Hypsosinga sanguinea

Hypsosinga sanguinea: Kan Kırmızısı Küre Ağ Örümceği

Hypsosinga sanguinea, Araneidae familyasına (Küre Ağ Örümcekleri) ait, adını sıklıkla görülen koyu kırmızımsı-kahverengi veya pas rengi karın renginden alan küçük bir örümcek türüdür. Latince "sanguinea" kelimesi "kan kırmızısı" anlamına gelir ve bu özelliğe atıfta bulunur.

Hypsosinga sanguinea Hakkında Detaylı Bilgiler

Hypsosinga sanguinea, C.L. Koch tarafından 1844 yılında tanımlanmıştır. Zehirli olmasına rağmen, küçük boyutu ve uysal doğası nedeniyle insanlar için tamamen zararsız kabul edilir. Avrupa, Kuzey Afrika, Türkiye, Rusya (Avrupa'dan Uzak Doğu'ya kadar), İran, Orta Asya, Çin, Kore ve Japonya'ya kadar uzanan geniş bir Palearktik dağılıma sahiptir. Step, kuru ve nemli çayırlar ve hatta ormanlık alanlarda da bulunabilir. Genellikle alçak bitki örtüsünde, zemin seviyesine yakın küçük, dikey küre ağları örer. Hem erkek hem de dişiler ilkbahar sonu ve yaz başında olgunlaşır.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum Hypsosinga sanguinea'nın bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem: Animalia (Hayvanlar)
• Şube: Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf: Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım: Araneae (Örümcekler)
• Familya: Araneidae Clerck, 1757 (Küre Ağ Örümcekleri / Çark Ağ Örümcekleri)
• Cins: Hypsosinga Ausserer, 1871
• Tür: Hypsosinga sanguinea (C.L. Koch, 1844)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu World Spider Catalog ve araneae - Spiders of Europe gibi güvenilir kaynaklara göre Hypsosinga sanguinea, Avrupa'dan Rusya (Uzak Doğu dahil), Kuzey Afrika, Türkiye, İran, Orta Asya, Çin, Kore ve Japonya'ya kadar geniş bir Palearktik dağılıma sahiptir.

Türkiye'deki örümcek faunası kayıtlarında da yer almaktadır. Balkan Spiders gibi veri tabanları ve Türkiye'deki örümcek faunası üzerine yapılan bilimsel çalışmalar, bu türün Türkiye'deki varlığını doğrulamaktadır. Özellikle Türkiye'nin Avrupa Yakası ve diğer bölgelerinden çeşitli kayıtları bulunmaktadır. Bu, türün Türkiye'nin farklı ekosistemlerinde yaygın olarak görülebileceğini düşündürmektedir.

Fiziksel Özellikler

Boyut: Hypsosinga sanguinea küçük bir örümcektir. Cinsel dimorfizm gösterir, dişiler erkeklerden biraz daha büyüktür.

• Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 4.0-4.5 mm civarındadır.
• Erkek: Vücut uzunluğu yaklaşık 3.0-3.5 mm civarındadır.

Renk ve Morfoloji:

• Karapaks (Prosoma): Koyu kahverengiden siyaha kadar değişen renklerdedir. Erkeklerde baş bölgesi genellikle koyu renklidir.
• Sternum: Gri veya koyu renklidir. Bu özellik, Hypsosinga pygmaea (siyah sternum) ve Hypsosinga albovittata (beyaz veya açık sternum) gibi benzer türlerden ayırt edilmesinde önemlidir, çünkü H. pygmaea'nın sternumu siyahtır ve H. sanguinea'nınki H. pygmaea'dan farklı olarak gri olabilir.
• Bacaklar: Sarımsı kırmızı veya koyu halkalı sarı-kahverengidir. Erkeklerde ilk iki çift bacak (Femur I ve II) genellikle koyu renklidir.
• Karın (Opisthosoma): En ayırt edici özelliklerinden biridir. Uzunlamasına ve kırmızımsı pas rengidir. Genellikle üzerinde belirsiz üç adet sarımsı boyuna çizgi bulunur. Bazı bireylerde bu çizgiler daha belirgin olabilirken, bazen hiç bulunmayabilir. Karın şekli dorsalden (sırt kısmından) bakıldığında yassılaşmış gibidir.

