Polyommatus escheri –

Polyommatus escheri, Lycaenidae familyasına ait, Avrupa ve Türkiye'nin dağlık bölgelerinde yayılış gösteren bir kelebek türüdür. Bu kelebek, özellikle erkeklerinin kanatlarının canlı ve parlak mavi rengiyle tanınır.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Polyommatus escheri, yaklaşık 30-35 mm kanat açıklığına sahip, orta büyüklükte bir kelebektir. Erkeklerin kanat üstleri, morumsu bir parlaklığa sahip canlı bir mavi renkteyken, dişilerininki daha mat kahverengidir ve kanat kenarlarında turuncu lekelere sahiptir. Kanat alt yüzeylerinde tipik mavi kelebeklere özgü beyaz benekli desenler bulunur.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

• Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
• Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
• Aile (Family): Lycaenidae (Mavi kelebekler)
• Cins (Genus): Polyommatus
• Tür (Species): Polyommatus escheri (Hübner, 1823)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Bu tür, İber Yarımadası'ndan Balkanlar'a ve Türkiye'nin bazı bölgelerine kadar uzanan geniş bir yayılışa sahiptir.

• Habitat Tercihi: Genellikle 1000 metrenin üzerindeki yüksek rakımlarda, kuru ve taşlık yamaçlarda, alpin çayırlarda ve açık dağlık bozkırlarda yaşar.

2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar

Polyommatus escheri kelebekleri, yılda genellikle tek bir nesil verir ve uçuş dönemi, habitatlarının yüksek rakımlı doğası nedeniyle kısa bir döneme, genellikle yaz aylarına (Temmuz-Ağustos) denk gelir.

• Yaşam Döngüsü: Tırtılları genellikle geven (Astragalus) gibi yüksek dağlık bölgelere adapte olmuş baklagil bitkileriyle beslenir.
• Davranış: Uçuşları hızlı ve çeviktir. Bu tür, yaşadığı zorlu ve rüzgârlı dağlık koşullara uyum sağlamıştır.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

• Ekolojik Rolü: Bulunduğu ekosistemde polen taşıyarak bitki popülasyonlarının devamına katkıda bulunan önemli bir tozlayıcıdır. Aynı zamanda, dağ ekosistemlerinin sağlığı ve biyolojik çeşitliliği için bir gösterge türü olarak da işlev görebilir.

4. Koruma Durumu ve Tehditleri

• Koruma Durumu: Polyommatus escheri, geniş bir coğrafi yayılışa sahip olduğu için IUCN tarafından Asgari Endişe (Least Concern) kategorisinde sınıflandırılmaktadır. Ancak, yaşam alanlarının hassasiyeti nedeniyle yerel popülasyonlar tehdit altında olabilir.
• Tehditler:
• Habitat Kaybı: Yüksek rakımlı yaşam alanlarının tarım, aşırı otlatma ve altyapı projeleri gibi insan faaliyetleriyle tahrip edilmesi tür için en büyük tehdidi oluşturur.
• İklim Değişikliği: Yaşam alanı yüksek rakımlı olduğu için, küresel ısınma ve buna bağlı kuraklık türün habitatını doğrudan etkileyebilir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

• Kaynaklar:
• Tolman, T., Lewington, R. (2008). Collins Butterfly Guide: The Most Complete Field Guide to the Butterflies of Britain and Europe.
• Kudrna, O., Fric, Z. F., & Hula, V. (2011). Butterflies of Europe: A Guide to the Species and Their Distribution.
• European Environment Agency.
• Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.

Fotoğraf:(c) Roberto Sindaco – bazı hakları saklıdır (CC BY-NC-SA)