Lessertia dentichelis

Türkçe Adlandırma: Lessertia dentichelis için yaygın olarak kabul görmüş spesifik bir Türkçe isim bulunmamaktadır. Familyasının genel adı olan "Cüce Ağ Örümceği" veya "Levha Ağ Örümceği" kullanılabilir. Tür adı "dentichelis" Latince "dişli çene" anlamına gelir, bu da örümceğin keliserleri (ağız parçaları) üzerindeki belirgin dişlere veya yapıya atıfta bulunur ve teşhisinde önemli bir morfolojik özelliktir.

Lessertia dentichelis, Linyphiidae familyasına ait küçük boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. Bu tür, kozmopolit bir yayılıma sahiptir; yani dünya genelinde birçok bölgede, özellikle insan yerleşimlerinin yakınında ve iç mekanlarda bulunabilir. Palearktik (Avrupa, Asya, Kuzey Afrika), Nearktik (Kuzey Amerika), Neotropik (Güney Amerika), Afrotropik (Afrika), Oryantal (Asya'nın güneyi) ve Okyanusya bölgelerinde kaydedilmiştir. Genellikle binalarda (seralar, depolar, bodrumlar, evler), mağaralarda ve diğer nemli, loş ve ılıman ortamlarda yaşarlar. Kriptik bir yaşam tarzına sahiptirler. İlk kez 1834 yılında Hermann Wider tarafından Linyphia dentichelis olarak tanımlanmış, daha sonra 1928 yılında G. L. Lessert tarafından ayrı bir cins olan Lessertia'ya aktarılmıştır.

Detaylı Özellikler ve Taksonomik Konum

Taksonomik Sınıflandırma

Lessertia dentichelis'in bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Infra Takım (Infraorder): Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
• Familya (Family): Linyphiidae Blackwall, 1859 (Cüce Ağ Örümcekleri / Levha Ağ Örümcekleri)
• Cins (Genus): Lessertia Smith, 1908 (Bazı kaynaklarda Lessert, 1910 olarak da geçebilir)
• Tür (Species): Lessertia dentichelis (Wider, 1834)

Genel Bilgiler

• Familya: Linyphiidae
• Tip: Küçük boyutlu, zehirli, levha ağ ören bir örümcek türüdür.
• Coğrafi Dağılım: Kozmopolit bir yayılıma sahiptir. Avrupa, Asya, Kuzey ve Güney Amerika, Afrika ve Okyanusya'da bulunur. Türkiye'deki örümcek faunası kayıtlarında da yaygın olarak yer almaktadır. Mevcut konumunuz olan İstanbul'da da seralar, depolar, bodrumlar ve hatta evler gibi iç mekanlarda, ayrıca dışarıda taşların altı gibi nemli ve korunaklı alanlarda bulunması oldukça yaygındır.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Linyphiidae familyasının diğer üyeleri gibi küçük boyutludur.
• Dişi: Vücut uzunluğu yaklaşık 2.5 - 3.5 mm civarındadır.
• Erkek: Dişiden genellikle biraz daha küçük olup, vücut uzunluğu yaklaşık 2.0 - 3.0 mm civarındadır.
• Renk: Genellikle açık kahverengiden grimsi kahverengiye kadar değişen tonlardadır. Karapaks (baş-göğüs) soluk sarımsı kahverengi olup, belirgin bir deseni yoktur. Karın (opisthosoma) açık gri veya grimsi sarı olup, bazen üzerinde soluk, koyu lekeler bulunabilir. Bacaklar sarımsı veya açık kahverengidir.
• Ayırt Edici Özellikler:Keliserler (Çeneler): Tür adından da anlaşıldığı gibi, özellikle erkeklerde keliserlerin (ağız parçaları) ön tarafında belirgin, güçlü dişler veya çıkıntılar bulunur. Bu özellik, türün tanınmasında önemli bir morfolojik özelliktir.
• Genital Yapılar: Lessertia cinsinin ve özellikle bu türün kesin teşhisi, erkeklerin pedipalpleri (çiftleşme organları) ve dişilerin epigynesi (dış üreme organı) gibi genital yapıların mikroskop altında incelenmesini gerektirir. Bu yapılar, Lessertia türleri arasında ayırt edici morfolojik detaylar sunar.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: Bu tür, özellikle kapalı ve nemli ortamlarda yaşamaya adapte olmuş, synanthropic (insancıl) bir türdür. Keliserlerindeki belirgin yapılar, av yakalama veya çiftleşme davranışlarında rol oynayabilir.

