Microlipophrys dalmatinus
Microlipophrys dalmatinus, Blenniidae familyasının minik bir üyesidir. Adından da anlaşılacağı gibi, özellikle Adriyatik Denizi ve Akdeniz'in kayalık kıyı şeritleriyle ilişkilidir.
1. Taksonomi ve Morfolojik Özellikler
KategoriTanımDetaylarAile (Family)Blenniidae(Taraktı Dişli Kılıç Balıkları)Cins (Genus)MicrolipophrysTür (Species)M. dalmatinus (Steindachner & Kolombatović, 1883)Tür, bilimsel olarak ilk kez Steindachner ve Kolombatović tarafından tanımlanmıştır.Maksimum Boyut5.8 cm (Toplam Uzunluk)Genellikle 4.1 cm civarındadır, ancak maksimum 5.8 cm'ye ulaşabilir. M. nigriceps'ten biraz daha büyüktür.Vücut ŞekliUzun ve yanal olarak hafif basık, tipik kılıç balığı şeklindedir.Ayırt Edici ÖzellikGörünümü Microlipophrys cinsinin diğer üyeleriyle yakındır; tanımlanması, genellikle gövdesindeki filamentli algler üzerindeki yaşam tarzıyla ve morfolojik detaylarla yapılır.
2. Habitat ve Ekoloji
M. dalmatinus, sığ ve kayalık bölgelerin biyolojisi için karakteristik bir Akdeniz türüdür.
- Dağılım Alanı: Başlıca dağılımı Akdeniz Denizi'dir. Ayrıca kuzeydoğu Atlantik Okyanusu'nda Portekiz açıklarında da kaydedilmiştir.
- Habitat Tercihi: Yetişkinler, genellikle filamentli alglerle kaplı kayalık teraslarda bulunur. Bu, önceki tür (M. nigriceps) gibi mağara içi yerine, daha açık fakat alglerle örtülü yüzeyleri tercih ettiğini gösterir.
- Derinlik Aralığı: 1 ila 2 metre gibi çok sığ sularda, genellikle gelgitler arası bölgede (intertidal zone) yaşar. Bu, onu en sığ su balıklarından biri yapar.
- Tolerans: Acı suda (brackish water) da zaman zaman bulunabilir, bu da tuzluluk değişimlerine karşı bir miktar toleransı olduğunu gösterir.
- Aktivite: Çoğunlukla güneş ışığı sırasında (gündüz) aktiftir.
- Gizlenme Alanları: Aktif olmadığı veya dinlendiği zamanlarda midye delikleri, kaya yarıkları veya istiridye kabukları gibi kapalı sığınaklarda bulunur.
- Beslenme: Bentik meiofauna (küçük dip organizmaları), özellikle harpacticoid adı verilen küçük kabuklular ile beslenir. Diyetinde ayrıca algler de yer alır.
3. Üreme ve Korunma Durumu
- Üreme Şekli: Yumurta bırakan (Ovipar) bir türdür ve belirgin bir çiftleşme düzeni görülür.
- Yumurtlama Yeri: Yumurtalar, substrata tutturulur; genellikle filamentli alglerle kaplı kayalık sığınaklar yuva olarak kullanılır.
- Yumurtalar: Yumurtalar demersal ve yapışkan olup, ipliksi, yapışkan bir ped aracılığıyla yuvaya sabitlenir.
- Larvalar: Larval dönem planktonik olarak sığ kıyı sularında geçer.
- Tehdit Durumu (IUCN): Yaygın dağılımı ve istikrarlı popülasyonu sayesinde En Az Endişe Veren (Least Concern - LC) kategorisinde yer almaktadır (2014 değerlendirmesi).
- İnsan Kullanımı: Ticari balıkçılık veya tüketim açısından önemi yoktur; ancak ticari akvaryum balığı ticareti için toplanabilir.
Kaynak: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi (Ichthyoloji, FishBase, IUCN verileri ve Microlipophrys dalmatinus türünün Adriyatik ve Akdeniz ekolojisi üzerine bilimsel araştırmalar referans alınmıştır).
