Hypsosinga pygmaea nigriceps

Hypsosinga pygmaea nigriceps: Kara Kafalı Cüce Küre Ağ Örümceği

Hypsosinga pygmaea nigriceps, Araneidae familyasının (Küre Ağ Örümcekleri) Hypsosinga pygmaea türünün bir alt türüdür. Latince "nigriceps" kelimesi "kara kafalı" anlamına gelir ve muhtemelen bu alt türün karapaksındaki (prosoma) koyu renklenmeye atıfta bulunur. Genel olarak Hypsosinga pygmaea türünün özelliklerini taşımakla birlikte, bu alt türün dağılımı özellikle Türkiye gibi belirli bölgelerle ilişkilendirilmiştir.

Hypsosinga pygmaea nigriceps Hakkında Detaylı Bilgiler

Hypsosinga pygmaea nigriceps, Kulczyński tarafından 1903 yılında tanımlanmıştır. Ana tür Hypsosinga pygmaea gibi, bu alt tür de zehirli olmasına rağmen, minik boyutu ve uysal doğası nedeniyle insanlar için tamamen zararsız kabul edilir. Palearktik biyocoğrafik bölgede, özellikle Türkiye gibi bölgelerde dağılım gösterdiği World Spider Catalog ve GBIF gibi otoriteler tarafından belirtilmiştir. Genellikle alçak bitki örtüsünde, otsu alanlarda ve nemli habitatlarda küçük, dikey küre ağları örer.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum Hypsosinga pygmaea nigriceps'in bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Arthropoda (Eklembacaklılar)
Sınıf: Arachnida (Örümcekgiller)
Takım: Araneae (Örümcekler)
Familya: Araneidae Clerck, 1757 (Küre Ağ Örümcekleri / Çark Ağ Örümcekleri)
Cins: Hypsosinga Ausserer, 1871
Tür: Hypsosinga pygmaea (Sundevall, 1831)
Alt Tür: Hypsosinga pygmaea nigriceps (Kulczyński, 1903)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu World Spider Catalog'a göre Hypsosinga pygmaea nigriceps, özellikle Türkiye ile ilişkilendirilmiştir. Kulczyński'nin 1903 yılındaki orijinal tanımlaması, bu alt türün Asya Minore (Küçük Asya, yani Anadolu) ve Konstantinopolis (İstanbul) çevresinden toplanan örnekler üzerinden yapılmıştır. Bu durum, alt türün Türkiye'deki varlığının uzun süredir bilindiğini ve coğrafi olarak belirli bir varyantı temsil ettiğini göstermektedir.

Fiziksel Özellikler

Alt türlere özgü morfolojik detaylar genellikle ana türün genel özellikleriyle örtüşür, ancak belirli varyasyonlar veya daha belirgin renklenme farklılıkları olabilir. Hypsosinga pygmaea nigriceps'in "nigriceps" adı, "kara kafalı" anlamına gelir ve bu alt türün karapaksının (prosoma) daha koyu, hatta siyahımsı bir renkte olabileceğini düşündürmektedir.

Boyut: Ana tür Hypsosinga pygmaea ile benzer küçük boyutlara sahiptir:

Dişi: Genellikle 3.5-5 mm civarındadır.
Erkek: Genellikle 2.5-3.5 mm civarındadır.

Renk ve Morfoloji:

Karapaks (Prosoma): Alt tür adından da anlaşılacağı üzere, nigriceps formunda karapaksın koyu kahverengiden siyaha doğru daha yoğun bir renk tonuna sahip olması muhtemeldir. Ana türde karapaks siyah-kahverengi olup, göz bölgesi ve kenarı biraz daha parlak olabilir.
Sternum: Ana türde olduğu gibi siyah renklidir.
Bacaklar: Sarıdan turuncuya kadar değişen renklerde olup, ana türdeki gibi belirgin halkasız olabilirler. Erkeklerde ön bacakların (Femur I) alt yarısı koyu olabilir.
Karın (Opisthosoma): Güçlü bir şekilde şişkin ve yuvarlaktır. Ana türdeki gibi, koyu renkli bir zemin üzerinde beyaz veya krem renkli boyuna çizgiler bulunabilir, ancak bu çizgilerin belirginliği veya karın deseninin ana türe göre farklılıkları alt türe özgü olabilir.

Ayırt Edici Özellikler:

Koyu Renkli Karapaks: Alt türün ismini aldığı ana ayırt edici özellik, prosoma'nın (baş-göğüs kısmı) daha koyu renkte olmasıdır.
Karnındaki Değişken Desenler: Ana türdeki gibi değişken beyaz çizgiler veya lekeler bulunabilir.
Coğrafi Konum: Özellikle Türkiye'deki popülasyonlarla ilişkilendirilmesi.

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Hypsosinga pygmaea nigriceps gibi alt türlerin tanımlanması, tür içindeki coğrafi varyasyonları ve adaptasyonları anlamak için önemlidir. Bu türlerin karapaksındaki renk farklılıkları, belirli mikrohabitatlara veya kamuflaj ihtiyaçlarına uyum sağlamanın bir göstergesi olabilir. Küçük boyutlarına rağmen, bu örümcekler doğal ekosistemlerde, özellikle zararlı böceklerin kontrolünde kritik bir rol oynar."

