Polyommatus bellis –

Polyommatus bellis, Lycaenidae familyasına ait, Balkanlar ve Türkiye'ye özgü bir kelebek türüdür. Halk arasında Balkan Yeşilaltı Mavisi olarak bilinen bu kelebek, özellikle kanatlarının altında bulunan yeşilimsi renk tonlarıyla dikkat çeker. Bu özelliği, onu yakın akrabası olan diğer mavi kelebek türlerinden ayırır.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Polyommatus bellis, orta büyüklükte, yaklaşık 28-32 mm kanat açıklığına sahip bir kelebektir. Erkeklerin kanat üstleri parlak mavi-mor renkteyken, dişilerinki kahverengidir. Her iki cinsiyette de kanat alt yüzeyleri, hafif bir yeşilimsi tona ve belirgin beyaz-noktalı desenlere sahiptir.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

• Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
• Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
• Aile (Family): Lycaenidae (Mavi kelebekler)
• Cins (Genus): Polyommatus
• Tür (Species): Polyommatus bellis (Freyer, 1843)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Bu tür, Güneydoğu Avrupa'dan Orta Doğu'ya kadar geniş bir coğrafyada, özellikle Balkan Yarımadası, Yunanistan ve Türkiye'de bulunur.

• Habitat Tercihi: Genellikle dağlık alanlarda, kayalık yamaçlarda, kuru otlaklarda ve orman açıklıklarında yaşar.

2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar

Polyommatus bellis kelebekleri, yılda bir veya iki nesil verir.

• Yaşam Döngüsü: Dişiler, tırtıllarının beslendiği, genellikle geven (Astragalus) ve diğer baklagillerin üzerine yumurtalarını bırakır. Tırtılları da tıpkı kanat altları gibi yeşilimsi bir renge sahiptir.
• Davranış: Uçuşları hızlıdır ve genellikle alçaktan, bitkilerin arasında gezinerek av arayan yırtıcılardan korunmaya çalışırlar. Tıpkı diğer mavi kelebek türleri gibi, bu türün tırtılları da karıncalarla simbiyotik bir ilişki kurabilir.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

• Ekolojik Rolü: Balkan Yeşilaltı Mavisi kelebeği, bitkilerin polenlerini taşıyarak doğal döngülere katkıda bulunan önemli bir tozlayıcıdır. Bulunduğu hassas ekosistemlerin sağlığı için bir gösterge türü olarak da işlev görebilir.

4. Koruma Durumu ve Tehditleri

• Koruma Durumu: Polyommatus bellis, geniş bir coğrafi yayılışa sahip olduğu için IUCN tarafından Asgari Endişe (Least Concern) kategorisinde sınıflandırılmaktadır.
• Tehditler: Yaşam alanlarının tarım, şehirleşme ve otlatma gibi faaliyetlerle tahrip edilmesi, lokal popülasyonlar için en büyük tehdidi oluşturur. Ayrıca iklim değişikliği ve buna bağlı kuraklık da türün hayatta kalmasını olumsuz etkileyebilir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

• Kaynaklar:
• Tolman, T., Lewington, R. (2008). Collins Butterfly Guide: The Most Complete Field Guide to the Butterflies of Britain and Europe.
• Kudrna, O., Fric, Z. F., & Hula, V. (2011). Butterflies of Europe: A Guide to the Species and Their Distribution.
• European Environment Agency.
• Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.

Fotoğraf:https://commons.wikimedia.org/wiki/User:Zcebeci