Araneus ishisawai

Harika bir örümcek türü daha! Araneus ishisawai, Araneidae familyasına (Küre Ağ Örümcekleri) ait bir örümcek türüdür. Bu tür, özellikle Doğu Asya'da yayılış gösterir ve belirgin küre ağları örer. "Ishisawai" ismi, türü tanımlayan kişinin adından gelmektedir (Kishida, 1920).

Araneus ishisawai: Detaylı Bilgiler

Türkçe Adlandırma: Araneus ishisawai için yaygın olarak kabul görmüş spesifik bir Türkçe isim bulunmamaktadır. Familyasının genel adı olan "Küre Ağ Örümceği" veya bilimsel adıyla anılması daha yaygındır.

Araneus ishisawai, Araneidae familyasına ait orta ila büyük boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. Bu tür, literatürdeki kayıtlara göre Rusya (Uzak Doğu), Kore ve Japonya gibi Doğu Asya bölgelerinde yayılış gösterir. İlk olarak 1920 yılında Kishida tarafından tanımlanmıştır. Genellikle yüksek dağlık alanlardaki ağaçlar ve çalılar arasında büyük dikey küre ağları örer.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Araneus ishisawai'nin bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Infra Takım (Infraorder): Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
• Familya (Family): Araneidae Simon, 1864 (Küre Ağ Örümcekleri)
• Cins (Genus): Araneus Clerck, 1757
• Tür (Species): Araneus ishisawai Kishida, 1920

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Araneus ishisawai, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre ağırlıklı olarak Rusya'nın Uzak Doğu'su, Kore ve Japonya'da dağılım gösterir.

Türkiye'deki örümcek faunası kayıtlarında Araneus ishisawai'ye dair bir kayıt bulunmamaktadır. Bu tür, coğrafi olarak Uzak Doğu'ya özgü bir tür olup, Palearktik bölgenin daha batı kısımlarında veya Türkiye'de doğal olarak bulunması beklenmez. Dolayısıyla, mevcut konumunuz olan İstanbul'da veya Türkiye'nin başka bir yerinde Araneus ishisawai ile karşılaşma olasılığınız yok denecek kadar azdır.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Orta ila büyük boyutlu bir örümcektir.
• Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 9-12 mm civarındadır.
• Erkek: Vücut uzunluğu genellikle 6-8 mm civarındadır. Erkekler dişilere göre daha küçüktür ve genellikle daha koyu renklidir.
• Renk ve Desen:Karapaks (Prosoma): Dişide açık sarımsı kahverengi olup, beyaz tüylerle kaplıdır. Ortası ve kenarları kahverengi olabilir. Erkeklerde torasik bölgenin (göğüs bölgesinin) her iki yanında koyu kahverengi bir bant bulunur.
• Karın (Opisthosoma): Dişide açık sarımsı kahverengiden sarımsı kırmızıya kadar değişen renklerde olabilir. Kalkan şeklinde olup, omuzlarında hörgüç şeklinde belirgin çıkıntılar (protuberances) bulunur. Sırtında folyum (yaprak benzeri) bir desene sahiptir.
• Palpler (Pedipalp): Erkeklerde palpın terminal apophysis'i uzun, kavisli ve sivri uçludur. Medyan apophysis kalın ve küt uçludur.
• Ayırt Edici Özellikler:Küre Ağı (Orb Web): Araneidae familyasının tipik özelliği olan büyük, dikey küre ağları örerler. Bu ağlar genellikle yüksek dağlık alanlardaki ağaçlar ve çalılar arasına kurulur.
• Karın Şekli ve Çıkıntıları: Dişinin kalkan şeklindeki karnı ve omuzlarındaki hörgüç benzeri çıkıntılar.
• Genital Morfoloji: Kesin tür teşhisi, erkek ve dişinin üreme organlarının (palp ve epigyn) detaylı incelenmesini gerektirir. Dişinin epigyn skapusu (uzantısı) uzun, buruşuk ve ucu kepçe şeklindedir.
• Habitat Tercihi: Yüksek dağlık alanlarda, ağaçlar ve çalılar arasında ağ örmeleri.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: Araneus ishisawai, özellikle Uzak Doğu'nun dağlık orman ekosistemlerinde önemli bir türdür. Karnındaki belirgin omuzlar ve zarif folyum deseni, onu görsel olarak ilginç kılar. Ancak bu türün Türkiye'de doğal olarak bulunmadığını belirtmek gerekir. Her örümcek türü gibi, bu da kendi ekosisteminde böcek popülasyonlarının dengelenmesinde önemli bir rol oynar.

