Kırkayaklar, bölümlere ayrılmış eklembacaklılardır ve bacak sayıları tipik olarak 30 ila yaklaşık 400 uzuv arasında değişir. Vücut bölümlerinin her birinin, önündeki çiftten biraz daha uzun bir çift bacağı vardır, bu da bu zararlıların hızlı hareket etmesine yardımcı olur.
Yaşam döngüsü
Dişiler yer altı yuvalarına yumurta bırakır. Genç kırkayaklar yumurtadan çıktığında, daha az bacakları olmasına rağmen, yetişkinlerin daha küçük versiyonlarına benzerler. Yetişkin olmamış kırkayaklar, geliştikçe ek vücut segmentleri ve bacakları da geliştirir ve yetişkinliğe ulaşmadan önce birkaç gelişimsel süreçden geçer.
Tipik olarak kalıcı istila belirtileri bırakmadıklarından, binalara zarar vermediklerinden veya yiyecekleri kirletmediklerinden, kırkayak istilası bir süre fark edilmeyebilir. Kırkayakların olup olmadığını belirlemenin en iyi yolu, onları geceleri en aktif olduklarında aramaktır. Ev sahipleri, mevcut bir istila göz önüne alındığında, deri değiştirilmiş dış kabuk bulabilirler. Bodrumlarda, dolapların altında karanlık, tenha alanlar odunluk vb, kırkayakların toplanabileceği ortak yerlerdir.
Kırkayakların istilası nasıl önlenir
Diğer böceklerin istila etmesini önleyin, Evinizi temiz ve sıhhi tutun, Dış havalandırma delikleri kapatın, Çatlamış boruları ve gevşek / aşınmış dış contaları kapatın, Duvarlardaki yarıkları ve çatlakları kapatın.
Foto:wikimedia
Sık Sorulan Sorular
Neden kırkayağım var?
Kırkayaklar, çok miktarda böcek bulunan yerlerde bulunabilir, bodrumlar, garajlar ve malçlanmış bahçeler gibi çok sayıda küçük yarık ve çatlak bulunan karanlık, nemli yerler ararlar.
Örümcekler, böcekler, güve larvaları, karıncalar ve solucanlar dahil olmak üzere diğer ev zararlılarını avlarlar, ancak diğer kırkayakları da avlarlar. Avcılar olarak, onları zehirli pençelerle yakalayarak pusuya düşürür ve ardından avlarını etkisiz hale getirirler.
Kırkayaklar için ne kadar endişelenmeliyiz?
Böcekleri felç edecek ve öldürecek kadar güçlü zehirlere sahip olmalarına rağmen, kırkayaklar yakalanmadıkça veya kazayla üzerine basılmadıkça insanları ısırmazlar ve zehirleri tehlikeli olacak kadar toksik değildir. Ancak, varlıkları çirkin ve bir baş belası olarak kabul ediliyorlar.
Kırkayakların ısrarcı doğası, çok küçük çatlaklarda gezinme yetenekleri ve varlıklarının bir böcek sorununa işaret edebilmesi nedeniyle, onları ve diğer istilaları ortadan kaldırmak için profesyonel bir haşere kontrol servisinden yardım almak çok önemlidir.
Evlerdeki kırkayak istilası, altta yatan böcek sorunlarının varlığına işaret edebilir.
Kırkayaklar ve rutubet böcekleri arasındaki fark nedir?
Kırkayaklar ve rutubet böcekleri(millipedes) aynı görünse de, zararlılar birkaç ortak özelliği paylaşır. Bir kırkayağın düz bir gövdesi vardır ve her bölüm için tek bir çift uzun bacak bulunur. Rutubet böcekleri daha uzundur ve her gövde bölümünde iki çift kısa bacak bulunan yuvarlak gövdelere sahiptir. Rutubet böcekleri, belirgin şekilde farklı bir görünüme ve bir kırkayaktan çok daha fazla ayağa sahiptir. Genellikle bahçe toprağında ve nemli alanlarda bulunan rutubet böcekleri koyu renklidir ve yuvarlak gövdelidir. Rutubet böcekleri tek setinden ziyade her vücut bölümünde iki çift bacak vardır. Türlere bağlı olarak bir kırkayak 400 bacağa sahip olabilir.
Ayrıca kırkayak ve rutubet böcekleri, diyetleri farklı olduğu için ev sahipleri için farklı sorunlara neden olur. Rutubet böcekleri çürüyen maddelerle beslenir. Bu bahçe zararlıları toprakta yaşar, köklere saldırır ve genç bitkilerde sapları sıyırarak bitkiye zarar verir. Bazı rutubet böceği türleri ayrıca cildi tahriş eden ve koku bırakan bir sıvı salgılar.
Öte yandan, Kırkayaklar bodrumlar ve banyolar gibi karanlık, nemli alanlarda toplanır. Böceklerle beslenirler, bu yüzden varlıkları daha ciddi bir istilanın başladığını gösterebilir. Ayrıca ok hareketleri ve rahatsız edici görünümleri paniğe neden olma eğilimindedir.
Her iki haşere de nemi tercih ettiğinden, ev sahipleri kırkayakları ve kırkayakları uzak tutmak için nem seviyelerini düşürmelidir.
Ahmet TAŞÇI