Cupido minimus 

Cupido minimus

Cupido minimus, halk arasında Küçük Mavi olarakta bilinen, Lycaenidae ailesine ait son derece küçük bir kelebek türüdür. Adına rağmen kanatlarının üst yüzeyinde mavi renk bulunmamasıyla tanınır. Bu özelliğiyle diğer mavi kelebeklerden kolayca ayırt edilir.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Küçük Mavi, 15-20 mm kanat açıklığına sahip, Avrupa'nın en küçük kelebeklerinden biridir. Kanatlarının üst yüzeyi her iki cinste de koyu kahverengi renktedir. Alt kanat yüzeyi ise, grimsi-beyaz bir zemin üzerinde dağınık, küçük siyah benekler içerir. Bu benekler, türün en belirgin ayırt edici özelliğidir.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum):: Arthropoda (Eklem bacaklılar)
Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
Aile (Family): Lycaenidae
Cins (Genus): Cupido
Tür (Species): Cupido minimus (Fuessly, 1775)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Bu kelebek, Avrupa'dan Kuzey Afrika'ya ve Asya'ya kadar uzanan geniş bir yayılış gösterir. Türkiye'de de farklı rakımlarda ve habitatlarda yaygın olarak görülür.

Habitat Tercihi: Genellikle kuru, kireçli otlaklar, demiryolu setleri ve terk edilmiş taş ocakları gibi, tırtılının besin bitkilerinin bulunduğu açık alanları tercih eder.

2. Fiziksel Özellikler ve Yaşam Alanları

Cupido minimus'un yaşam döngüsü, ana besin kaynağı olan bitkilerle uyum içindedir.

Yaşam Döngüsü: Dişi kelebekler, yumurtalarını ana besin bitkisi olan çeşitli yaralı geven (Anthyllis vulneraria) türleri üzerine bırakır. Tırtıl, bu bitkilerin çiçekleri ve tohum kapsülleriyle beslenerek gelişir.
Davranış: Gündüzleri aktiftir. Çok hızlı bir şekilde uçar ve genellikle toprağa veya bitki örtüsüne konar.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

Ekolojik Rolü: Küçük Mavi, bulunduğu ekosistemin bir parçasıdır. Hem tırtıl hem de yetişkin evresinde besin zincirinde yer alır. Aynı zamanda, yetişkin kelebekler nektar emerken tozlaşmaya da katkıda bulunur.

4. Koruma Durumu ve Tehditleri

Koruma Durumu: Cupido minimus, çok geniş bir coğrafi dağılıma ve bolca bulunan bir besin kaynağına sahip olduğu için IUCN tarafından Asgari Endişe (Least Concern) statüsünde değerlendirilmektedir. Popülasyonu genel olarak istikrarlıdır ve nesli tehlike altında değildir.
Tehditler: Tür genel olarak güvenli olsa da, lokal popülasyonlar habitat kaybı, özellikle ana besin bitkisinin bulunduğu alanların yok olması ve pestisit kullanımı gibi çevresel bozulmalardan etkilenebilir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi