Linyphia tenuipalpis
Türkçe Adlandırma: Linyphia tenuipalpis için yaygın olarak kabul görmüş spesifik bir Türkçe isim bulunmamaktadır. Familyasının genel adı olan "Cüce Ağ Örümceği" veya "Levha Ağ Örümceği" kullanılabilir. Tür adının işaret ettiği gibi, "İnce Palpli Levha Ağı Örümceği" gibi bir adlandırma uygun olabilir.
Linyphia tenuipalpis, Linyphiidae familyasına ait küçük ila orta boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. Bu tür, Palearktik bölgede (Avrupa, Kafkasya, Rusya, Orta Asya, Kuzey Afrika) geniş bir yayılış gösterir. Bu geniş dağılım, türün adaptasyon yeteneğinin yüksek olduğunu ve muhtemelen rüzgarla taşınma (ballooning) yoluyla yayılma kapasitesine sahip olduğunu gösterir. Genellikle nemli habitatlarda, otlaklarda, çalılıklarda ve orman kenarlarında bulunurlar. İlk kez 1884 yılında Eugène Simon tarafından bilim dünyasına tanımlanmıştır.
Detaylı Özellikler ve Taksonomik Konum
Taksonomik Sınıflandırma
Linyphia tenuipalpis'in bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:
- Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
- Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
- Infra Takım (Infraorder): Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
- Familya (Family): Linyphiidae Blackwall, 1859 (Cüce Ağ Örümcekleri / Levha Ağ Örümcekleri)
- Cins (Genus): Linyphia Latreille, 1804
- Tür (Species): Linyphia tenuipalpis Simon, 1884
Genel Bilgiler
- Familya: Linyphiidae
- Tip: Küçük ila orta boyutlu, zehirli, levha ağ ören bir örümcek türüdür.
- Coğrafi Dağılım: Palearktik dağılıma sahiptir. Avrupa, Fas, Cezayir, Türkiye, Kafkasya, Rusya (Avrupa'dan Güney Sibirya'ya) gibi geniş bir coğrafyada bulunur. Türkiye'deki örümcek faunası kayıtlarında da yaygın olarak yer almaktadır. Mevcut konumunuz olan İstanbul'da da nemli otlaklar, çalılıklar, ormanlık alanlar ve sulak bölgelere yakın alanlarda bulunması oldukça yaygındır.
Fiziksel Özellikler
- Boyut: Linyphiidae familyasının diğer üyelerine benzer şekilde küçük ila orta boyutludur.
- Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 3.0 - 4.5 mm civarındadır.
- Erkek: Dişiden genellikle biraz daha küçüktür, vücut uzunluğu yaklaşık 2.5 - 4.0 mm civarındadır.
- Renk: Genellikle açık kahverengimsi veya grimsi tonlardadır.
- Karapaks (Prosoma): Açık kahverengidir, üzerinde koyu gri uzunlamasına çizgiler ve çatallı (çatal ses ayarı şekilli) bir orta bant bulunur.
- Sternum: Koyu kahverengiden siyaha kadar değişebilir.
- Karın (Opisthosoma): Yanları beyazımsı, sırt kısmı ise siyah kenarlı bir folyum (yaprak benzeri desen) ile karakterizedir.
- Bacaklar: Açık kahverengidir ve genellikle tek renklidir (halkasız).
- Ayırt Edici Özellikler:Karın Deseni: Sırt kısmındaki siyah kenarlı yaprak benzeri (folyum) desen, türün tanınmasında yardımcı olabilir.
- Genital Yapılar: Linyphia cinsinin ve özellikle bu türün kesin teşhisi, erkeklerin pedipalpleri (çiftleşme organları) ve dişilerin epigynesi (dış üreme organı) gibi genital yapıların mikroskop altında incelenmesini gerektirir. Tür adı "tenuipalpis" erkeğin ince pedipalp yapısına atıfta bulunur.
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: Linyphia cinsinin türleri, genellikle ağ yapıları ve abdomen üzerindeki desenleriyle tanınabilir, ancak kesin teşhis için yine de üreme organlarının incelenmesi elzemdir. Bu tür, sıcak habitatlarda otlar ve çalılar arasında bulunmayı tercih eder.
Yaşam Biçimi ve Habitat
- Yuva Yapısı (Levha Ağı): Linyphia tenuipalpis, ait olduğu Linyphiidae familyasının birçok türü gibi, genellikle küçük ve düzensiz yatay levha ağları (sheet web) kurar. Bu ağlar, alçak bitki örtüsü (yüksek otlar, çalılıklar, bitkiler) arasına veya yere yakın diğer bitki kalıntıları arasına gerilir. Ağ genellikle yoğun ve düzensiz bir iplik tabakası şeklinde olup, üzerinde avı düşürmek için dikey ipliklerden oluşan bir tuzak ağı bulunur. Örümcek genellikle ağın alt tarafında, baş aşağı bekler.
- Habitat Tercihi: Genellikle nemli ve sıcak habitatları tercih eder.
