Pelophylax caralitanus
Genel Bilgi
Pelophylax caralitanus (Anadolu Su Kurbağası), yalnızca Türkiye’de endemik olan bir kurbağa türüdür. Özellikle Göller Yöresi’nde (Isparta, Burdur ve Afyonkarahisar çevresi) yayılış gösterir. Bu tür büyük boyutlarıyla dikkat çeker ve Türkiye’deki en iri kurbağalardan biridir.
Hem ekolojik açıdan önemli bir türdür hem de geçmişte kurbağa bacağı ticareti için yoğun şekilde avlandığından koruma altında değerlendirilmiştir.
Taksonomi
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Amphibia
Takım: Anura
Familya: Ranidae
Cins: Pelophylax
Tür: Pelophylax caralitanus (Arıkan, 1988)
Morfolojik Özellikler
Türkiye’nin en büyük kurbağa türlerinden biridir; boyları 15 cm’ye kadar ulaşabilir
Vücut rengi genellikle yeşil, kahverengi ve gri tonlarında olup sırtında koyu benekler vardır
Karın kısmı daha açık renklidir
Arka bacakları çok güçlüdür, parmak araları geniş yüzme zarıyla kaplıdır
Erkeklerde çiftleşme döneminde yanaklarda ses keseleri belirgindir
Habitat ve Ekoloji
Yaşam alanı: Göller Yöresi’ndeki tatlı su gölleri, göletler, bataklıklar ve akarsular
Özellikle Eğirdir Gölü, Kovada Gölü, Beyşehir Gölü, Burdur Gölü çevresi ve küçük göletlerde yaşar
Yarı sucul yaşam tarzına sahiptir, çoğunlukla su kenarlarında görülür
Beslenme
Erginler böcek, solucan, örümcek, küçük yumuşakçalar gibi omurgasızlarla beslenir
Fırsatçı olduklarından küçük balık ve iribaşları da yiyebilirler
Larvalar (iribaşlar) esas olarak alg ve bitkisel materyal tüketir
Üreme
Üreme dönemi ilkbahar ve yaz başında gerçekleşir
Erkekler ses çıkararak dişileri cezbeder
Dişiler yumurtalarını suya bırakır, yumurtalar toplu halde jelatinimsi kütleler oluşturur
Larvalar metamorfoz geçirerek ergin hale gelir
Koruma Durumu
IUCN Kategorisi: VU (Vulnerable – Hassas)
Tehditler:
Aşırı avlanma (özellikle geçmişte ihraç edilen kurbağa bacakları için)
Habitat kaybı (göl ve bataklıkların kurutulması, kirlilik)
İklim değişikliği nedeniyle su seviyelerinin düşmesi
Zehirlilik Durumu
ZEHİRLİ DEĞİL
İnsanlar için bilinen bir toksik salgısı veya zehri bulunmamaktadır.
Kaynaklar
IUCN Red List of Threatened Species. Pelophylax caralitanus.
Baran, İ. & Atatür, M. (1998). Türkiye Amfibileri ve Sürüngenleri.
Arıkan, H. (1988). “A new frog from Turkey: Rana caralitana sp. nov.” Ege University Journal of Science.
Çiçek, K. & Ayaz, D. (2011). "Türkiye’deki Endemik Kurbağalar ve Koruma Durumları."
