Araniella displicata

Harika bir örümcek türü daha! Araniella displicata, Araneidae familyasına (Küre Ağ Örümcekleri) ait, "Altı Noktalı Küre Ağ Örümceği" olarak bilinen yaygın bir örümcek türüdür. İsmi, genellikle karnının alt kısmında bulunan belirgin altı siyah noktadan gelir.

Araniella displicata: Detaylı Bilgiler

Türkçe Adlandırma: En yaygın Türkçe adı **"Altı Noktalı Küre Ağ Örümceği"**dir.

Araniella displicata, Araneidae familyasına ait küçük ila orta boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. Bu tür, literatürdeki kayıtlara göre Holarktik biyocoğrafik bölgesinde (Kuzey Amerika, Avrupa, Asya'nın bir kısmı) oldukça geniş ve yaygın bir yayılışa sahiptir. İlk olarak 1847 yılında Amerikalı entomolog ve araknolog Nicholas Marcellus Hentz tarafından tanımlanmıştır. Genellikle orman kenarları, tarlaların kenarları, ormanlık alanlar, bahçeler ve çalılıklar gibi açık ve bitki örtüsünün yoğun olduğu yerlerde ağ örer. Özellikle çam ağaçları veya fundalıklarda bulunabilir.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Araniella displicata'nın bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Infra Takım (Infraorder): Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
• Familya (Family): Araneidae Simon, 1864 (Küre Ağ Örümcekleri / Çark Ağ Örümcekleri)
• Cins (Genus): Araniella Chamberlin & Ivie, 1942
• Tür (Species): Araniella displicata (Hentz, 1847)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Araniella displicata, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Kuzey Amerika, Avrupa, Rusya (Avrupa'dan Uzak Doğu'ya), Kazakistan, Çin, Kore ve Japonya gibi geniş bir dağılıma sahiptir.

Türkiye'deki örümcek faunası kayıtlarında da yer alan bir türdür. Hatta bazı kaynaklarda Türkiye'den ilk kez kaydedilen türler arasında gösterilmiştir. Mevcut konumunuz olan İstanbul'da da, uygun habitatlarda (örn. orman kenarları, parklar ve bahçelerdeki çalılıklar ve uzun otluk bölgeler) bulunma potansiyeli mevcuttur. Türkiye'ye özgü (endemik) değildir, geniş bir coğrafyaya yayılmıştır.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Küçük ila orta boyutlu bir örümcektir.
• Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 4–9 mm civarındadır.
• Erkek: Vücut uzunluğu genellikle 4–5 mm civarındadır. Erkekler dişilere göre daha küçüktür.
• Renk: Vücut rengi oldukça değişken olabilir; kahverengi, beyaz, ten rengi, turuncu, kırmızı veya sarı olabilir.
• Karapaks (Prosoma): Genellikle kırmızımsıdan kahverengiye kadar değişebilir.
• Karın (Opisthosoma): Genellikle parlak yeşil renkte olup, bazen karın alt kısmında altı adet siyah nokta bulunur. Bu noktalar genellikle etrafında daha açık bir halka ile çevrilidir. Ancak, türün adına rağmen her zaman altı nokta olmayabilir.
• Bacaklar: Yarı saydam yeşil veya sarı renkte olup ince tüylerle kaplıdır.
• Ayırt Edici Özellikler:Küre Ağı (Orb Web): Araneidae familyasının tipik özelliği olan küçük, narin, dikey ve tekerlek şeklinde küre ağları örerler. Ağlar genellikle bir yaprağın altına veya çalılıklar arasına kurulur ve örümcek genellikle ağın merkezinde veya yakınında gizlenerek avını bekler. Ağlar genellikle günlük olarak yeniden inşa edilir.
• Karındaki Siyah Noktalar: Karnının altındaki siyah noktalar (sayısı değişken olabilir, ancak adı "altı noktalı" olmasından gelir) ayırt edici bir özelliktir.
• Renk Varyasyonları: Farklı renk formlarına sahip olabilmesi (yeşilden kahverengiye, kırmızıya).
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Araniella displicata, küçük boyutuna ve narin ağına rağmen oldukça etkili bir avcıdır. Özellikle orman kenarları ve bahçelerde bulunur ve küçük uçan böcek popülasyonlarının kontrolünde önemli bir rol oynar. Karnının altındaki noktalar ve renk varyasyonları, onu diğer Araniella türlerinden ayırmayı sağlayabilir, ancak bazen yakın akrabası Araniella cucurbitina ile karıştırılabilir."

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yuva Yapısı (Küre Ağı): Araniella displicata, tipik olarak küçük, dikey ve tekerlek şeklinde küre ağları (orb web) örer. Bu ağlar genellikle ağaçlar, çalılıklar, uzun otlar ve diğer bitki örtüsü arasına kurulur. Bazen tek bir yaprağın altına küçük bir ağ örer ve yaprağı kolay bir tuzak haline getirmek için manipüle eder.
• Habitat Tercihi: Bu türler çeşitli açık ve bitki örtüsünün yoğun olduğu yerlerde bulunur:
• Orman Kenarları ve Ormanlık Alanlar: Özellikle ağaçlar ve çalılıklar.
• Tarla Kenarları ve Çayırlar: Açık alanların bitki örtüsüyle buluştuğu yerler.
• Bahçeler ve Parklar: Bitki örtüsünün bol olduğu kentsel ve yarı kentsel alanlar.
• Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan küçük böcekler (sinekler, bitkisel böcekler, küçük böcekler, kelebekler ve güveler) ile beslenen avcılardır. Esas olarak geceleri aktif olup, web bakımı ve av yakalama işlemlerini bu saatlerde yaparlar. Gündüzleri ise genellikle yapraklar arasında gizlenirler veya ağlarının ortasında beklerler.

