Polyommatus maraschi

Polyommatus maraschi

Polyommatus maraschi, Lycaenidae familyasına ait, adını yaşadığı coğrafyadan, yani Kahramanmaraş ilinden alan çok nadir ve endemik bir kelebek türüdür. Bu kelebek, zorlu yüksek rakımlı habitatlara adapte olmuş ve Türkiye'nin en özel kelebek türlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Polyommatus maraschi, yaklaşık 25-30 mm kanat açıklığına sahip, orta-küçük boy bir kelebek türüdür. Erkeklerin kanat üstleri, diğer Polyommatus türlerine göre daha koyu, derin bir mavi renge sahiptir. Dişiler ise mat kahverengi kanatlara ve kenar kısımlarında turuncu noktalara sahip olabilir. Kanat alt yüzeylerindeki beyaz benekli desenler de türler arasında ayırt edici özellikler gösterir.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
Aile (Family): Lycaenidae (Mavi kelebekler)
Cins (Genus): Polyommatus
Tür (Species): Polyommatus maraschi (Forster, 1956)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Polyommatus maraschi, Türkiye'ye özgü (endemik) bir türdür. Bilinen yayılış alanı, Kahramanmaraş ilindeki dağlık alanlar ile sınırlıdır.

Habitat Tercihi: Bu tür, 2000 metrenin üzerindeki yüksek rakımlarda, alpin çayırlarda, dağ bozkırlarında ve kayalık yamaçlarda yaşar.

2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar

Polyommatus maraschi kelebekleri, yılın sadece kısa bir döneminde, genellikle yazın ortasında (Haziran sonu-Temmuz başı) aktiftir.

Yaşam Döngüsü: Yüksek rakımlı dağ ekosistemlerine uyum sağlamıştır ve tırtıllarının beslendiği ana bitki türleri de bu zorlu koşullara adapte olmuş yerel bitkilerdir. Genellikle yılda tek nesil verirler.
Davranış: Uçuşları hızlıdır ve genellikle bitki örtüsü üzerinde alçak mesafelerde gezinirler.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

Ekolojik Rolü: Bulunduğu dağ ekosisteminde tozlaşmaya yardımcı olan önemli bir canlıdır.
Bilimsel Önemi: Endemik ve aşırı özel bir yaşam alanına sahip olması, bu türü biyocoğrafik araştırmalar ve iklim değişikliğinin etkileri üzerine yapılan çalışmalar için değerli bir model haline getirir.

4. Koruma Durumu ve Tehditleri

Koruma Durumu: Polyommatus maraschi, yayılış alanının çok sınırlı ve izole olması, ayrıca habitatının hassaslığı nedeniyle tehlike altında bir tür olarak kabul edilmektedir. Resmî bir IUCN değerlendirmesi bulunmasa da, yerel ve ulusal düzeyde korunması gereken bir türdür.
Tehditler:
Habitat Kaybı: Aşırı otlatma ve dağlık bölgelerdeki altyapı projeleri habitatına zarar verebilir.
İklim Değişikliği: Yaşam alanı yüksek rakımlı olduğu için, küresel ısınma ve buna bağlı kuraklık türün habitatını doğrudan tehdit etmektedir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:
Tolman, T., Lewington, R. (2008). Collins Butterfly Guide: The Most Complete Field Guide to the Butterflies of Britain and Europe.
Kudrna, O., Fric, Z. F., & Hula, V. (2011). Butterflies of Europe: A Guide to the Species and Their Distribution.
European Environment Agency.
Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.

Fotoğraf:https://inaturalist.lu/taxa/1446822-Polyommatus-maraschi/browse_photos