Steno bredanensis
Genel Özellikler ve Ekoloji
Steno bredanensis, Delphinidae ailesine ait orta büyüklükte bir yunus türüdür ve yetişkin bireyler 2–2.5 metre uzunluğa, 70–115 kg ağırlığa ulaşır. Vücut uzun, silindrik ve kahverengi-gri tonlarında olup sırt kısmı koyu, karın kısmı daha açıktır. Dar burunlu yunuslar, balık ve kalamarla beslenir; genellikle açık denizlerde sürüler halinde yaşar ve hızlı yüzme yetenekleri ile bilinirler. Tür ZEHİRLİ DEĞİLDİR.
Taksonomik Sınıflandırma
Âlem (Kingdom): Animalia
Şube (Phylum): Chordata
Sınıf (Class): Mammalia
Takım (Order): Cetacea
Alt Takım (Suborder): Odontoceti
Aile (Family): Delphinidae
Cins (Genus): Steno
Tür (Species): Steno bredanensis (Lesson, 1828)
Davranış ve Üreme
Steno bredanensis sosyal bir türdür; genellikle 10–50 bireyden oluşan sürüler halinde yaşar. Grup içi iletişimde tıklamalar ve yüksek frekanslı sesler kullanır. Üreme döngüsü yıl boyunca devam eder; dişi tek yavru doğurur ve yavru birkaç yıl anneden süt emerek beslenir. Son derece aktif ve akrobatik davranışlar sergileyebilir, sürüler arasında koordinasyon yüksektir.
Korunma Durumu ve İnsanlarla İlişkisi
IUCN Kırmızı Listesi’nde “En Az Endişe Veren (Least Concern – LC)” kategorisindedir. İnsan faaliyetleri (balıkçılık, gürültü kirliliği, gemi çarpışmaları) bazı popülasyonları etkileyebilir. İnsanlara zarar vermez ve toksik değildir; ekosistemde orta düzey avcı olarak balık ve omurgasız popülasyonlarını dengeler.
Mitoloji ve Halk İnanışları
Dar burunlu yunuslar, denizciler arasında çevik ve zeki deniz hayvanları olarak kabul edilmiştir. Açık denizlerde hızlı ve koordineli hareket etmeleri nedeniyle halk hikayelerinde denizlerin akıllı gözlemcileri olarak tasvir edilmişlerdir. Bazı kültürlerde, sürülerinin gemilere eşlik ettiği ve balıkçılara rehberlik ettiği anlatılmıştır.
Doğru ve Yanlış Bilinenler
Yanlış Bilinenler: Steno bredanensis tehlikeli ve agresiftir.
Doğru Bilinenler: Steno bredanensis tamamen zararsızdır ve toksik değildir; insanlara doğrudan tehdit oluşturmaz ve deniz ekosisteminde kritik rol oynar.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma : Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Jefferson, T. A., Webber, M. A., & Pitman, R. L. (2015). Marine Mammals of the World: A Comprehensive Guide to Their Identification. Academic Press.
IUCN Red List (2020). Steno bredanensis.
Lesson, R. P. (1828). Description des cétacés observés.
