Buglossidium luteum
Buglossidium luteum, Yassı Balıklar takımı Pleuronectiformes içinde, gerçek dil balıklarının (Soleidae) en küçük üyelerinden biridir. Halk arasında Sarı Dil Balığı veya Sarı Pisi olarak bilinir. Adını, vücudunun üst yüzeyindeki sarımsı renkten alır. Küçük boyutu nedeniyle ticari değeri düşüktür ancak deniz ekosistemlerinde yaygın olarak bulunur.
1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum
Sarı Dil Balığı, Doğu Atlantik Okyanusu'nun Norveç'ten Cebelitarık'a kadar uzanan kıyı şeridinde ve tüm Akdeniz'de geniş bir dağılım alanına sahiptir. Türkiye'nin tüm denizlerinde (Ege, Marmara, Akdeniz) kıyı sularının kumlu ve çamurlu zeminlerinde yaygın olarak bulunan bentik bir türdür. Sığ ve orta derinliklerde yaşar.
Taksonomik sınıflandırması şöyledir:
- Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum): Chordata (Kordalılar)
- Sınıf (Class):: Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)
- Takım (Order):: Pleuronectiformes (Yassı Balıklar)
- Aile (Family):: Soleidae (Dil Balığıgiller)
- Cins (Genus):: Buglossidium
- Tür (Species):: Buglossidium luteum (Risso, 1810)
2. Fiziksel Özellikler ve Morfoloji
- Boyut (Ayırt Edici Özellik): Dil balıkları arasında en küçük türlerden biridir; genellikle 10–13 cm uzunluğu aşmaz.
- Vücut: Vücudu oval, yassı ve diğer dil balıklarına göre nispeten daha kalındır.
- Gözler: Her iki göz de başın sağ tarafında yer alır.
- Renk: Gözlü tarafı (üst taraf) genellikle sarımsı kahverengi veya kum renginde olup, üzerinde düzensiz, belirsiz koyu benekler veya lekeler bulunabilir. Bu sarımsı ton, türün ayırt edilmesine yardımcı olur. Kör tarafı (alt taraf) beyazdır.
- Yüzgeçler: Pektoral yüzgeçleri küçüktür.
3. Ekolojik ve Biyolojik Davranışlar
- Habitat: Kıta sahanlığının ince kumlu ve çamurlu deniz diplerini tercih eder. Genellikle 10 ila 100 metre arasındaki sığ ve orta derinliklerde yaşar.
- Davranış: Kesinlikle bentik (dipte yaşayan) bir türdür. Gündüzleri dinlenmek ve avcılardan korunmak için kendisini kuma gömülmüş halde tutar. Geceleri aktif olarak beslenir.
- Diyet: Diyeti, yaşadığı yumuşak deniz tabanında bulunan küçük bentik omurgasızlardan (özellikle deniz kurtları ve küçük kabuklular) oluşur.
- Üreme: Yumurtlayarak çoğalır.
4. Ticari Önemi ve Koruma Durumu
- Ticari Değer: Çok küçük boyutu nedeniyle doğrudan ticari hedef değildir. Nadiren dip trolü avcılığında yan av olarak yakalanır, ancak ekonomik değeri neredeyse yoktur.
- Koruma Durumu: Geniş coğrafi dağılımı, yüksek popülasyon yoğunluğu ve ticari avcılık için hedef olmaması nedeniyle küresel olarak IUCN tarafından "Asgari Endişe" (Least Concern - LC) kategorisinde sınıflandırılmıştır.
- Ekolojik Rolü: Küçük boyutuna rağmen, yaşadığı bentik ekosistemlerde önemli bir besin zinciri halkası olarak görev yapar.
Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi
- Kaynaklar:
- Froese, R. and D. Pauly. Editors. (2024). FishBase. World Wide Web electronic publication.
- Quéro, J.-C., D. F. G. A. L. N. N. M. B. C. V. L. S. D. N. P. (2001). Soleidae. In P. J. P. Whitehead et al. (eds.), Fishes of the North−eastern Atlantic and the Mediterranean, Vol. 3. UNESCO.
- Tous, P., Harrison, L. & A. F. G. S. M. Serena. (2015). Buglossidium luteum. The IUCN Red List of Threatened Species 2015.
- Serena, F. (2005). Field Identification Guide to the Sharks and Rays of the Mediterranean and Black Sea. FAO.