Yaşam Biçimi ve Habitat

Hypsosinga pygmaea nigriceps'in yaşam biçimi ve habitat tercihleri, büyük ölçüde ana tür Hypsosinga pygmaea ile benzerdir. Yuva Yapısı (Küre Ağı): Genellikle alçak bitki örtüsünde, otların ve küçük çalıların arasında küçük, dikey küre ağları örerler. Habitat Tercihi: Kuru, güneşli ve yoğun otsu bitki örtüsüne sahip alanları tercih ederler. Bu, kalkerli otlaklar, fundalıklar, asidik çayırlar ve diğer engebeli çayırlık alanları olabilir. Türkiye'deki kayıtlar, çeşitli kırsal ve doğal alanlarda bulunabileceğini göstermektedir.

Beslenme ve Üreme

Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca diyetleri küçük uçan böcekler, sinekler, sivrisinekler ve yaprak bitleri gibi ağa takılan diğer küçük omurgasızlardır. Üreme: Ana türde olduğu gibi, yetişkinler genellikle ilkbahar sonu ve yaz başında olgunlaşır. Çiftleşme bu dönemde gerçekleşir ve dişiler yumurta keselerini oluştururlar.

Zehir ve Tıbbi Önem

Zehirli Olup Olmadığı: Evet, diğer tüm gerçek örümcekler gibi Hypsosinga pygmaea nigriceps de zehirlidir. Zehirlerini avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanırlar.

İnsanlar İçin Tehlikesi: Hypsosinga pygmaea nigriceps'in insanlar için tehlikesi son derece düşüktür ve tamamen zararsız kabul edilir. Zehirleri insanlar üzerinde ciddi etkilere yol açmaz. Minik boyutları ve genellikle uysal doğaları nedeniyle, insanları ısırmaları çok nadirdir ve sadece sıkıştırıldıklarında veya ciddi şekilde tahrik edildiklerinde gerçekleşir.

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Hypsosinga pygmaea nigriceps gibi küçük örümceklerin ısırıkları, insanlar için tıbbi bir tehdit oluşturmaz. Ortaya çıkabilecek semptomlar, bir sivrisinek ısırığından daha ciddi değildir ve özel bir tedavi gerektirmez. Bu örümcekler ekosistemin önemli bir parçasıdır ve doğal haşere kontrolüne katkıda bulunurlar."

Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:

Isırık bölgesinde çok hafif kaşıntı veya kızarıklık.
Genellikle gözle görülür bir ağrı veya şişlik olmaz. Bu semptomlar genellikle kısa sürede kendiliğinden geçer.

Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

Isırık bölgesini sabun ve su ile temizleyin.
Gerekirse soğuk kompres uygulanabilir. Tıbbi müdahale neredeyse hiçbir zaman gerekmez.

Türkiye'deki Hypsosinga pygmaea nigriceps Kayıtları

Hypsosinga pygmaea nigriceps, Türkiye örümcek faunasında resmi olarak kayıtlı bir alt türdür. Kulczyński'nin 1903 yılındaki orijinal tanımının Türkiye (Küçük Asya ve İstanbul çevresi) örneklerine dayanması, bu alt türün Türkiye popülasyonları açısından özel bir öneme sahip olduğunu göstermektedir. Türkiye'deki örümcek faunası üzerine yapılan güncel çalışmalar ve kontrol listeleri, bu alt türün Türkiye'deki varlığını doğrulamaktadır.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
Kaynağa Erişim: World Spider Catalog - Hypsosinga pygmaea nigriceps (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
Kaynağa Erişim: GBIF Species: Hypsosinga pygmaea nigriceps (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
Araneae - Spiders of Europe: Avrupa örümcekleri hakkında detaylı bilgiler içeren bir kaynak. Alt türün dağılımı ve ana türün genel özellikleri hakkında bilgi sağlar.
Kaynağa Erişim: araneae - Hypsosinga pygmaea nigriceps (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
Wikipedia - Hypsosinga pygmaea (English): Ana türün genel bilgileri ve alt türlerin listesi.
Kaynağa Erişim: Hypsosinga pygmaea - Wikipedia (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
Animal Diversity Web (ADW) - Hypsosinga pygmaea nigriceps: CLASSIFICATION: Alt türün taksonomik sınıflandırması.
Kaynağa Erişim: ADW: Hypsosinga pygmaea nigriceps: CLASSIFICATION (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
Kulczyński, W. (1903). Arachnoidea in Asia Minore et ad Constantinopolim a Dre F. Werner collecta: Hypsosinga pygmaea nigriceps'in orijinal bilimsel tanımını içeren makale. (Bu makalenin tam metnine doğrudan internet üzerinden erişim genellikle kısıtlıdır, ancak bilimsel veri tabanlarında referans olarak bulunur).
Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a) The checklist of the spiders of Turkey.: Türkiye örümceklerinin güncel kontrol listesi. (Bu kaynak genellikle uluslararası indeksli dergilerde yayınlanır ve yabancı bilim insanları tarafından atıf alır, ancak kendisi Türkçe bir kaynaktır. Burada, varlığını doğrulayan bilimsel bir referans olarak belirtilmiştir.)
Fotoğraf: Akio Tanikawa - http://spider.fun.cx/okinawa/List.htm