Afraflacilla epiblemoides

Harika bir örümcek türü daha! Afraflacilla epiblemoides, Salticidae familyasına yani **"Zıplayan Örümcekler"**e ait bir türdür. Bu örümcekler, adından da anlaşılacağı gibi, avlarını yakalamak için zıplama yeteneklerini kullanan, keskin görüşlü ve çevik avcılardır.

Afraflacilla epiblemoides: Detaylı Bilgiler

Türkçe Adlandırma: Afraflacilla epiblemoides için yaygın olarak kabul görmüş spesifik bir Türkçe isim bulunmamaktadır. Ancak familyasının genel adlandırması olan "Zıplayan Örümcek" ifadesi kullanılabilir. "Afraflacilla" cinsi Dmitri Logunov tarafından 1995'te tanımlanmıştır. Tür adı "epiblemoides" ise, Epiblemum cinsindeki örümceklere benzerliğine atıfta bulunur.

Afraflacilla epiblemoides, Salticidae familyasına ait küçük ila orta boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. İlk kez 1871 yılında Otto P. Cambridge tarafından tanımlanmıştır.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Afraflacilla epiblemoides'in bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
Familya (Family): Salticidae Blackwall, 1841 (Zıplayan Örümcekler)
Cins (Genus): Afraflacilla Berland & Millot, 1941
Tür (Species): Afraflacilla epiblemoides (O. Pickard-Cambridge, 1871)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Afraflacilla epiblemoides, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre öncelikli olarak Doğu Akdeniz'den Orta Asya'ya kadar geniş bir coğrafyada yayılış gösterir. İsrail, Türkiye, Mısır, Suudi Arabistan, Yemen, Etiyopya, Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Pakistan, Tacikistan ve Çin gibi ülkelerde kayıtları bulunmaktadır.

Türkiye'de bu türün varlığı bilimsel olarak kayıt altına alınmıştır. Türkiye'nin örümcek faunası listelerinde yer almaktadır. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinden kaydedilmiştir. Örneğin, Adıyaman ve Şanlıurfa gibi illerden gözlem ve kayıtları mevcuttur. Bu da türün Türkiye'nin kuru, bozkır ve yarı kurak habitatlarında bulunabileceğini göstermektedir.

Fiziksel Özellikler

Boyut: Küçük ila orta boyutlu bir zıplayan örümcektir.
Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 5.0 ila 6.2 mm arasındadır.
Erkek: Vücut uzunluğu genellikle 4.0 ila 5.0 mm arasındadır.
Gövde Yapısı ve Renk: Afraflacilla cinsinin tipik özelliklerini taşır; genellikle uzunca ve tüylüdürler. Renkleri, yaşadıkları ortama uyum sağlamalarını kolaylaştıran kahverengi, gri ve krem tonlarında olabilir.
Erkek: Karapaks (baş-göğüs kısmı) koyu kahverengi veya siyahtır, bazen baş bölgesinde parlak tüyler bulunur. Göz alanı genellikle belirgin ve koyu renklidir. Keliserler (zehir dişlerinin bulunduğu ağız parçası) bazen iridesan (gökkuşağı rengi yansıtan) renklere sahip olabilir. Palpler genellikle belirgin ve desenli tüylerle kaplıdır. Karın (opisthosoma) genellikle gri-kahverengi tonlarındadır ve üzerinde belirsiz açık renkli şeritler veya benekler bulunabilir.
Dişi: Dişiler genellikle erkeklere göre daha donuk renklidir, ancak yine de gizlenmeye yardımcı olan kamuflaj renklerine sahiptirler.
Gözler: Salticidae familyasının en karakteristik özelliği olan güçlü gözlere sahiptirler. Ön ortadaki iki büyük göz, avı hassas bir şekilde takip etmelerini sağlayan üç boyutlu görme yeteneği sunar. Diğer altı göz çevresel hareketleri algılar ve geniş bir görüş alanı sağlar.
Ayırt Edici Özellikler:Erkeklerin palplerindeki belirgin tüyler ve renklenmeleri.
Genellikle kumlu veya taşlık ortamlarda iyi kamufle olmalarını sağlayan renk tonları.
Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Afraflacilla epiblemoides gibi zıplayan örümcekler, keskin görüşleri ve hızlı hareket kabiliyetleriyle dikkat çekerler. Özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerdeki taşlık ve kumlu alanlarda avlanmada oldukça başarılıdırlar. Bu örümcekler, ekosistemdeki zararlı böcek popülasyonlarını kontrol altında tutarak önemli bir rol oynarlar. İnsanlar için herhangi bir tehdit oluşturmazlar, zehirleri önemsizdir."

