Salaria basilisca
Kılıç balıkları ailesinden (Blenniidae), Basilisk Kılıç Balığı (Basiliscan Blenny) olarak bilinen Salaria basilisca türüne ait detaylı ve kapsamlı bilgileri aşağıda bulabilirsiniz.
Salaria basilisca, Akdeniz'e özgü (endemik) bir tür olup, özellikle Türkiye kıyıları da dahil olmak üzere Adriyatik ve Güney Akdeniz'in sığ sularında deniz çayırları arasında yaşaması ve cinsiyet değiştirebilme özelliği ile dikkat çeker.
Taksonomik Sınıflandırma
SeviyeSınıflandırma AdıAçıklamaÂlem (Kingdom)Animalia (Hayvanlar)Şube (Phylum)Chordata (Kordalılar)Aile (Family)Blenniidae (Taraktı Dişli Kılıç Balıkları)Cins (Genus)SalariaTür (Species)S. basilisca (Valenciennes, 1836)
Genel Özellikler ve Ekoloji
- Fiziksel Özellikler:
- Boyut: Maksimum 18 cm toplam uzunluğa ulaşabilen, nispeten iri bir Kılıç Balığı türüdür.
- Yüzgeç Formülü: Sırt yüzgeci 11−13 diken ve 23−27 yumuşak ışın içerir; anal yüzgeci 2 diken ve 25−28 yumuşak ışın içerir.
- Renklenme: Genellikle kamuflaja uygun, benekli veya desenli bir vücut rengine sahiptir (Spesifik renk detayları sınırlı olsa da, diğer Kılıç Balıklarında olduğu gibi canlı renkler sergileyebilirler).
- Habitat ve Dağılım:
- Dağılım Alanı: Akdeniz'in endemik bir türüdür. Başlıca dağılımı Adriyatik Denizi, Tunus ve Türkiye kıyıları dahil olmak üzere Akdeniz'in orta ve doğu kısımlarıdır.
- Yaşam Alanı: Bentik (dipte yaşayan) bir balıktır.
- Sığ Kayalık ve Deniz Çayırları: Yetişkinler, 2 ila 15 metre derinlikte, deniz çayırları (Posidonia gibi) arasında veya bazen kayalık zeminlerde yaşar.
- Sıcaklık: Subtropikal bir türdür; yaşam için tercih ettiği sıcaklık aralığının 17.4 ila 19.7 °C (ortalama 18.8 °C) arasında olduğu tahmin edilmektedir.
- Beslenme: Türün spesifik beslenme alışkanlıkları hakkında detaylı bilgi sınırlı olsa da, cinsteki diğer türler gibi bentik omurgasızlar ve algler ile beslendiği varsayılabilir.
- Solunum: Salaria cinsi üyelerinde olduğu gibi, zorunlu olmamakla birlikte havayı soluyabilme yeteneği (facultative air-breathing) mevcuttur.
Biyolojik Gerçekler: Cinsiyet Değişimi ve Üreme
- Cinsiyet Değişimi (Protokoin Hermafroditizm): S. basilisca türü, protogynous hermafrodit bir balıktır. Yani, bireyler gençken dişidir ve daha sonra büyüyerek erkeğe dönüşürler. Bu, türün üreme stratejisinde önemli bir rol oynar.
- Üreme:
- Yumurta Bırakma: Yumurta bırakan (Ovipar) bir türdür. Yumurtalar demersal ve yapışkandır, lifli, yapışkan bir ped veya kaide aracılığıyla substrata (yüzeye) tutunur.
- Ebeveyn Bakımı: Yuvalayan erkekler, birden fazla dişi tarafından üretilen yumurtaları korurlar.
- Larvalar: Yumurtadan çıkan larvalar planktoniktir ve genellikle sığ kıyı sularında bulunur.
Korunma Durumu ve Önemi
- Tehdit Durumu: IUCN Kırmızı Listesi'nde, popülasyonu ve dağılım alanı hakkında yeterli bilgi olmamasına rağmen, En Az Endişe Veren (Least Concern - LC) kategorisinde yer almaktadır (2014 değerlendirmesi).
- Ticari Önemi: Ticari balıkçılık için bir önemi yoktur.
- Akvaryum: Nadir bir Akdeniz türü olması nedeniyle akvaryum hobisinde yaygın olarak bulunmaz.
Kaynak: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi (Ichthyoloji, FishBase, IUCN verileri ve Salaria basilisca türü üzerine bilimsel araştırmalar referans alınmıştır)
