Endomychidae

Endomychidae – Mantar Böcekleri (Gerçek Mikofaglar)

Çoğunlukla ağaç kabuğu altında veya çürüyen kütüklerde mantarlarla beslenen, yuvarlak yapılı ve bazen renkli desenler taşıyan küçük boyutlu Coleoptera familyasıdır. Genellikle zararsız ve mantarlarla simbiyotik yaşayan türler içerir.

Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Animalia – Hayvanlar
Şube: Arthropoda – Eklem Bacaklılar
Sınıf: Insecta – Böcekler
Takım: Coleoptera – Sert kanatlılar
Alt takım: Polyphaga
Üst familya: Coccinelloidea
Familya: Endomychidae

Morfolojik Özellikler

Boyutları 1–10 mm arasında değişir.
Vücutları genellikle oval ve bombelidir.
Elytra (ön kanatlar) yuvarlak, desenli ya da parlak renklidir.
Antenler diz seviyesinden çıkmaz; genellikle topuzludur.
Renkler: turuncu, kırmızı, sarı, siyah benekli gibi dikkat çekici olabilir.
Larvaları yassı, tüylü ve geniş başlıdır.

Yaşam Alanı ve Ekolojik Rol

Nemli ormanlık alanlarda çürüyen ağaç kabuğu altı, mantar kaplı kütükler ve yosunlu bölgelerde yaşarlar.
Hem larvaları hem erginleri mikofajiktir – yani mantarlarla beslenir.
Özellikle Polyporaceae ve diğer odun parçalayıcı mantarların üzerinde bulunurlar.
Doğadaki mantar popülasyonlarının dengelenmesine katkı sağlarlar.

Türkiye’deki Varlığı

Türkiye’de Endomychidae familyasına ait az sayıda tür kaydedilmiştir.
Özellikle Karadeniz ve Marmara bölgelerinde nemli ormanlık alanlarda yerel türler gözlemlenmiştir.
Endomychus coccineus, Stenotarsus russatus gibi türler Avrupa’da yaygın olup Türkiye'de de potansiyel türlerdir.
Daha fazla tür keşfi için mantar kolonileri dikkatle taranmalıdır.

İnsana Zararlılık Durumu

İnsan sağlığına, tarım ürünlerine veya yapılara zarar vermezler.
Isırmaz, sokmaz ve toksik madde taşımazlar.

İlk Yardım ve Tıbbi Tedavi

Temas hâlinde hiçbir tehlike oluşturmaz.
Tıbbi müdahale gerekmez.

Halkın Merak Edebileceği Bilgiler

Görünüm olarak uğur böceklerine (Coccinellidae) benzeyebilirler ancak mantarlarla beslendikleri için farklı bir ekolojik niştedirler.
“Mantar böcekleri” olarak bilinseler de sadece odun üzerindeki sert mantar türlerini tüketirler.
Çoğu kişi tarafından fark edilmez çünkü mantarın alt yüzeyinde yaşarlar.
Mikologlar ve entomologlar için ortak ilgi alanı oluşturan nadir gruplardandır.
Endemik tür keşfi için potansiyel taşıyan familyalardan biridir.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi