Erythromma viridulum
Erythromma viridulum – Kırmızı Gözlü Küçük Kızböceği/ Küçük Kırmızıgöz İğne Böceği
Bilimsel Sınıflandırma
- Alem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)
- Sınıf: Insecta (Böcekler)
- Takım: Odonata (Eşkanatlılar)
- Alt Takım: Zygoptera (İğne Böcekleri / Düzkanatlılar)
- Familya: Coenagrionidae (İnce İğne Böcekleri)
- Cins: Erythromma
- Tür: Erythromma viridulum (Charpentier, 1840)
Yayılış ve Habitat
- Doğal Yayılış: Avrupa'nın büyük bölümü, Kuzey Afrika ve Batı Asya; son yıllarda kuzeye doğru yayılım göstermiştir.
- Türkiye’deki Durumu: Ege, Marmara, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde yaygın olarak gözlenmiştir.
- Habitat:
- Durgun veya hafif akıntılı sular (göller, göletler, sazlıklar, baraj kenarları)
- Su yüzeyini kaplayan su bitkilerinin (özellikle su mercimeği gibi) bulunduğu alanlar tercih edilir.
Morfolojik Özellikler
- Boyut: Yaklaşık 25–30 mm (küçük boyutlu bir iğne böceğidir)
- Gözler: Parlak kırmızı ve iri; erkek bireylerde çok belirgindir.
- Vücut:
- Erkekler: Gövde genellikle siyah ve parlak mavi desenlidir.
- Dişiler: Daha soluk renkli, yeşilimsi-sarı çizgiler taşır.
- Kanatlar: Saydam ve damarlı; dinlenme halinde gövdeye paralel tutulur.
- Ayırt Edici Özellik: Diğer Erythromma türlerinden daha küçük olması ve gözlerinin parlak kırmızı renkli, vücut proporsiyonunun daha kompakt olması.
Yaşam Döngüsü
- Uçuş Dönemi: Genellikle Mayıs – Eylül ayları arasında aktif olarak gözlemlenir.
- Yumurta: Dişi bireyler yumurtalarını su bitkilerinin yaprak dokusuna bırakır.
- Larva Evresi: Su içinde gelişir ve birkaç ay sürebilir.
- Başkalaşım: Metamorfoz geçirerek su dışına çıkar ve erişkin (ergin) hale gelir.
Ekolojik Rolü
- Yırtıcıdır:
- Larvalar: Su içindeki küçük omurgasızları avlar.
- Erginler: Sivrisinek, sinek ve küçük böcekleri havada avlar.
- Ekosistem Hizmeti:
- Zararlı böcekleri doğal yollarla kontrol eder
- Su kalitesi ve ekosistem sağlığı için biyoindikatör olarak değerlendirilir
Koruma ve Tehditler
- Koruma Durumu:
- IUCN tarafından “Asgari Endişe (Least Concern)” olarak listelenmiştir.
- Ancak sulak alanların daralması nedeniyle lokal tehdit altındadır.
- Başlıca Tehditler:
- Su kirliliği
- Tarımsal ilaçlar
- Sulak alanların kurutulması ve yapılaşma
Gözlem Notları
- Güneşli, rüzgarsız günlerde sazlık kenarlarında uçarken gözlemlenebilir.
- Su yüzeyine çok yakın uçar ve sık sık kısa süreli dinlenir.
- Fotoğrafçılık açısından parlak kırmızı gözleriyle görsel olarak çok etkileyici bir türdür.