Idaea degeneraria
Idaea degeneraria – Portland şerit dalgası / Soluk Noktalı Ölçü Güvesi
(Çok açık renkli, narin yapılı, gece uçan bir Geometridae güvesi)
Bilimsel Sınıflandırma
- Alem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)
- Sınıf: Insecta (Böcekler)
- Takım: Lepidoptera (Kelebekler ve Güveler)
- Familya: Geometridae (Ölçü güveleri)
- Alt familya: Sterrhinae
- Cins: Idaea
- Tür: Idaea degeneraria (Hübner, 1799)
Yayılış ve Habitat
- Doğal Yayılış: Güney ve Orta Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Batı Asya
- Türkiye’deki Durumu: Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde lokal popülasyonlara rastlanır
- Habitat:
- Kurak çalılıklar
- Taşlık bozkırlar
- Bahçeler, kırsal alanlar
- Kireçli toprak yapısına sahip, açık alanlar
Morfolojik Özellikler
- Kanat Açıklığı: 16–22 mm (küçük boyutlu)
- Kanatlar:
- Çok açık sarımsı-bej ya da grimsi beyaz
- Üzerinde soluk kahverengi noktalar ve dalgalı enine çizgiler
- Kanat kenarları genellikle düz
- Gövde: İnce, soluk renkli
- Anten: İpliksi ve düz (her iki cinste)
- Ayırt Edici Özellik:
- Kanat üzerindeki küçük, açık renkli benekler ve zarif dalga çizgileri
- Diğer Idaea türlerine göre daha açık renkli ve sade desenlidir
Yaşam Döngüsü
1. Yumurta
- Yumurtalar yaz sonu bırakılır, genellikle toprak altı döküntülere ya da yaprak altına
- Kısa sürede açılır
2. Tırtıl (Larva)
- İnce, silindirik ve açık kahverengi
- Gece aktiftir, gündüz gizlenir
- Çeşitli otsu bitkilerle, bazen kurumuş yapraklarla beslenir
- Kış boyunca tırtıl hâlinde kalabilir
3. Pupa
- Yapraksı kalıntılar arasında veya toprak altında oluşur
- Gelişim süresi 2–3 hafta
4. Ergin (Güve)
- Uçuş dönemi: Haziran – Eylül
- Genellikle tek nesil, bazı bölgelerde ikinci nesil de gözlenebilir
- Gece aktiftir, ışığa çekilir
Beslenme
- Tırtıl:
- Çeşitli otsu bitkilerin yapraklarıyla beslenir
- Özellikle nane, papatya, sinirotu gibi türlerde gözlenebilir
- Ergin:
- Nektar tüketimi nadirdir, kısa ömürlüdür
Koruma ve Ekosistem Rolü
- Koruma Durumu:
- IUCN tarafından tehdit altında gösterilmemiştir
- Türkiye’de yaygınlığı sınırlıdır ancak yerel popülasyonlar kararlıdır
- Ekosistem Rolü:
- Doğal yırtıcılar (örümcekler, kuşlar) için besin kaynağıdır
- Hassas ve küçük türlerden biri olduğundan biyoçeşitlilik izleme çalışmalarında önemlidir
Gözlem Notları
- Geceleri lambalara gelen çok soluk ve küçük güveler arasında kolayca ayırt edilebilir
- Genellikle kanatlarını tam açarak düz yüzeylere konar
- Taşlık alanlarda veya ışıklı duvarlarda gözlenebilir
🧪 Bilimsel Not
- Idaea degeneraria, Sterrhinae alt familyası içinde yer alan zarif yapılı güvelerin temsilcisidir
- Kriptik desenleri, düşük vücut kütlesi ve sade morfolojisi ile taksonomik karşılaştırmalarda referans tür olarak kullanılır
- Benzer türlerle karşılaştırmalı teşhis için genital inceleme gerekebilir
