Diaphus rafinesquii
Genel Özellikler
Diaphus rafinesquii, Türkçede “Rafinesque’in Fener Balığı” olarak bilinen, Myctophidae (fener balıkları) familyasına ait küçük boyutlu bir derin deniz türüdür. Ortalama 5–9 cm boylarındadır. Vücudu ince yapılı ve gümüşi renktedir, yanlarında ve karın kısmında biyolüminesans fotofor dizileri bulunur. Bu ışık organları, iletişim, yön bulma ve kamuflaj için kullanılır. Genellikle zooplankton ve küçük omurgasızlarla beslenir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Myctophiformes
- Familya: Myctophidae
- Cins: Diaphus
- Tür: Diaphus rafinesquii (Keşfeden: Cocco, 1838)
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Diaphus rafinesquii
- Eski Adları / Sinonimler: Literatürde geçerli başka bir sinonimi bulunmamaktadır.
Dağılım ve Habitat
Bu tür, Atlantik Okyanusu, Akdeniz ve bazı subtropikal denizlerde yayılış gösterir. Türkiye’de özellikle Akdeniz’in orta ve derin pelajik bölgelerinde (200–1000 m derinlik) bulunur. Gündüzleri derinlerde yaşarken geceleri yüzeye yakın sulara çıkarak dikey göç davranışı sergiler.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Türün ismi, Amerikalı doğa bilimci Constantine Samuel Rafinesque’e ithafen verilmiştir. Kültürel veya ekonomik bir değeri yoktur, ancak bilimsel araştırmalarda önemli bir türdür.
Ekoloji ve Davranış
Fotofor düzeni bu türün ayırt edici özelliklerinden biridir. Sürü halinde dolaşabilir ve derin deniz ekosistemlerinde gıda zincirinde önemli rol oynar. Büyük balıklar ve kalamarlar için besin kaynağıdır.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Diaphus rafinesquii, derin denizlerin biyolüminesans özelliğe sahip küçük fener balıklarındandır.
- Yanlış: Ticari öneme sahip değildir ve insanlar için herhangi bir tehlike oluşturmaz.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan sağlığı açısından zararlı değildir.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Hulley, P.A. (1990). Myctophidae. In: FAO Species Catalogue.
- Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.









