Cigaritis uighurica 

Cigaritis uighurica

Cigaritis uighurica, Lycaenidae familyasının Cigaritis cinsine ait, canlı renkleriyle bilinen nadir bir kelebek türüdür. Bu tür, kanat altı desenlerindeki turuncu ve siyah çizgiler nedeniyle halk arasında "Uygur Kaplan Kelebeği" olarak da anılmaktadır.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Cigaritis uighurica, orta büyüklükte bir kelebek olup, kanat açıklığı yaklaşık 30-35 mm civarındadır. Kanat üst yüzeyi, koyu kahverengi veya siyah renkte bir zemin üzerinde belirsiz turuncu lekeler içerir. Ancak türün en belirgin özelliği, turuncu-sarı zemin üzerinde kaplan desenlerini andıran kalın siyah çizgilerle süslenmiş kanat alt yüzeyidir.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
Sınıf (Class):: Insecta (Böcekler)
Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
Aile (Family): Lycaenidae (Mavi kelebekler)
Cins (Genus): Cigaritis
Tür (Species): Cigaritis uighurica (Murzin, 1989)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Bu tür, Doğu Asya'da, özellikle Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki (Doğu Türkistan) ve çevreleyen bölgelerdeki çöl ve yarı-çöl alanlarında yayılış gösterir.

Habitat Tercihi: Kuru stepleri, çorak arazileri, kumlu alanları ve dağlık bozkırları tercih eder.

2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar

Cigaritis uighurica kelebekleri, uçuş dönemi olarak genellikle ilkbahar aylarında, yani Nisan ve Haziran arasında görülür. Yıl içinde tek nesil verirler.

Yaşam Döngüsü: Tırtılları, çoğunlukla Fabaceae (Baklagiller) familyasından, özellikle de geven (Astragalus) türleriyle beslenir.
Davranış: Uçuşları hızlıdır ancak genellikle yer seviyesine yakın olarak seyrederler. Sık sık çiçekler üzerinde beslenirken görülebilirler.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

Ekolojik Rolü: Larvalarının besin bitkilerine olan bağımlılığı, türün ekosistem sağlığı için bir gösterge olmasını sağlar. Aynı zamanda, yaşadığı habitatlarda tozlaşmaya katkıda bulunur.

4. Koruma Durumu ve Tehditleri

Koruma Durumu: Cigaritis uighurica, yayılış alanının sınırlı ve belirli habitatlara bağımlı bir tür olduğu için yerel popülasyonları hassas olarak değerlendirilebilir. Resmî bir IUCN değerlendirmesi bulunmasa da, yerel ve ulusal düzeyde korunması gereken bir türdür.
Tehditler:
Habitat Kaybı: Yüksek rakımlı otlak alanlarının tarıma dönüştürülmesi veya yapılaşma, türün yaşam alanlarını daraltır.
İklim Değişikliği: Yüksek rakımlı habitatların iklim değişikliğinden etkilenerek yok olması.
Aşırı Otlatma: Kontrolsüz aşırı otlatma, tırtılın besin bitkilerini yok edebilir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi