Zeugopterus regius

Zeugopterus regius, halk arasında Benekli Pisi Balığı olarak da bilinen, diğer yassı balık türlerinden farklı bir yaşam tarzına sahip olan küçük bir balıktır. Kendini kuma gömmek yerine, yüzgeçlerinin özel yapısı sayesinde kayalıklara ve dik yüzeylere tutunma yeteneğiyle öne çıkar. Oldukça nadir görülen ve ticari bir değeri olmayan bu tür, ekosistemde kendine özgü bir nişe sahiptir.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Zeugopterus regius, genellikle 15 cm'den daha küçük, oval ve çok ince bir vücut yapısına sahiptir. Vücudunun üst tarafı kahverengi veya sarımsı kahverengi olup, üzerinde dağınık ve belirgin siyah benekler bulunur. Bu benekli desen, yosunlu ve kayalık zeminlerde kamuflajına yardımcı olur. Kalkan balığıgiller (Scophthalmidae) ailesinin diğer üyeleri gibi, her iki gözü de sol taraftadır.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Chordata (Kordalılar)
Sınıf (Class): Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)
Takım (Order): Pleuronectiformes (Yassı Balıklar)
Aile (Family): Scophthalmidae
Cins (Genus): Zeugopterus
Tür (Species): Zeugopterus regius (Bonaparte, 1833)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Zeugopterus regius, Kuzeydoğu Atlantik, Akdeniz ve Karadeniz'de bulunur.

Habitat Tercihi: Bu tür, kayalık veya çakıllı deniz tabanlarını ve yosun yataklarını tercih eder. Genellikle kıyıya yakın sığ sularda, 20 ila 100 metre derinlikte yaşar. Kendisini kuma gömmek yerine, yüzgeçlerini kullanarak kayalıklara tutunur.

2. Fiziksel Özellikler ve Yaşam Döngüsü

Benekli pisi balığının en ilginç fiziksel özelliği, yüzgeçlerinin ucundaki liflerin yapışkan bir madde salgılamasıdır. Bu sayede dikey kayalıklara ve deniz bitkilerine tutunarak dikey bir şekilde dinlenebilir.

Beslenme: Etçildir ve küçük yengeçler, karidesler, amfipodlar ve diğer küçük kabuklularla beslenir.
Yaşam Döngüsü: Üreme döneminde yumurtalar ve larvalar su yüzeyinde serbestçe dolaşır. Larvalar geliştikçe, vücutları yassılaşır ve deniz tabanına yerleşerek yetişkinliğe doğru ilerlerler.

3. Ekolojik ve Ticari Önemi

Ekolojik Rolü: Küçük boyutu ve gizlenme yeteneği sayesinde, yerel ekosistemdeki küçük canlı popülasyonlarını kontrol altında tutar. Kendisi de daha büyük balıklar için potansiyel bir besin kaynağıdır.
Ticari Değer: Zeugopterus regius, küçük boyutu ve nispeten nadir bulunması nedeniyle ticari bir öneme sahip değildir. Genellikle hedef tür olarak avlanmaz.

4. Türkiye'deki Durumu

Benekli pisi balığı, Türkiye'nin Ege Denizi ve Akdeniz kıyılarında bulunabilir. Ancak, diğer yassı balık türleri gibi yaygın olarak avlanmadığı için, genellikle balık pazarlarında rastlanmaz. Popülasyon durumu hakkında yeterli veri bulunmamaktadır.

Kaynak: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi.

Fotoğraf: (c) Bernard Picton – bazı hakları saklıdır (CC BY)