Omobranchus punctatus
, Benekli Kılıç Balığı veya Burunlu Kılıç Balığı (Muzzled Blenny / Spotted Blenny) olarak bilinen Omobranchus punctatus türüne ait detaylı ve kapsamlı bilgileri aşağıda bulabilirsiniz.
Omobranchus punctatus, aslen Hint-Pasifik kökenli olan ancak gemi taşımacılığı yoluyla Atlantik ve Akdeniz'e yayılmış, sert çevresel koşullara oldukça toleranslı, küçük boyutlu bir kılıç balığı türüdür.
Taksonomik Sınıflandırma
SeviyeSınıflandırma AdıAçıklamaÂlem (Kingdom)Animalia (Hayvanlar)Şube (Phylum)Chordata (Kordalılar)Aile (Family)Blenniidae (Taraktı Dişli Kılıç Balıkları)Cins (Genus)OmobranchusTür (Species)O. punctatus (Valenciennes, 1836)Tür adı, vücudundaki küçük noktalara atıfta bulunan Latince punctatus (benekli) kelimesinden gelir.
Genel Özellikler ve Ekoloji
- Fiziksel Özellikler:
- Boyut: Maksimum 9.5 cm standart uzunluğa (SL) ulaşabilen küçük bir türdür.
- Görünüm: Kafa kısmında dokunaç (kirpi) veya ibik bulunmaz. Vücudu boyunca, özellikle erkeklerde belirgin, dişilerde ise daha belirsiz yatay çizgiler bulunur. Adını, yanlarındaki siyahımsı-mavi nokta sıralarından alır.
- Ayırt Edici Özellik: Solungaç açıklıkları küçüktür ve başın yanlarına, pektoral yüzgeç tabanının en üst seviyesinin üzerine sınırlanmıştır.
- Habitat ve Dağılım:
- Doğal Dağılım: Hint-Pasifik Bölgesi (Basra Körfezi'nden Fiji'ye, kuzeyde Japonya'ya kadar).
- İstilacı Dağılım: Batı Atlantik (Trinidad, Panama Kanalı yakınları, Venezuela ve Brezilya) ve Akdeniz (Süveyş Kanalı ve Doğu Akdeniz'e yayılmış, İsrail'de tespit edilmiştir).
- Yaşam Alanı: Sığ kıyı ve acı su ortamlarında, kayalıklar, gelgit havuzları (tide pools), mangrovlar ve gemi kirlilik alanları arasında yaşar.
- Tolerans: Yüksek sıcaklıklar ve düşük tuzluluk seviyeleri dahil olmak üzere olumsuz çevresel koşullara karşı son derece toleranslıdır.
- Beslenme: Fırsatçı bir besleyicidir ve esas olarak algler ile beslenir. Ayrıca çok çeşitli küçük avları, özellikle bentik omurgasızları tüketir.
Üreme ve İstilacı Tür Özellikleri
- Üreme Şekli: Yumurta bırakan (Ovipar) ve belirgin çiftleşme düzeni olan bir türdür.
- Yuvalama: Gizemli bir türdür; yetişkinler genellikle kayaların veya yumuşakça kabuklarının içindeki çatlaklarda saklanır ve buraları yumurtlama alanı olarak kullanır.
- Yumurtalar ve Bakım: Yumurtalar demersal ve yapışkandır; ipliksi yapışkan bir pedle substrata tutunur. Erkek yuvayı korur.
- İstilacı Başarısı:
- Yayılım Yolu: Genellikle gemi balast suyu veya gemi gövdesi üzerindeki biyo-kirlilik (fouling) yoluyla taşınır.
- Ekosistem Etkisi: Girdiği bölgelerde yerli türlerle yiyecek ve barınak için rekabet etme potansiyeline sahip bir istilacı tür olarak kabul edilir.
Korunma Durumu ve Önemi
- Tehdit Durumu: IUCN Kırmızı Listesi'nde, çok geniş doğal dağılımı nedeniyle En Az Endişe Veren (Least Concern - LC) kategorisinde yer almaktadır (2009 değerlendirmesi).
- Ticari Değeri: Balıkçılık açısından önemi yoktur.
- Ekolojik Önemi: Biyo-kirlilik ve gemi taşımacılığı ile yayılan egzotik türlerin anlaşılması açısından önemli bir model türdür.
Araştırma ve Kaynak: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi (Ichthyoloji, FishBase, IUCN verileri ve Omobranchus punctatus türünün istilacı biyolojisi ve ekolojisi üzerine bilimsel araştırmalar referans alınmıştır)
