Lasiommata petropolitana
Lasiommata petropolitana, Nymphalidae familyasının Lasiommata cinsine ait bir kelebek türüdür. Latince adındaki "petropolitana" kelimesi, türün ilk kez tanımlandığı Rusya'daki Sankt-Peterburg kentine atıfta bulunur. Bu kelebek, özellikle ormanlık alanlardaki yaşam tarzıyla bilinir.
1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum
Lasiommata petropolitana, orta büyüklükte bir kelebek olup, kanat açıklığı yaklaşık 40-50 mm civarındadır. Kanat üst yüzeyi, turuncu-kahverengi bir zemin üzerinde karmaşık siyah ve kahverengi beneklerden oluşan bir desene sahiptir. Kanatların kenarlarında bir dizi belirgin göz beneği yer alır. Kanat alt yüzeyi ise, daha soluk renklerde olup, mükemmel bir kamuflaj sağlar.
Taksonomik sınıflandırması şöyledir:
- Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
- Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
- Aile (Family): Nymphalidae (Fırça ayaklı kelebekler)
- Cins (Genus): Lasiommata
- Tür (Species):: Lasiommata petropolitana (Fabricius, 1787)
Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları
Bu tür, Kuzey ve Doğu Avrupa'dan başlayarak Sibirya'ya, Türkiye'ye, Kafkasya'ya ve Orta Asya'ya kadar geniş bir yayılıma sahiptir. Türkiye'de nadir olmakla birlikte, özellikle Kuzeydoğu Anadolu'nun ormanlık ve dağlık bölgelerinde görülebilir.
- Habitat Tercihi: Orman kenarları, açıklıklar, seyrek ağaçlık alanlar ve kayalık yamaçlar gibi nispeten nemli ve serin habitatları tercih eder.
2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar
Lasiommata petropolitana kelebekleri, uçuş dönemi olarak genellikle ilkbahar ve yaz aylarında, yani Mayıs ve Temmuz arasında görülür. Yıl içinde tek nesil verirler.
- Yaşam Döngüsü: Tırtılları, Poaceae (Buğdaygiller) familyasından çeşitli ot türleriyle beslenir.
- Davranış: Uçuşları hızlı ve dalgalıdır. Genellikle ağaç gövdelerinde veya yerdeki kayalar üzerinde kanatlarını açarak güneşlenirken görülebilirler.
3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi
- Ekolojik Rolü: Yaşadığı ekosistemlerde tozlaşmaya katkıda bulunur.
- Biyolojik Önemi: Orman ekosistemlerine olan bağlılığı nedeniyle bu ekosistemlerin sağlığı için iyi bir gösterge türü olarak kabul edilir.
4. Koruma Durumu ve Tehditleri
- Koruma Durumu: Lasiommata petropolitana, geniş yayılış alanına sahip olsa da, Türkiye'de ve yayılış alanının güney sınırlarında nadir görülmesi nedeniyle yerel popülasyonlar için hassas olabilir. Küresel düzeyde asgari endişe (Least Concern) verisiyle listelenmektedir.
- Tehditler: Yaşam alanlarının parçalanması, ormanların tahrip edilmesi ve uygunsuz yönetim uygulamaları, yerel popülasyonlar için tehdit oluşturabilir.
Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi
- Kaynaklar:
- Tolman, T., Lewington, R. (2008). Collins Butterfly Guide: The Most Complete Field Guide to the Butterflies of Britain and Europe.
- Kudrna, O., Fric, Z. F., & Hula, V. (2011). Butterflies of Europe: A Guide to the Species and Their Distribution.
- European Environment Agency.
- Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.
