Diaphus metopoclampus

Genel Özellikler

Diaphus metopoclampus, Türkçede “Alevli Fener Balığı” veya “Kırmızımsı Fener Balığı” olarak bilinen, Myctophidae (fener balıkları) familyasına ait küçük derin deniz balığıdır. Vücut boyu genellikle 7–12 cm arasındadır. Vücudu gümüşi-gri renkte olup yanlarında ve baş bölgesinde dikkat çekici fotofor dizileri bulunur. Bu ışık organları sayesinde avcılardan saklanabilir, avlarını cezbedebilir ve sürü içi iletişimi sağlar. Derin denizlerde yaşayan türlerden biri olduğu için insanlar tarafından doğrudan gözlemlenmesi oldukça zordur.

Taksonomi

Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Actinopterygii
Takım: Myctophiformes
Familya: Myctophidae
Cins: Diaphus
Tür: Diaphus metopoclampus (Keşfeden: Cocco, 1829)

Eski ve Yeni Adları

Geçerli Adı: Diaphus metopoclampus
Eski Adları / Sinonimler: Literatürde önemli bir sinonimi bulunmamaktadır.

Dağılım ve Habitat

Diaphus metopoclampus, Atlantik Okyanusu’nun ılıman ve subtropikal bölgelerinde, ayrıca Akdeniz’de yayılış gösterir. Türkiye sularında özellikle Akdeniz’in derin pelajik bölgelerinde (200–1000 m) rastlanır. Gündüzleri derinlerde bulunur, geceleri ise dikey göç yaparak üst tabakalara çıkar.

Mitolojik ve Kültürel Bilgiler

Türün belirgin kırmızımsı ışık saçan fotoforlarından dolayı “alevli” ismi verilmiştir. Mitolojik ya da kültürel bir yeri yoktur, ancak biyolüminesans araştırmalarında model türlerden biri olarak kabul edilmektedir.

Ekoloji ve Davranış

Zooplankton ve küçük kabuklularla beslenir. Derin deniz ekosistemlerinde büyük balıklar, kalamarlar ve deniz kuşları için önemli bir besin kaynağıdır. Fotofor dizileri sayesinde gece aktif davranışlar sergiler.

Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler

Doğru: Diaphus metopoclampus, biyolüminesans gösteren küçük derin deniz balıklarındandır.
Yanlış: Ticari öneme sahip olduğu düşünülse de avcılığı yapılmaz ve ekonomik değeri yoktur.

Zehir Durumu

ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan sağlığına yönelik herhangi bir risk taşımamaktadır.

Araştırma ve Kaynak

Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
Hulley, P.A. (1990). Myctophidae. In: FAO Species Catalogue.
Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.