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yuva Yapısı (Küre Ağı): Araneus ishisawai, tipik olarak büyük, dikey ve tekerlek şeklinde küre ağları (orb web) örer. Bu ağlar genellikle yüksek dağlık alanlardaki ağaçlar ve çalılar arasına kurulur.
• Habitat Tercihi: Bu türler yüksek dağlık alanlardaki ormanlık ve çalılık habitatları tercih eder:
• Ormanlık Alanlar: Ağaçlar ve çalılıklar arasında.
• Yüksek Rakımlı Bölgeler: Özellikle dağlık alanlarda bulunur.
• Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan uçan böcekler ile beslenen avcılardır. Detaylı yaşam döngüsü ve fenolojisi hakkında spesifik bilgiler sınırlı olsa da, diğer Araneus türleri gibi yaz aylarında aktif olmaları beklenir.

Beslenme ve Üreme

• Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca avları, ağlarına takılan çeşitli uçan böceklerdir.
• Üreme: Dişiler, yumurtalarını ipek bir kese içinde bırakır. Yumurta kesesi ve üreme döngüsünün detayları hakkında spesifik bilgiler sınırlıdır, ancak diğer küre ağ örümcekleri gibi korunaklı bir yere gizlenmesi muhtemeldir.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Araneus ishisawai de zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Araneus ishisawai'nin insanlar için tehlikesi çok düşüktür. Diğer küre ağ örümcekleri gibi, zehirlerinin insanlar üzerinde ciddi etkilere yol açtığına dair herhangi bir rapor bulunmamaktadır. Bu türler genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedir ve sadece sıkıştırıldıklarında veya ciddi şekilde tahrik edildiklerinde ısırırlar.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: Bu örümcek türü, bulunduğu coğrafyada doğal bir avcı olarak ekosistemde faydalıdır. İnsanlar için bir tehdit oluşturmazlar ve ısırıkları, nadir de olsa, genellikle hafif lokal reaksiyonlarla sınırlıdır.
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:
• Isırık bölgesinde hafif ağrı, kızarıklık ve şişlik.
• Kaşıntı veya rahatsızlık hissi.
• Bu semptomlar genellikle birkaç saat veya birkaç gün içinde kendiliğinden geçer ve çoğu zaman tıbbi müdahale gerektirmez.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

1. Sakin Kalın: Panik yapmaktan kaçının.
2. Isırık Bölgesini Temizleyin: Sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
3. Soğuk Uygulayın: Ağrı ve şişliği azaltmak için buz paketi veya soğuk kompres uygulayın.
4. Ağrı Kesici: Ağrı ve rahatsızlık için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (örneğin parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
5. Tıbbi Yardım: Semptomlar şiddetlenirse (örn. aşırı şişlik, yayılan kızarıklık, şiddetli ağrı), alerjik bir reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, kurdeşen, yüz veya boğazda şişlik) ortaya çıkarsa veya ısırık bölgesinde enfeksiyon belirtileri varsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Ancak bu durumlar, bu tür örümcekler için oldukça nadirdir.

Türkiye'deki Araneus ishisawai Kayıtları

Daha önce de belirtildiği gibi, Türkiye'deki örümcek faunası listelerinde Araneus ishisawai'ye dair herhangi bir kayıt bulunmamaktadır. Bu tür, Uzak Doğu Asya'ya özgü bir türdür ve Türkiye'de doğal yayılışı beklenmez.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
3. araneae - Araneus ishisawai - Spiders of Europe: Avrupa örümcek faunası içinde yer almamasına rağmen, türün morfolojik özellikleri ve habitat bilgileri için faydalı bir kaynaktır.
4. Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/data/4712/Araneus_ishisawai (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
5. GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
6. Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2160036 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
7. NCBI Taxonomy Browser - Araneus ishisawai: Türün taksonomik sınıflandırması ve genetik bilgileri.
8. Kaynağa Erişim: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?id=1112384 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
9. Türkiye'deki örümcek faunası üzerine yapılan akademik yayınlar: Özellikle Türkiye'nin örümcek faunasını listeleyen kaynaklar (örn. Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a) The checklist of the spiders of Turkey. Version 2024. http://www.spidersofturkey.info). Bu tür kaynaklar, Araneus ishisawai'nin Türkiye'deki varlığını doğrulamak veya dışlamak için incelenmiştir.
10. Fotoğraf: Kirill Kryukov – bazı hakları saklıdır (CC BY-NC)