Pycreus flavescens

Pycreus flavescens

Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Plantae
• Bölüm: Tracheophyta (Damar bitkileri)
• Sınıf: Liliopsida (Tek çenekliler)
• Takım: Poales
• Familya: Cyperaceae (Hasırotugiller / Sazgiller)
• Cins: Pycreus
• Tür: Pycreus flavescens (L.) P. Beauv.

Not: Bazı modern kaynaklarda bu tür hâlen Cyperus flavescens olarak da geçer, ancak Pycreus cinsine aktarılmıştır.

Latince Adın Anlamı

• Pycreus: Antik Grek kökenli, yoğun ve başaklı yapıya sahip saz türlerini tanımlamak için kullanılır
• flavescens: “Sarımsı, sarıya çalan” anlamında; çiçek başaklarının sarı tonlarından ötürü bu ad verilmiştir

Tanım ve Morfoloji

• Yaşam döngüsü: Tek yıllık (annual)
• Boy: 5–30 cm
• Gövde:
• Dik, üç köşeli, ince ve narin
• Genellikle açık yeşil renkte
• Yapraklar:
• Şerit şeklinde
• Gövdeden daha kısa
• Uçları sivridir
• Çiçek durumu:
• Sarımsı yeşil ila soluk kahverengi
• Şemsiye biçimli başakçıklar
• Her başakçıkta 5–15 kadar çiçek bulunur
• Meyve:
• Küçük, fındıksı (nutlet) tipinde
• Çiçeklenme zamanı: Haziran – Eylül

Habitat ve Yayılım

• Yayılım alanı: Avrupa, Asya, Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Güneydoğu Avrupa
• Türkiye’de:
• Özellikle Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde rastlanır
• Kumlu nehir kenarları, gölet kıyıları, drenaj kanalları, sulak çayırlarda
• Geçici sulak alan türüdür:
• Yıl içinde kuruyan, ama yaz başı su tutan alanlara adapte olmuştur
• Bu yüzden kısa ömürlüdür, ama hızlı yayılır

Ekolojik Rolü

• Öncü bitkilerden biridir:
• Kurak geçen kıştan sonra su tutmaya başlayan habitatlarda ilk çıkan türlerdendir
• Toprak stabilizasyonu sağlar:
• Kumlu ya da siltli topraklarda tutucu etki
• Çok sayıda böcek türü için mikro-habitat oluşturur
• Sulak alanlarda Eleocharis, Juncus, Cyperus türleriyle birlikte yaşar

İnsana Zararlılık Durumu

• Zehirli değildir
• İnsan ve hayvan sağlığına doğrudan bir etkisi yoktur
• Tarımsal açıdan zararlı ot olarak sayılmaz, çünkü genellikle tarım alanlarının dışında gelişir

İlk Yardım ve Tıbbi Müdahale

• Tıbbi riski bulunmamaktadır
• Temas alerji oluşturmaz
• Toplanması ya da taşınması durumunda eldiven gerekmez

Tıbbi / Endüstriyel / Bilimsel Kullanım

• Tıbbi kullanımı yoktur, ancak yakın akrabası Cyperus rotundus gibi türler geleneksel tıpta kullanılır
• Ekolojik restorasyon ve sulak alan florası çeşitliliği içinde önemli bir göstergedir
• Bazı botanik çalışmalarında Cyperus s.l. türlerinin evrimsel dallarını anlamada kullanılmıştır
• Biyoindikatör potansiyeli taşır: habitat kuruma düzeylerini izlemek için

İlginç Bilgiler ve Kültürel Notlar

• Halk arasında "sarı başaklı çayır otu" veya "yalancı kamış" gibi adlarla anılır
• Genellikle göz ardı edilse de sulak alan florasının çeşitliliği açısından kilit türlerden biridir
• Çok hızlı üreyen bir yapısı olduğu için geçici habitatlarda yılın yalnızca birkaç ayında görülebilir
• Botanikçiler tarafından “bir yıl görünür, bir yıl yok olur” türü olarak nitelendirilir

Bilimsel Kaynaklar ve Referanslar

• Kükenthal, G. (1935). Cyperaceae – Pflanzenreich
• Ekim, T. et al. (2000). Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı
• Flora of Turkey – Davis, P.H.
• Kew Science – Plants of the World Online
• Euro+Med PlantBase
• Dönmez, A.A. (2005). Anatolian Wetland Flora Studies