Yaşam Biçimi ve Habitat

Yaşam Tarzı: Afraflacilla epiblemoides da diğer zıplayan örümcekler gibi aktif ve gezgin avcılardır. Avlarını yakalamak için ağ kurmazlar. Genellikle gündüz aktiftirler ve güneşli saatlerde avlanırlar.
Avlanma Davranışı: Mükemmel görme yeteneklerini kullanarak avlarını (küçük böcekler, sinekler, karıncalar ve diğer eklembacaklılar) tespit ederler. Avlarına gizlice yaklaşır, ardından hızlı ve güçlü bir zıplamayla üzerlerine atlayarak yakalarlar. Zıplamadan önce bir güvenlik ipliği bırakarak kendilerini güvenceye alırlar.
Yuva Yapısı ve Üreme: Dişiler, yumurta keselerini (kokon) genellikle taşların altına, yaprak döküntülerinin arasına veya küçük çatlaklara, ipekten yapılmış koruyucu bir yuvanın içine bırakır ve yavrular çıkana kadar onları korurlar.
Habitat Tercihi: Kuru, açık, güneşli ve taşlık alanlar, bozkırlar ve çöl kenarları gibi habitatları tercih ederler. Bu tür, genellikle yer seviyesine yakın bölgelerde, taşların veya bitki kalıntılarının arasında bulunur.

Zehir ve Tıbbi Önem

Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Afraflacilla epiblemoides de zehirlidir. Zehirleri, avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanılır.
İnsanlar İçin Tehlikesi: Salticidae familyasındaki hiçbir tür insan için tehlikeli değildir. Afraflacilla epiblemoides'in de ısırık olasılığı çok düşüktür çünkü çeneleri küçüktür ve genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedirler. Isırık olsa dahi, insan üzerinde hafif kaşıntı dışında herhangi bir toksik ya da alerjik etki yarattığı belgelenmemiştir.
Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Zıplayan örümceklerin zehirleri insanlar üzerinde ciddi bir etki yaratmaz. Bir arı sokmasına benzer lokal ve geçici semptomlar dışında bilinen bir sağlık riski oluşturmazlar. Bu küçük avcılar, doğanın biyoçeşitliliğinin önemli bir parçasıdır ve zararlı böceklerin kontrolünde değerli bir görev üstlenirler. Rahatsız edilmedikleri sürece insanlara saldırmazlar."
Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Çok nadir bir ısırık durumunda, arı sokmasına benzer, geçici bir kızarıklık veya hafif kaşıntı görülebilir.
Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir tedavi gerektirmez. Isırık bölgesi sabunlu suyla temizlenerek soğuk kompres uygulanabilir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, familya, cins ve tür bilgileri, dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 18 Haziran 2025).
ArachnoPhoto - Afraflacilla epiblemoides (O. Pickard-Cambridge, 1871): Türün fiziksel özellikleri, habitatı ve dağılımı hakkında detaylı bilgiler ve fotoğraflar.
Kaynağa Erişim: https://www.arachnophoto.com/en/salticidae-2/afraflacilla-epiblemoides/ (Erişim tarihi: 18 Haziran 2025).
GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2171120 (Erişim tarihi: 18 Haziran 2025).
ResearchGate - "A Check List of Spiders in Syria (Arachnida: Araneae)": Bölgesel yayılış ve kayıtlar hakkında bilgi.
Kaynağa Erişim: https://www.researchgate.net/publication/320473919_A_Check_List_of_Spiders_in_Syria_Arachnida_Araneae (Erişim tarihi: 18 Haziran 2025).
The checklist of the spiders of Turkey - Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a): Türkiye örümcek faunası güncel listesi.
Kaynağa Erişim: http://www.spidersofturkey.info (Erişim tarihi: 18 Haziran 2025).
"Checklist of the jumping spiders (Araneae: Salticidae) of Turkey" - Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024b): Türkiye'deki zıplayan örümcek faunasına dair güncel akademik liste.
Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/pdfs/35455_Danisman_et_al_2012_ActaZoolBulg_64_2_p215-216_Salticidae_Turkey.pdf (Erişim tarihi: 18 Haziran 2025). (Bu kaynakta Afraflacilla epiblemoides özelinde doğrudan bilgi bulunmasa da, Türkiye'deki Salticidae faunası hakkında genel bir referanstır.)
Fotoğraf:https://www.izeltlabuak.hu/talalat/452451