- Otlaklar ve Çayırlar: Yüksek otların ve yoğun bitki örtüsünün bulunduğu alanlar.
- Çalılıklar ve Fundalıklar: Düşük seviyeli bitki örtüsünün olduğu alanlar.
- Ormanlık Alanlar: Özellikle orman kenarları ve açıklıklar.
- Bahçeler ve Parklar: Bitki örtüsünün yoğun olduğu kentsel ve kırsal bahçelerde de bulunabilirler.
- Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan küçük uçan böcekler ve diğer eklembacaklılarla beslenen avcılardır. Yetişkin bireyler genellikle ilkbahardan sonbahara kadar aktiftir.
Beslenme ve Üreme
- Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca avları, ağlarına takılan küçük uçan böcekler (sinekler, midges, sivrisinekler) ve diğer küçük eklembacaklılardır.
- Üreme: Dişiler, genellikle bir ipek kesesi içinde yumurtalarını bırakır ve bu keseyi ağlarına veya korunaklı bir yere (genellikle ağın altındaki bitki örtüsü arasına) gizlerler.
Zehir ve Tıbbi Önem
- Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Linyphia tenuipalpis de zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.
- İnsanlar İçin Tehlikesi: Linyphia tenuipalpis'in insanlara karşı tehlikesi çok düşüktür. Boyutları küçük olması, zehirlerinin insanlar üzerinde ciddi sistemik etkilere yol açtığına dair hiçbir bilimsel rapor bulunmaması ve genellikle insanlardan kaçınma eğiliminde olmaları nedeniyle ısırık vakaları oldukça seyrektir.
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: Linyphiidae familyasındaki bu kadar küçük türlerin zehir bezleri, genellikle avlarını etkisiz hale getirmek için yeterli güçtedir, ancak insan için önemli bir tıbbi tehdit oluşturmaz. Isırık belirtileri genellikle lokalize ve hafiftir, arı sokmasına benzer semptomlarla sınırlı kalır. Bu türler agresif değildir ve ısırmak yerine kaçmayı tercih ederler.
- Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:
- Isırık bölgesinde hafif ağrı, kızarıklık ve şişlik.
- Kaşıntı veya rahatsızlık hissi.
- Bu semptomlar genellikle birkaç saat veya birkaç gün içinde kendiliğinden geçer ve tıbbi müdahale gerektirmez.
- Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Linyphia tenuipalpis ısırığı için özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:
- Sakin Kalın: Panik yapmaktan kaçının.
- Isırık Bölgesini Temizleyin: Isırık bölgesini sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
- Soğuk Uygulayın: Ağrı ve şişliği azaltmak için ısırık bölgesine temiz bir bez içine sarılmış buz paketi veya soğuk kompres uygulayın.
- Ağrı Kesici: Ağrı ve rahatsızlık için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (örneğin parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
- Tıbbi Yardım: Semptomlar şiddetlenirse, yayılırsa, alerjik bir reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, kurdeşen, yüz veya boğazda şişlik) ortaya çıkarsa veya ısırık bölgesinde enfeksiyon belirtileri varsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Ancak bu durumlar, bu tür örümcekler için oldukça nadirdir.
Türkiye'deki Linyphia tenuipalpis Kayıtları
Linyphia tenuipalpis, Türkiye örümcek faunası içinde yaygın olarak kaydedilmiş bir türdür. Palearktik bir tür olması ve Türkiye'de geniş bir coğrafi alana yayılması, bu türün ülkenin birçok farklı bölgesinde, özellikle nemli otlaklar, çalılıklar ve ormanlık alanlar gibi uygun bitki örtüsünün yoğun olduğu habitatlarda yayılış gösterdiğini düşündürmektedir. Mevcut konumunuz olan İstanbul'da da parklar, bahçeler, ormanlık alanlar ve kırsal bölgelerde bulunması oldukça yaygındır.
Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Kaynaklar
- World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
- Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
- araneae - Linyphia tenuipalpis - Spiders of Europe: Avrupa örümcek faunası içindeki yeri, morfolojik detayları, boyutları ve habitat bilgileri.
- Kaynağa Erişim: araneae - Linyphia tenuipalpis - Spiders of Europe. https://araneae.nmbe.ch/data/1193/Linyphia_tenuipalpis (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
- GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
- Kaynağa Erişim: GBIF. Linyphia tenuipalpis. https://www.gbif.org/species/2136652 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
- Catalogue of Life (COL) - Linyphia tenuipalpis Simon, 1884: Türün dağılımı hakkında ek bilgi.
- Kaynağa Erişim: Catalogue of Life. Linyphia tenuipalpis Simon, 1884. https://www.catalogueoflife.org/data/taxon/3V56H (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
- Türkiye'deki örümcek faunası üzerine yapılan akademik yayınlar: Özellikle Linyphiidae familyası üzerine yapılan faunistik ve sistematik çalışmalar ve arazi raporları (Örn: Kunt, Özkütük, Danışman gibi araştırmacıların çalışmaları) Linyphia tenuipalpis'e dair yaygın kayıtlar ve dağılım bilgileri sunmaktadır.

