Chaetopelma altugkadirorum

Chaetopelma altugkadirorum: Detaylı Bilgiler

Türkçe Adlandırma: Bu tür için henüz yaygın olarak kabul görmüş tek bir Türkçe isim bulunmamaktadır. Ancak, Theraphosidae familyasına ait olduğu için genel olarak "tarantula" olarak adlandırılabilir. Bilimsel adı, türü tanımlayan İngiliz araknologlar tarafından, Türk biyologlar Altuğ Kızıltuğ ve Kadir Boğaç Kunt'un anısına verilmiştir.

Chaetopelma altugkadirorum, Theraphosidae familyasına ait, Türkiye ve Suriye sınır bölgesinde yaşayan küçük bir tarantula türüdür. İlk kez 2012 yılında Richard C. Gallon, Ray Gabriel ve Guy Tansley tarafından bilim dünyasına tanıtılmıştır. Bölgede yaygın olarak bulunan Chaetopelma olivaceum türüne benzerlik gösterir.

Detaylı Özellikler ve Taksonomik Konumu

Taksonomik Sınıflandırma

Chaetopelma altugkadirorum'un bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Alt Takım (Suborder): Mygalomorphae (İlkel Örümcekler veya Ortognath Örümcekler)
• Açıklama: Bu alt takım, keliserleri (zehir dişleri) aşağıya doğru veya paralel bir şekilde hareket eden örümcekleri içerir. Tarantulalar, kuş örümcekleri ve trapdoor (tuzak kapılı) örümcekleri bu gruba dahildir.
• Familya (Family): Theraphosidae (Tarantulagiller)
• Açıklama: Büyük ve tüylü örümcekleri içeren, halk arasında tarantula olarak bilinen familyadır.
• Cins (Genus): Chaetopelma
• Tür (Species): Chaetopelma altugkadirorum Gallon, Gabriel & Tansley, 2012
• Açıklama: Tür, 2012 yılında İngiliz araknologlar Richard C. Gallon, Ray Gabriel ve Guy Tansley tarafından tanımlanmıştır. Tür epiteti, Türk biyologlar Altuğ Kızıltuğ ve Kadir Boğaç Kunt'a ithafen verilmiştir.

Genel Bilgiler

• Familya: Theraphosidae (Tarantulagiller)
• Tip: İlkel örümcek, küçük bir tarantula türüdür.
• Coğrafi Dağılım: Doğu Akdeniz bölgesinde, özellikle Türkiye'nin Hatay ilinin Yayladağı ilçesi ile Suriye'nin Ras al-Bassit (رأس البسيط‎) sınır bölgesinde yayılım gösterir. Türkiye'de cinsinin bilinen 3 türünden biridir ve ülkedeki üçüncü tarantula türü olarak kayda geçmiştir.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Küçük boyutlu bir tarantuladır. Dişilerin vücut uzunluğu yaklaşık 41 mm, erkeklerin ise 31 mm civarındadır.
• Renk: Genellikle koyu renk tonlarına sahiptir. Chaetopelma olivaceum gibi bölgedeki diğer türlerle benzer morfolojik özellikler taşır.
• Gövde: Tarantulalara özgü tüylü bir yapıya sahiptir.

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yuva Yapısı: Toprak altında, yaklaşık 50 cm derinliğe kadar inen tünel şeklinde yuvalar inşa ederler.
• Habitat Tercihi: Açık çam ormanları ana yaşam alanlarıdır. Yuvalarının çürümüş çam kütükleri ve kök sistemleriyle ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. Bu, toprağın kazılabilirliği ve nem seviyesi açısından önemli olabilir.
• Yaşam Tarzı: Büyük ölçüde yeraltında yaşar ve geceleri avlanmak için yuvasından çıkar.
• Erkeklerin Aktivitesi: Ergin erkekler, çiftleşme mevsimi olan Nisan ayında yerüstünde aktif olarak dolaşırken gözlemlenebilir.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, Theraphosidae familyasındaki diğer tarantulalar gibi Chaetopelma altugkadirorum da zehirlidir. Zehir, avını etkisiz hale getirmek için kullanılır.
• Zehir Türü: Theraphosidae zehirleri genellikle nörotoksik ve proteolitik (protein sindirici) bileşenler içerir. Bu zehir, avın sinir sistemini etkileyerek felce neden olur ve iç dokularını sıvılaştırarak sindirimini kolaylaştırır.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Genel olarak, Chaetopelma cinsine ait tarantulaların zehri insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmaz. Isırıkları genellikle lokal etkilerle sınırlıdır ve hayati tehlike yaratmaz. Dünya genelindeki çoğu tarantula türü için de durum böyledir; asıl savunma mekanizmaları genellikle arka bacaklarındaki tahriş edici tüylerdir (ürtiker kılları), ancak Chaetopelma cinsi bu tüylere sahip değildir. Bu nedenle, savunma olarak ısırma eğiliminde olabilirler.
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Nadiren görülen bir ısırık durumunda, genellikle şu lokal semptomlar beklenir:
• Hafif ila orta derecede ağrı
• Kızarıklık ve şişlik
• Kaşıntı veya hafif bir yanma hissi Bu semptomlar genellikle birkaç saat içinde veya en geç birkaç gün içinde kendiliğinden düzelir. Ciddi sistemik etkiler (örneğin, nefes darlığı, kas spazmları) beklenmez.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Chaetopelma altugkadirorum ısırığı için özel bir antidot veya karmaşık bir tıbbi tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Uygulanacak ilk yardım genellikle semptomatiktir:

1. Sakin Kalın: Panik, kalp atış hızını artırarak zehrin yayılmasını hızlandırabilir.
2. Isırık Bölgesini Temizleyin: Isırık bölgesini sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
3. Soğuk Uygulayın: Ağrı ve şişliği azaltmak için ısırık bölgesine temiz bir bez içine sarılmış buz paketi veya soğuk kompres uygulayın (doğrudan cilde buz değdirmeyin).
4. Yükseltme: Mümkünse ısırılan uzvu kalp seviyesinin üzerinde tutmak, şişliği azaltmaya yardımcı olabilir.
5. Ağrı Kesici: Ağrı için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (örneğin parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
6. Doktor Başvurusu: Genellikle tıbbi müdahale gerekmese de, ısırık bölgesinde enfeksiyon belirtileri (şiddetli kızarıklık, irin, ateş), alerjik reaksiyon (nefes darlığı, kurdeşen, yüz şişmesi gibi) veya semptomların kötüleşmesi durumunda bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.

Kaynaklar

• World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.

Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 14 Haziran 2025).

• Gallon, R. C., Gabriel, R., & Tansley, G. (2012). A new Chaetopelma species from the eastern Mediterranean (Araneae, Theraphosidae, Ischnocolinae). Journal of the British Tarantula Society, 27(4), 128-139. (Bu, türün ilk bilimsel tanımının yapıldığı orijinal makaledir.)

Danışman, T., Kunt, K. B., Özkütük, R. S., & Coşar, İ. (2024a). The checklist of the spiders of Turkey. Version 2024 [last updated 21 February 2024], online at http://www.spidersofturkey.info. (Türkiye'deki örümcek türlerinin güncel listesini sunar.)

• Vikipedi: Chaetopelma altugkadirorum hakkında Türkçe ve İngilizce Vikipedi sayfaları, temel bilgilerin ve bazı morfolojik detayların hızlıca doğrulanmasını sağlar.
• Fotoğraf:https://www.inaturalist.org/photos/352763038