Beslenme ve Üreme

• Diyet: Etçil (karnivor/insektivor) türlerdir. Başlıca avları, ağlarına takılan çeşitli küçük uçan böceklerdir.
• Üreme: Üreme davranışları, erkeklerin dişileri çekmek için kur yapma gösterilerini içerir. Dişiler, yumurtalarını koruyucu ipek keseler içinde bırakır ve bu keseleri genellikle kıvrılmış bir yaprak arasına veya ağlarının yakınına gizlerler. Yumurtalar tipik olarak ilkbahar sonu veya yaz başında çatlar.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Araniella displicata da zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Araniella displicata'nın insanlar için tehlikesi çok düşüktür ve genellikle zararsız kabul edilir. Zehirlerinin insanlar üzerinde ciddi etkilere yol açtığına dair herhangi bir rapor bulunmamaktadır. Boyutları küçük olduğu için insan derisini delmekte zorlanabilirler. Genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedirler ve sadece sıkıştırıldıklarında veya ciddi şekilde tahrik edildiklerinde ısırırlar. Isırıklar oldukça nadirdir ve savunma amaçlıdır.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Altı Noktalı Küre Ağ Örümceği'nin zehri insanlar için herhangi bir risk oluşturmaz. Isırıkları nadirdir ve genellikle hafif bir böcek ısırığına benzer. Bu örümcekler, ekosistemdeki zararlı böceklerin doğal kontrolünde önemli bir rol oynarlar ve bulundukları çevrenin biyolojik çeşitliliğine katkı sağlarlar."
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:
• Isırık bölgesinde hafif ağrı, kızarıklık ve şişlik.
• Kaşıntı veya rahatsızlık hissi.
• Bu semptomlar genellikle birkaç saat veya birkaç gün içinde kendiliğinden geçer ve çoğu zaman tıbbi müdahale gerektirmez.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

1. Sakin Kalın: Panik yapmaktan kaçının.
2. Isırık Bölgesini Temizleyin: Sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
3. Soğuk Uygulayın: Ağrı ve şişliği azaltmak için buz paketi veya soğuk kompres uygulayın.
4. Ağrı Kesici: Ağrı ve rahatsızlık için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (örneğin parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
5. Tıbbi Yardım: Semptomlar şiddetlenirse (örn. aşırı şişlik, yayılan kızarıklık, şiddetli ağrı), alerjik bir reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, kurdeşen, yüz veya boğazda şişlik) ortaya çıkarsa veya ısırık bölgesinde enfeksiyon belirtileri varsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Ancak bu durumlar, bu tür örümcekler için oldukça nadirdir.

Türkiye'deki Araniella displicata Kayıtları

Araniella displicata, Türkiye örümcek faunası içinde kaydedilmiş bir türdür. Bazı akademik yayınlarda Türkiye'den ilk kez kaydedildiği belirtilmiştir. Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde, özellikle ormanlık alanlar, çalılıklar, tarlaların kenarları ve uygun bitki örtüsüne sahip park ve bahçelerde bulunabilir. İstanbul'da da uygun habitatlarda karşılaşılması mümkündür.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
3. Wikipedia - Araniella displicata: Tür hakkında genel bilgiler, fiziksel özellikler, dağılım ve habitat.
4. Kaynağa Erişim: https://en.wikipedia.org/wiki/Araniella_displicata (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
5. GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
6. Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2158390 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
7. Picture Insect - Sixspotted Orbweaver (Araniella displicata): Türün genel bilgileri, habitat, beslenme ve insan etkileşimi hakkında bilgiler.
8. Kaynağa Erişim: https://pictureinsect.com/wiki/Araniella_displicata.html (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
9. Ohio State University Marion - Araniella displicata: Türün habitat tercihleri ve genel özellikleri.
10. Kaynağa Erişim: https://u.osu.edu/marionprairie/araniella-displicata/ (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
11. Türkiye'deki örümcek faunası üzerine yapılan akademik yayınlar: Özellikle Türkiye'nin örümcek faunasını listeleyen kaynaklar (örn. Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a) The checklist of the spiders of Turkey. Version 2024. http://www.spidersofturkey.info). Bu tür kaynaklar, Araniella displicata'nın Türkiye'deki varlığına ve habitatlarına dair bilgi sağlamıştır.
12. Örn: ResearchGate üzerinde "On the Occurrence of Some Running Crab Spiders (Araneae: Philodromidae) in Turkey" gibi makalelerde Araniella displicata'nın Türkiye'den ilk kayıtlarından bahsedilmektedir. (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
13. Fotoğraf: xpda