Ematheudes punctella

Ematheudes punctella – Noktalı Ematheudes Güvesi

(Pyralidae familyasına ait, küçük boyutlu, detaylı sınıflandırılmış ama doğada nadiren gözlenen bir güve türü)

Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Animalia (Hayvanlar)
• Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)
• Sınıf: Insecta (Böcekler)
• Takım: Lepidoptera (Kelebekler ve Güveler)
• Familya: Pyralidae (Kepçegüveler / Kül güveleri)
• Alt familya: Phycitinae
• Cins: Ematheudes
• Tür: Ematheudes punctella (Treitschke, 1832)

Yayılış ve Habitat

• Doğal Yayılış: Güneydoğu Avrupa, Orta Doğu, Kafkasya ve Türkiye
• Türkiye’deki Durumu: Özellikle Güneydoğu Anadolu ve Doğu Akdeniz bölgelerinde lokal kayıtlar vardır. Yayılışı tam olarak belgelenmemiştir
• Habitat:
• Kurak bozkırlar
• Tarla ve çalılık kenarları
• Tahıl depolarına yakın bölgelerde veya kurumuş bitki örtüsü üzerinde
• Litter ve döküntü zeminlerinde yaşadığı düşünülür

Morfolojik Özellikler

• Kanat Açıklığı: Yaklaşık 18–24 mm
• Ön Kanatlar:
• Gri-bej veya kahverengimsi zemin
• Üzerinde küçük koyu noktalar ve kırık enine çizgiler
• Uç kısımda ince kenar benekleri belirgin
• Arka Kanatlar: Soluk gri ya da duman rengi
• Gövde: Tüylerle kaplı, genel rengi kanatlarla uyumlu
• Anten: Düz, ipliksi
• Ayırt Edici Özellik:
• Kanatlarındaki noktalı desen yapısı türün adını (“punctella”) doğrular
• Küçük ve kamufle edici desenli olduğundan teşhisi zordur

Yaşam Döngüsü

(Spesifik olarak E. punctella’ya ait gözlemler azdır; Phycitinae alt familyasına ait genel bilgiler ışığında değerlendirilmiştir.)

1. Yumurta

• Muhtemelen düşük otsu bitkiler ya da toprak yüzeyine bırakılır
• Yumurta evresi birkaç gün sürer

2. Tırtıl (Larva)

• Küçük, silindirik ve gri-bej renkli
• Kurumuş bitkisel materyal, ölü yaprak, organik çöp ya da tohum kalıntılarıyla beslenir
• Bazı türlerde tahıl ürünlerine yönelme gözlenebilir

3. Pupa

• Kuru yapraklar arasında, ipeksi koza içinde pupalaşır
• Pupalaşma birkaç hafta sürebilir

4. Ergin (Güve)

• Uçuş dönemi: Mayıs – Eylül arası; sıcak iklimlerde birkaç nesil verebilir
• Gece aktiftir, ışığa gelir
• Gün içinde taş altı ya da kurumuş yapraklar arasında saklanır

Beslenme ve Ekolojik Rol

• Tırtıl:
• Çürümekte olan bitkisel materyal veya tohumlarla beslenir
• Tahıl ambarlarında da zaman zaman gözlenebilir (ama büyük zararlı değildir)
• Ergin:
• ❌ Nektar tüketimi bilinmez; genellikle çiftleşme odaklı kısa ömürlüdür

Koruma ve Tehditler

• Koruma Durumu:
• IUCN tarafından değerlendirilmemiştir
• Türkiye’de nadir kaydedilen ancak daha geniş yayılıma sahip olması muhtemel bir tür
• Başlıca Tehditler:
• Habitat kaydı eksikliği nedeniyle izlenememektedir
• Tarım ilaçları ve habitat homogenizasyonu lokal popülasyonları etkileyebilir

Gözlem Notları

• Gözlem için en iyi yöntem: gece ışık tuzakları
• Genellikle dikkat çekmez; diğer Phycitinae türleri arasında tanınması zordur
• Benzer türlerle karıştırılabileceği için teşhiste mikroskobik genital inceleme gerekebilir

Bilimsel Not

• Ematheudes punctella, Phycitinae alt familyası içinde nispeten az belgelenmiş bir türdür
• Mikrotaksonomi (örneğin genital morfoloji) açısından araştırma potansiyeli taşır
• Türkiye faunasında daha fazla kayıt ve gözlemle net yayılış haritası çıkarılabilir