Emmelina monodactyla

  1. Anasayfa
  2. Emmelina monodactyla

Emmelina monodactyla


Emmelina monodactyla (Morning-glory Plume Moth)

Pterophoridae (Tüylü Güveler) familyasına ait olan Emmelina monodactyla, dünyanın en yaygın ve geniş dağılıma sahip güve türlerinden biridir. Kanatlarının kendine özgü "tüy" benzeri yapısıyla dikkat çeken bu küçük güve, adını larvalarının ana besin kaynağı olan Sabah Sefası (Convolvulaceae) familyasından bitkilerden alır.


1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Emmelina monodactyla, 18-27 mm kanat açıklığına sahip, narin yapılı bir güvedir. Bu türe özgü olan kanat yapısı, her bir kanadın ince loblara ayrılmış olmasıdır; bu, istirahatteyken kanatları sıkıca rulo şeklinde tutulduğunda bir "T" harfi şeklini almasına neden olabilir. Renk varyasyonları oldukça geniştir; soluk bejden koyu kahverengiye ve pas kahverengisine kadar değişebilir. Genellikle belirgin olmayan koyu işaretler veya lekeler bulunur. Arka bacaklarındaki mahmuzlar eşit uzunlukta değildir.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

  • Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
  • Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
  • Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
  • Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve Güveler)
  • Üst Aile (Superfamily): Pterophoroidea (Tüylü Güveler ve Akrabaları)
  • Aile (Family):şimdilik Pterophoridae (Tüylü Güveler)
  • Alt Aile (Subfamily): Pterophorinae
  • Cins (Genus): Emmelina
  • Tür (Species): Emmelina monodactyla (Linnaeus, 1758)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Emmelina monodactyla, Holarktik biyocoğrafik bölgede, yani Avrupa, Asya, Afrika ve Kuzey Amerika'da oldukça geniş bir yayılıma sahiptir. Konukçu bitkilerinin bulunduğu her yerde görülebilir.

  • Türkiye'deki Dağılımı: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin belirttiğine göre, Emmelina monodactyla Türkiye'de de yaygın olarak bulunan bir türdür. Ülkenin birçok farklı bölgesinde, özellikle Sabah Sefası ve benzeri sarmaşıkların bulunduğu yerlerde gözlemlenir.
  • Habitat Tercihi: Bu güve, başta gelincikgiller (Convolvulaceae) familyasından bitkilerin (kara sarmaşık, tarla sarmaşığı gibi) bulunduğu otlaklar, tarlalar, bahçeler, orman kenarları ve kentsel alanlar dahil olmak üzere çeşitli habitatlarda yaşar. Larvalarının geniş bir besin yelpazesine sahip olması, türün yaygınlığına katkıda bulunur.

2. Yaşam Döngüsü ve Davranışsal Özellikler

Emmelina monodactyla'nın yaşam döngüsü, yumurta, larva (tırtıl), pupa ve ergin (güve) evrelerinden oluşan tam metamorfoz (holometabol) bir yapıya sahiptir. Yılda genellikle iki veya daha fazla döl verir ve yetişkin güveler yılın büyük bir bölümünde görülebilir.

  • Larva (Tırtıl): Tırtıllar genellikle yeşilimsi sarı renkte olup, sırtlarında geniş bir yeşil bant ve bu bant boyunca kesintili, ince bir sarı çizgi bulunur. Bazı örneklerde yakut kırmızısı sırt işaretleri de görülebilir. Larvalar, başta tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis) ve çit sarmaşığı (Calystegia sepium) olmak üzere, Sabah Sefası (Convolvulaceae) familyasından bitkilerin yaprakları ve çiçekleriyle beslenirler. Ayrıca Chenopodiaceae (kazayağıgiller) ve Asteraceae (papatyagiller) familyalarından da bazı bitkilerle beslendikleri kaydedilmiştir (örneğin Atriplex ve Chenopodium türleri).
  • Pupa: Gelişimini tamamlayan larvalar, genellikle konukçu bitkiden uzakta, çitler veya bitki kalıntıları üzerinde pupa evresine geçerler. Pupalar yeşilden kırmızımsı kahverengiye kadar değişen renklerde olabilir, bazen siyah işaretler taşırlar.
  • Uçuş Zamanı (Ergin Güve): Ergin güveler neredeyse yıl boyunca görülebilirler, zira yetişkinler kışlayabilirler. Özellikle Mayıs'tan Eylül'e kadar olan dönemde iki örtüşen nesil şeklinde yoğunlukla uçuş yaparlar.
  • Davranış: Ergin güveler geceleri aktiftir ve ışık kaynaklarına çekilirler. Gündüzleri ise kanatlarını sıkıca vücutlarına sararak veya T şeklinde tutarak bitki örtüsü arasında dinlenirler. Bu dinlenme pozisyonu, onları bitki sapları arasında fark etmeyi zorlaştırır.

Zehir Durumu, Alerji Durumu ve Tedavi Prosedürleri

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin belirttiğine göre:

  • Zehir Durumu: Emmelina monodactyla zehirli değildir. Hem ergin güveler hem de tırtılları insanlar için herhangi bir toksik madde içermez. Doğrudan zehirlenme riski taşımazlar.
  • Alerji Durumu: Bu güve türünün veya tırtıllarının insanlar için bilinen ciddi alerjik reaksiyonlara neden olduğuna dair yaygın bir kayıt bulunmamaktadır. Tırtılları yakıcı tüylere sahip değildir ve cilt tahrişine neden oldukları gözlemlenmemiştir.
  • Tedavi Prosedürleri: Emmelina monodactyla ile temas sonrası herhangi bir özel tedavi prosedürü genellikle gerekmez. Tıbbi müdahale gerektirmez.

3. Ekolojik Rolü ve Koruma Durumu

Emmelina monodactyla, ekosistemde birincil tüketici olarak rol oynar.

  • Ekolojik Rolü: Larvaları, özellikle tarım alanlarında veya bahçelerde hızlı yayılan sarmaşık türleriyle beslenerek, bu bitkilerin büyümesini ve yayılışını doğal yollarla kontrol etmeye yardımcı olabilirler. Bu durum, özellikle istilacı sarmaşık türlerinin kontrolünde faydalı bir rol oynayabilir. Ergin güveler ise besin zincirinde kuşlar, yarasalar, örümcekler ve diğer böcekçil hayvanlar için önemli bir besin kaynağıdır. Bilinen bir tarımsal zararlı değildir; aksine, yabancı ot kontrolüne katkıda bulunabilir.
  • Koruma Durumu: Küresel ölçekte, Emmelina monodactyla için IUCN Kırmızı Listesi'nde özel bir değerlendirme bulunmamaktadır. Son derece yaygın ve adaptasyon yeteneği yüksek bir tür olması nedeniyle, popülasyonlarının genellikle stabil ve tehdit altında olmadığı kabul edilir.
  • Potansiyel Tehditler: Tür için genel bir tehdit bulunmamaktadır. Ancak, habitatların (özellikle sarmaşıkların bulunduğu otlaklar ve çalıların) yok edilmesi veya tarım ilaçlarının yaygın kullanımı, yerel popülasyonları olumsuz etkileyebilir.

Kaynaklar

0 Yorum

Henüz yorum yapılmamış...

Yorum yapabilmek için giriş yapmanız gerekmektedir. Giriş yap