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yuva Yapısı (Levha Ağı): Lessertia dentichelis, ait olduğu Linyphiidae familyasının birçok türü gibi, genellikle küçük ve düzensiz levha ağları (sheet web) kurar. Bu ağlar, zemine yakın, bitki örtüsü arasına, taşların altına veya binaların köşelerine, özellikle duvar ile tavan birleşim yerlerine yakın, dağınık bir şekilde gerilir. Ağlar genellikle huni şeklinde küçük bir sığınağa sahiptir.
• Habitat Tercihi: Çok çeşitli habitatlara adapte olabilen, ancak özellikle nemli, loş ve ılıman koşulları tercih eden bir türdür.
• İnsan Yerleşimleri: Seralar (özellikle yaygın olarak sera örümceği olarak bilinir), depolar, bodrumlar, evler, tüneller, mağaralar gibi iç mekanlar. Bu ortamlardaki sabit sıcaklık ve nem seviyeleri, türün küresel olarak yayılmasına yardımcı olmuştur.
• Doğal Habitatlar: Dışarıda taşların altı, yaprak döküntüsü, ağaç kovukları ve diğer nemli, korunaklı yerlerde de bulunabilir.
• Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan küçük böcekler ve diğer eklembacaklılarla beslenen avcılardır. Kriptik bir yaşam tarzına sahiptirler ve genellikle gizli kalmayı tercih ederler. Yetişkin bireyler tüm yıl boyunca bulunabilirler.

Beslenme ve Üreme

• Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca avları, ağlarına takılan küçük uçan böcekler (sinekler, midges, sivrisinekler) ve diğer küçük eklembacaklılardır.
• Üreme: Dişiler, genellikle bir ipek kesesi içinde yumurtalarını bırakır ve bu keseyi ağlarına veya korunaklı bir yere gizlerler.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Lessertia dentichelis de zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Lessertia dentichelis'in insanlara karşı tehlikesi çok düşüktür. Boyutları küçük olduğu ve insanlarla temasları genellikle kazara olduğu için ısırık vakaları oldukça seyrektir. Zehirleri insanlar üzerinde ciddi sistemik etkilere yol açtığına dair hiçbir bilimsel rapor bulunmamaktadır.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: Linyphiidae familyasındaki bu kadar küçük türlerin zehir bezleri, genellikle avlarını etkisiz hale getirmek için yeterli güçtedir, ancak insan için önemli bir tıbbi tehdit oluşturmaz. Isırık belirtileri genellikle lokalize ve hafiftir, arı sokmasına benzer semptomlarla sınırlı kalır. Ayrıca, genellikle pasif avlanma yöntemleri kullanırlar ve insanlardan kaçınma eğilimindedirler.
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:
• Isırık bölgesinde hafif ağrı, kızarıklık ve şişlik.
• Kaşıntı veya rahatsızlık hissi.
• Bu semptomlar genellikle birkaç saat veya birkaç gün içinde kendiliğinden geçer ve tıbbi müdahale gerektirmez.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Lessertia dentichelis ısırığı için özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

1. Sakin Kalın: Panik yapmaktan kaçının.
2. Isırık Bölgesini Temizleyin: Isırık bölgesini sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
3. Soğuk Uygulayın: Ağrı ve şişliği azaltmak için ısırık bölgesine temiz bir bez içine sarılmış buz paketi veya soğuk kompres uygulayın.
4. Ağrı Kesici: Ağrı ve rahatsızlık için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (örneğin parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
5. Tıbbi Yardım: Semptomlar şiddetlenirse, yayılırsa, alerjik bir reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, kurdeşen, yüz veya boğazda şişlik) ortaya çıkarsa veya ısırık bölgesinde enfeksiyon belirtileri varsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Ancak bu durumlar, bu tür örümcekler için oldukça nadirdir.

Türkiye'deki Lessertia dentichelis Kayıtları

Lessertia dentichelis, Türkiye örümcek faunası içinde yaygın olarak kaydedilmiş bir türdür. Kozmopolit yapısı nedeniyle ülkenin birçok farklı bölgesinde, hem doğal habitatlarda hem de insan yerleşimlerinde bulunması beklenir. Mevcut konumunuz olan İstanbul'da da evler, bodrumlar, depolar, seralar gibi iç mekanlarda, ayrıca dışarıda nemli ve korunaklı alanlarda bulunması oldukça yaygındır.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
3. araneae - Lessertia dentichelis - Spiders of Europe: Avrupa örümcek faunası içindeki yeri, morfolojik detayları, boyutları ve habitat bilgileri.
4. Kaynağa Erişim: araneae - Lessertia dentichelis - Spiders of Europe. https://araneae.nmbe.ch/data/497/Lessertia_dentichelis (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
5. GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
6. Kaynağa Erişim: GBIF. Lessertia dentichelis. https://www.gbif.org/species/2136005 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
7. Spider Recording Scheme (SRS) - Lessertia dentichelis: İngiltere'deki dağılımı, habitat ve ekoloji bilgileri.
8. Kaynağa Erişim: Spider Recording Scheme (SRS). Lessertia dentichelis. https://srs.britishspiders.org.uk/portal.php/p/Summary/s/Lessertia+dentichelis (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
9. Türkiye'deki örümcek faunası üzerine yapılan akademik yayınlar: Özellikle Linyphiidae familyası üzerine yapılan faunistik ve sistematik çalışmalar ve arazi raporları (Örn: Kunt, Özkütük, Danışman gibi araştırmacıların çalışmaları) Lessertia dentichelis'e dair yaygın kayıtlar ve dağılım bilgileri sunmaktadır.