Ayırt Edici Özellikler:

• Karnındaki Pas Rengi ve Çizgiler: Koyu kırmızımsı-kahverengi veya pas rengi zemin üzerindeki üç adet sarımsı boyuna çizgi.
• Gri veya Koyu Sternum: Özellikle H. pygmaea'nın siyah sternumundan ayrılmasını sağlar.
• Karın Şekli: Dorsalden bakıldığında biraz yassılaşmış veya ovalimsi bir karın yapısına sahiptir.

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Hypsosinga sanguinea, adını karnının renginden alan çarpıcı bir örümcek türüdür. Bu kırmızımsı renk ve üzerindeki belirsiz çizgiler, onu bitki örtüsü içinde kamufle etmeye yardımcı olur. Bu türler, doğadaki küçük uçan böceklerin popülasyonlarını dengeleyerek önemli bir ekolojik rol oynar."

Yaşam Biçimi ve Habitat

Yuva Yapısı (Küre Ağı): Hypsosinga sanguinea, tipik olarak dikey küre ağları örer. Bu ağlar genellikle yerden alçak seviyelerde, otlar, fundalıklar, çalılar veya diğer alçak bitki örtüsü arasına kurulur. Ağlar genellikle çok güçlü değildir ve küçük uçan böcekleri yakalamak için kullanılır. Örümcek, gündüzleri genellikle ağın merkezinde veya yakınındaki bir gizlenme yerinde bekler ve bir av ağına takıldığında hızla tepki verir. Tehlike anında veya kötü havalarda ağdan uzaklaşabilir.

Habitat Tercihi: Bu türler çeşitli açık ve bitki örtüsünün yoğun olduğu yerleri tercih eder:

• Stepler ve Çayırlar: Kuru ve nemli otlak alanlar.
• Fundalıklar (Heathland): Funda bitkisinin yaygın olduğu bölgeler. Özellikle olgun fundaların (yangından sonra en az 8 yıl büyüyen) olduğu nemli, bazen de kuru alanlarda bulunabilir.
• Kireçtaşı Otlakları (Calcareous Grassland): Uzun boylu kalkerli otlaklarda da kaydedilmiştir.
• Ormanlar: Bazı ormanlık alanlarda da bulunabilir.

Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan küçük uçan böceklerle beslenen pasif avcılardır. Yetişkinler genellikle yıl boyunca bulunabilir, ancak yoğunlukları ilkbahar ve yaz aylarında artar.

Beslenme ve Üreme

Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca diyetleri küçük uçan böcekler, sinekler, sivrisinekler ve diğer küçük omurgasızlardır. Ağları, çeşitli küçük avları yakalamak için etkili bir araçtır.

Üreme: Hem dişi hem de erkek bireyler genellikle Mayıs ve Haziran aylarında olgunlaşır. Üreme dönemi ilkbahar sonu ve yaz başına denk gelir. Dişiler yumurtalarını ipekten yapılmış yumurta keselerinin içine bırakır ve bu keseler genellikle ağın yakınındaki bitki örtüsüne gizlenir.

Zehir ve Tıbbi Önem

Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Hypsosinga sanguinea da zehirlidir. Zehirlerini avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanırlar.

İnsanlar İçin Tehlikesi: Hypsosinga sanguinea'nın insanlar için tehlikesi son derece düşüktür ve tamamen zararsız kabul edilir. Zehirleri insanlar üzerinde ciddi etkilere yol açmaz. Küçük boyutları ve genellikle uysal doğaları nedeniyle, insanları ısırmaları çok nadirdir ve sadece sıkıştırıldıklarında veya ciddi şekilde tahrik edildiklerinde gerçekleşir. Küçük Hypsosinga türleri, genellikle insan derisini delecek kadar güçlü ağız parçalarına sahip değildir.

