Trachypachidae

Trachypachidae – Soğuk İklim Koşucu Böcekleri

Genellikle serin ve yüksek rakımlı ormanlarda, taş altlarında ve yosunlu zeminlerde yaşayan, hem Carabidae hem de Dytiscidae familyalarıyla benzerlik gösteren küçük ama evrimsel olarak önemli bir Coleoptera familyasıdır.

Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Animalia – Hayvanlar
Şube: Arthropoda – Eklem Bacaklılar
Sınıf: Insecta – Böcekler
Takım: Coleoptera – Sert kanatlılar
Alt takım: Adephaga
Üst familya: Caraboidea
Familya: Trachypachidae

Morfolojik Özellikler

Boyutları genellikle 5–8 mm arasındadır.
Vücut oval ve kubbemsi yapıdadır, çoğu zaman parlak kahverengi, siyah ya da kızıl tonlardadır.
Elytra (ön kanatlar) düzgün, pürüzsüz veya hafifçe olukludur.
Gözleri iri ve başın kenarlarına yerleşmiştir.
Antenleri ipliksi ve orta uzunluktadır.
Arka bacakları nispeten güçlüdür; hızlı hareket edebilirler.
Çene yapıları güçlüdür, çoğu tür yırtıcıdır.

Yaşam Alanı ve Ekolojik Rol

Soğuk ve nemli orman zeminleri, yosunlu taş altları, bataklık kenarları gibi mikrohabitatlarda yaşarlar.
Gündüz taş altlarında veya yaprak örtüsü altında saklanırlar, geceleri aktiftirler.
Larvalar ve erginler, küçük omurgasızlarla veya çürümekte olan organik maddelerle beslenebilir.
Ekosistem içinde ayrıştırıcı ve yırtıcı rolleri birlikte üstlenebilirler.
Nemli mikroiklimler içinde biyolojik denge için önemlidirler.

Türkiye’deki Varlığı

Türkiye’de henüz doğrudan kayıtlı türü bulunmamaktadır.
Ancak özellikle Karadeniz bölgesindeki nemli ve serin ormanlarda yaşama potansiyeli vardır.
Avrupa ve Kafkasya’ya yakınlığı sebebiyle varlığı olası kabul edilmektedir.

İnsana Zararlılık Durumu

İnsan için zararsızdır.
Isırmaz, sokmaz ve ev ortamına girmez.

İlk Yardım ve Tıbbi Tedavi

Temas veya gözlem durumunda herhangi bir risk oluşturmaz.
Tıbbi müdahale gerektirecek bir etkisi yoktur.

Halkın Merak Edebileceği Bilgiler

Görünüm olarak Carabidae (kara koşucu böcekler) familyasına çok benzerler, ancak daha kısa ve kubbemsi vücutlarıyla ayrılırlar.
Soğuk ve yüksek rakımlı bölgelerde aktif oldukları için “dağ koşucuları” olarak da anılırlar.
Gözle görülmesi zor ve nadir oldukları için entomologlar tarafından ilgiyle incelenirler.
Fosil kayıtları Mesozoik döneme kadar uzanır; bu da onları evrimsel açıdan önemli kılar.
Bilinen iki cins (Trachypachus ve Systolosoma) ile sınırlı, ancak ekolojik rolleri oldukça özelleşmiştir.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

Beutel, R.G. & Leschen, R.A.B. (2005). Coleoptera, Volume 1: Morphology and Systematics
Newton, A.F. (2015). Trachypachidae – Biology and Evolution
GBIF – Global Biodiversity Information Facility
Fauna Europaea