Empidae
Empididae – Dans Sinekleri / Avcı Sinekler
(Karmaşık çiftleşme davranışları, havada avlanmaları ve tüylü bacakları ile tanınan, böcekçillerden oluşan sinek familyasıdır.)
Bilimsel Sınıflandırma
- Alem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)
- Sınıf: Insecta (Böcekler)
- Takım: Diptera (Çiftkanatlılar)
- Alt takım: Brachycera
- Üst familya: Empidoidea
- Familya: Empididae (Latreille, 1804)
- Alt familyalar: Empidinae, Hemerodromiinae, Hilarae, Ocydromiinae
- Yaygın cinsler: Empis, Hilara, Rhamphomyia, Anthalia
Temel Özellikler
- Boyut: Genellikle 3–8 mm; bazı türler 10–12 mm’ye ulaşabilir.
- Görünüm: Çoğu zaman koyu renkli, ince bacaklı ve uzun antenli.
- Ağız yapısı: Delici veya emici olabilir (yırtıcı ve bazen nektar emici).
- Anten: 3 segmentli, bazen kıllı.
- Gözler: Büyük bileşik gözler; erkeklerde daha büyük olabilir.
- Kanatlar: Genellikle berrak ama bazen desenli; bazı türlerde iki kanat açık taşınır.
Yaşam Döngüsü ve Ekoloji
- Yetişkinler:
- Çoğu tür aktif yırtıcıdır, küçük böcekleri havada yakalar.
- Bazı türler çiçeklerde polen ve nektar alır.
- Larvalar:
- Toprak, yosun, çürüyen yapraklar gibi rutubetli ortamlarda yaşar.
- Çoğunluğu etçildir, bazıları çürükçül veya omnivor.
Eşleşme ve Davranış
- Bu familya, böcekler içinde en karmaşık çiftleşme ritüellerinden birine sahiptir:
- Erkek bireyler dişilere “hediye av” sunar (genellikle yakaladığı bir küçük böcek).
- Bazı türlerde erkekler, avı ipeğe sararak dişiye verir.
- Hediye boyutu, dişinin çiftleşmeye olan ilgisini doğrudan etkiler.
- Bu davranış "nuptial gift" (evlilik hediyesi) olarak adlandırılır.
Yayılış
- Küresel yayılışa sahiptir; özellikle nemli, ılıman ve dağlık bölgelerde bolca bulunurlar.
- Türkiye’de çok sayıda türü belgelenmiştir, özellikle ormanlık alanlarda, akarsu kıyılarında ve çiçekli meralarda rastlanır.
- Hilara, Empis ve Rhamphomyia cinslerine ait türler yaygındır.
İnsana Zararlılık
- İnsana zararsızdır.
- Kan emmez, hastalık taşımaz, parazit değildir.
- Aksine zararlı böcek popülasyonlarını kontrol eden doğal avcılardır.
İlk Yardım ve Tıbbi Müdahale
- Gerekli değildir.
- Isırmazlar ve alerjik etki göstermezler.
Latince Anlamı
- Empis: Yunanca kökenli, "delici" veya "batırıcı" anlamında; familyanın bazı üyelerinin avı delerek sıvı tüketmesi nedeniyle.
- Bu adlandırma, avcı türlerin ağız yapısına doğrudan atıf yapar.
🧠 Halkın Merak Ettiği İlginç Bilgiler
SoruCevap🕵️♂️ “Dans sineği ne demek?”Erkek bireylerin dişilere yaklaşmadan önce havada süzülerek ritmik uçuşlar yapmasına verilen addır.🐝 “Çiçeklerde mi, av peşinde mi?”Bazı türler nektarla beslenir, bazıları küçük böcekleri avlar — karma beslenme davranışı görülür.🎁 “Sinek hediye mi veriyor?”Evet! Erkek Empididae'ler dişiye bir av sunarak çiftleşme şansını artırır.🧫 “Laboratuvarda kullanılıyor mu?”Doğrudan değil, ancak davranışsal biyoloji ve cinsel seçilim çalışmalarında model olarak kullanılmıştır.
Bilimsel Kaynaklar
- Cumming, J.M. & Sinclair, B.J. (2009). Empidoidea classification and evolution.
- Collin, J.E. (1961). British Flies: Empididae.
- Wagner, R. & Sinclair, B.J. (2010). Phylogeny of the Empididae based on morphological data.
- GBIF, ITIS, Fauna Europaea veritabanları










