Mycteroperca rubra
Genel Özellikler ve Ekoloji
Mycteroperca rubra, Serranidae (Hançerbalıkları) ailesine ait, Akdeniz ve Doğu Atlantik’te yayılış gösteren büyük bir yırtıcı balık türüdür. Vücut uzunluğu genellikle 40–60 cm arasında değişmekle birlikte, 150 cm’ye kadar ulaşabilmektedir. Ağırlıkları ise 50 kg’a kadar çıkabilir. Renk desenleri kahverengi-kırmızı tonlarında olup, üzerinde kahverengi benekler bulunur; bu benekler genç bireylerde daha belirgindir. Etçil bir türdür; başlıca besinini küçük balıklar, kafadanbacaklılar ve kabuklular oluşturur. İnsan sağlığı için ZEHİRLİ DEĞİLDİR.
Taksonomik Sınıflandırma
Âlem (Kingdom): Animalia
Şube (Phylum): Chordata
Sınıf (Class): Actinopterygii
Takım (Order): Perciformes
Aile (Family): Serranidae
Cins (Genus): Mycteroperca
Tür (Species): Mycteroperca rubra (Bloch, 1793)
Davranış ve Üreme
Mycteroperca rubra, resif ve kayalık habitatlarda yaşayan, genellikle yalnız dolaşan bir türdür. Yavaş büyüyen, uzun ömürlü balıklardandır. Hermaproditik özellik gösterir; genç bireyler genellikle dişi olup, yaşamlarının ilerleyen evrelerinde erkek bireylere dönüşebilirler (protogyni). Üreme dönemi yaz aylarında gerçekleşir ve larvalar planktonik olarak beslenerek gelişir.
Korunma Durumu ve İnsanlarla İlişkisi
IUCN Kırmızı Listesi’nde “Hassas (Vulnerable – VU)” kategorisinde yer almaktadır. Aşırı avcılık, habitat kaybı ve balıkçılık baskısı nedeniyle popülasyonları azalmaktadır. Eti ticari olarak oldukça değerlidir ve geleneksel balıkçılıkta hedef türlerden biridir. İnsanlar için toksik değildir; ancak büyük bireylerde nadiren ciguatera zehirlenmesine yol açabilecek toksin birikimi rapor edilmiştir.
Mitoloji ve Halk İnanışları
Akdeniz kültürlerinde büyük yırtıcı balıklar arasında saygı gören bir türdür. Bazı kıyı köylerinde “denizlerin kralı” olarak anılmış, bereket ve güç sembolü olmuştur. Özellikle İtalya ve Yunanistan’da, balıkçıların rüyalarında bu balığı görmesinin şans getirdiğine inanılır.
Doğru ve Yanlış Bilinenler
Yanlış Bilinenler: Mycteroperca rubra insanlara saldırabilir ve zehirlidir.
Doğru Bilinenler: Tür insanlara saldırmaz ve ZEHİRLİ DEĞİLDİR. Yalnızca ender durumlarda besin zincirinde biriken toksinler nedeniyle et tüketiminde dikkat gereklidir.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma : Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Heemstra, P. C., & Randall, J. E. (1993). FAO Species Catalogue. Vol. 16. Groupers of the world (Family Serranidae, Subfamily Epinephelinae). FAO Fisheries Synopsis.
IUCN Red List (2023). Mycteroperca rubra.
Bloch, M. E. (1793). Naturgeschichte der ausländischen Fische.
Fotoğraf:https://www.inaturalist.org/photos/25842448
© whodden
