israrla rahatsız edildiğinde kendini yere bırakıp “ölü taklidi” yapabilir (thanatoz davranışı)
• Kınkanatlılar arasında çok iyi kamuflaj örneği sunar: Kaya, toprak ve bitki gövdesiyle uyumlu renklerde

Kaynakça

• Danilevsky, M. L. (2023). Longicorn Beetles of the Palearctic Region
• Özdikmen, H. (2010). Cerambycidae (Coleoptera) of Turkey
• Fauna Europaea – Neodorcadion bilineatum
• TÜBİTAK Entomoloji Dergisi
• Rejzek, M. et al. (2001). Distribution and Morphology of Neodorcadion Species