Adelphocoris insignis
Adelphocoris insignis
Miridae (Tarla Tahtakuruları veya Bitki Tahtakuruları) familyasının Mirinae alt familyasının Mirini oymağına ait olan Adelphocoris insignis, genellikle Fabaceae (Baklagiller) familyasından bitkiler üzerinde yaşayan, orta büyüklükte bir bitki tahtakurusu türüdür. Türkiye'de de yayılış gösteren bu tür, bazı tarım bitkileri üzerinde zararlı potansiyeli taşıyabilir, ancak spesifik olarak A. insignis'in doğrudan ciddi tarım zararına yol açtığına dair yaygın bir bilgi bulunmamaktadır.
1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum
Adelphocoris insignis, yaklaşık 8.6-9.5 mm uzunluğunda, ince uzun ve soluk yeşilimsi renkli bir bitki tahtakurusu türüdür. Vücut rengi genellikle açık, tekdüze bir ton olup, arka tibiasındaki dikenler tibianın genişliğine eşit veya daha uzundur. Ön kanatların iç kenarlarında belirgin koyu çizgiler bulunabilir. Antenleri vücuduna göre uzundur.
Taksonomik sınıflandırması şöyledir:
- Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
- Takım (Order): Hemiptera (Yarımkanatlılar/Gerçek Böcekler)
- Alt Takım (Suborder): Heteroptera (Gerçek Tahtakuruları)
- Aile (Family): Miridae (Tarla Tahtakuruları/Bitki Tahtakuruları)
- Alt Aile (Subfamily): Mirinae
- Oymak (Tribe):şimdilik Mirini
- Cins (Genus): Adelphocoris
- Tür (Species): Adelphocoris insignis (Horváth, 1898)
Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları
Adelphocoris insignis, Palearktik biyocoğrafik bölgede, özellikle Balkanlar (Bulgaristan, Yugoslavya), Türkiye ve Kazakistan gibi bölgelerde yayılış gösterir. Balkanlar'da endemik bir tür olarak da bahsedilir.
- Türkiye'deki Dağılımı: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin bildirdiğine göre, Adelphocoris insignis Türkiye'de de kaydedilmiştir. Adana, Adıyaman, Ankara, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Karaman, Kahramanmaraş, Mersin ve Siirt gibi çeşitli illerden kayıtları bulunmaktadır. Özellikle Fabaceae (Baklagiller) familyasına ait çeşitli bitki türlerinin bulunduğu otlaklar, çayırlar, tarlalar ve bitki örtüsünün yoğun olduğu alanlarda yaşar.
- Habitat Tercihi: Bu tür, genellikle kuru ve nemli otlaklar, çayırlar gibi baklagil bitkilerinin (üçgül, fiğ, yonca vb.) bulunduğu alanları tercih eder. Ayrıca sazlık ve sulak alanlarda da görülebilir. Erginler genellikle ışık tuzaklarına gelirler.
2. Yaşam Döngüsü ve Davranışsal Özellikler
Adelphocoris cinsine ait türler, eksik metamorfoz (hemimetabol) geçirirler; yani yumurta, nimf (genç böcek) ve ergin evrelerinden oluşur. Nimfler, erginlere benzer ancak kanatsız veya az gelişmiş kanatlıdır.
- Yumurta: Dişi böcekler yumurtalarını konukçu bitkilerinin saplarına veya dokularına bırakırlar.
- Nimf: Yumurtadan çıkan nimfler, beslenerek ve birkaç kez deri değiştirerek büyürler. Nimfler de erginler gibi bitki öz suyuyla beslenirler.
- Ergin (Böcek): Erginler genellikle Temmuz'dan Ekim'e kadar gözlemlenebilirler.
- Beslenme: Hem nimfler hem de erginler, konukçu bitkilerinin öz suyuyla beslenirler. Bu beslenme sırasında bitki dokularına zarar verebilirler.
Zehir Durumu, Alerji Durumu ve Tedavi Prosedürleri
Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin belirttiğine göre:
- Zehir Durumu: Adelphocoris insignis zehirli değildir. Hem ergin böcekler hem de nimfleri insanlar için herhangi bir toksik madde içermez. İnsanlar için doğrudan zehirlenme riski taşımazlar. Bitki öz suyuyla beslenirler ve insanlara karşı saldırgan değillerdir.
- Alerji Durumu: Bu türün veya nimflerinin insanlar için bilinen ciddi alerjik reaksiyonlara neden olduğuna dair yaygın bir kayıt bulunmamaktadır. Isırma veya sokma gibi bir özellikleri yoktur.
- Tedavi Prosedürleri: Adelphocoris insignis ile temas sonrası herhangi bir özel tedavi prosedürü genellikle gerekmez. Tıbbi müdahale gerektirmez.
3. Ekolojik Rolü ve Koruma Durumu
Adelphocoris insignis, ekosistemde birincil tüketici olarak rol oynar.
- Ekolojik Rolü: Bu tür ve diğer Miridae familyası üyeleri, bitki öz suyuyla beslenerek bitki popülasyonları üzerinde etki gösterirler. Özellikle Fabaceae familyasındaki bitkilerin büyümesini etkileyebilirler. Bazı Adelphocoris türleri (örneğin A. lineolatus ve A. suturalis) tarımsal zararlı olarak bilinirken, A. insignis'in doğrudan ciddi tarım zararına yol açtığına dair spesifik ve yaygın bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, büyük popülasyonlarda veya hassas tarım bitkileri üzerinde potansiyel olarak zarar verebilirler. Besin zincirinde kuşlar, kertenkeleler ve diğer avcı böcekler için bir besin kaynağıdırlar.
- Koruma Durumu: Küresel ölçekte, Adelphocoris insignis için IUCN Kırmızı Listesi'nde doğrudan bir değerlendirme bulunmamaktadır. Geniş bir coğrafi alana yayılmış ve Türkiye'de de çeşitli illerden kayıtları bulunan bir türdür. Bazı bölgelerde (örneğin Balkanlar'da endemik olarak) daha lokal bir dağılım gösterebilir. Genellikle tehdit altında olmayan bir tür olarak kabul edilir.
- Potansiyel Tehditler: Tür için genel bir tehdit bulunmamaktadır. Ancak, habitatların (otlakların, çayırların) tarım, kentleşme veya aşırı otlatma nedeniyle tahrip olması popülasyonları olumsuz etkileyebilir. Tarım alanlarındaki yaygın pestisit kullanımı da faydalı veya zararsız böcek popülasyonları üzerinde baskı yaratabilir.
Kaynaklar
- Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- ResearchGate - A-C. A. Adelphocoris insignis Horváth, 1898: Türün morfolojisi ve Türkiye'deki dağılımına dair bilimsel makaleler.
- https://www.researchgate.net/figure/A-C-A-Adelphocoris-insignis-Horvath-1898-Scale-1-mm-B-idem-Scale-1-mm-C_fig5_371166361
- Wikipedia - Adelphocoris: Cins hakkında genel bilgi ve tür listesi.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Adelphocoris
- Biologer Montenegro - Adelphocoris insignis: Balkanlar'daki durumu hakkında bilgi.
- https://biologer.me/groups/20/species/1081
- GBIF (Global Biodiversity Information Facility) - Adelphocoris insignis: Türün küresel gözlem kayıtları ve dağılım verileri.
- https://www.gbif.org/species/2009419 (Bu link, Adelphocoris cinsine aittir, A. insignis spesifik bağlantısı için GBIF üzerinde arama yapılmalıdır.)
- Fotoğraf: Özgür KOÇAK