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Hypsosinga sanguinea gibi küçük küre ağ örümceklerinin zehirleri insanlar için herhangi bir sağlık riski taşımaz. Bu türler, doğadaki böcek popülasyonlarını doğal yollarla kontrol etmeye yardımcı olan önemli canlılardır. Onları rahatsız etmemek ve doğal ortamlarında bırakmak en doğrusudur."

Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:

• Isırık bölgesinde çok hafif ağrı, hafif kaşıntı veya kızarıklık.
• Belirtiler genellikle lokalize kalır ve kısa sürede kendiliğinden geçer. Anafilaksi gibi ciddi alerjik reaksiyonlar, genel olarak küre ağ örümceği ısırıkları için teorik olarak mümkün olsa da, son derece nadirdir ve genellikle genetik yatkınlık veya tekrarlanan ısırıklarla ilişkilidir.

Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

• Isırık bölgesini sabun ve su ile temizleyin.
• Ağrı ve şişliği azaltmak için soğuk kompres uygulanabilir. Tıbbi müdahale neredeyse hiçbir zaman gerekmez.

Türkiye'deki Hypsosinga sanguinea Kayıtları

Hypsosinga sanguinea, Türkiye örümcek faunasında kayıtlı bir türdür. Türkiye'nin Avrupa Yakası'ndan ve diğer bölgelerinden (örn. Balkan Spiders'taki referanslar) çeşitli bilimsel çalışmalarla varlığı doğrulanmıştır. Bu, türün Türkiye'nin geniş bir coğrafyasında, çeşitli habitatlarda yaygın olarak görülebileceğini göstermektedir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog - Hypsosinga sanguinea (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
3. GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
4. Kaynağa Erişim: GBIF Species: Hypsosinga sanguinea (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
5. Araneae - Spiders of Europe: Avrupa örümcekleri hakkında detaylı bilgiler içeren bir kaynak, türün habitat ve dağılım bilgileri için kullanılmıştır.
6. Kaynağa Erişim: araneae - Hypsosinga sanguinea (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
7. Araneidae-cz - Hypsosinga sanguinea: Türün tanımı, habitatı, beslenmesi ve yaşam döngüsü hakkında bilgiler.
8. Kaynağa Erişim: Hypsosinga sanguinea - Araneidae-cz (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
9. Spider Recording Scheme (British Arachnological Society): Birleşik Krallık'taki örümcek türleri hakkında bilgiler, habitat ve ekoloji detayları.
10. Kaynağa Erişim: Summary for Hypsosinga sanguinea (Araneae) - Spider Recording Scheme (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
11. Wiki der Arachnologischen Gesellschaft e. V. - Hypsosinga sanguinea: Almanya'daki Araknolojik Topluluğun wiki sayfası, türün özellikleri, yaşam alanı ve dağılımı hakkında detaylı bilgi sunar.
12. Kaynağa Erişim: Hypsosinga sanguinea – Wiki der Arachnologischen Gesellschaft e. V. (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
13. Balkan Spiders - Hypsosinga sanguinea: Balkanlar'daki dağılımı ve faunistik referanslar, Türkiye kayıtlarını da içerir.
14. Kaynağa Erişim: Hypsosinga sanguinea - Balkan Spiders (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
15. NBN Atlas - Hypsosinga sanguinea: Birleşik Krallık'taki dağılım kayıtları ve taksonomik bilgiler.
16. Kaynağa Erişim: Hypsosinga sanguinea | NBN Atlas (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
17. Plazi TreatmentBank - Hypsosinga sanguinea: Türün taksonomik kaydı ve yayın bilgileri.
18. Kaynağa Erişim: Hypsosinga sanguinea - Plazi TreatmentBank (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).