Trachipterus trachypterus

Genel Özellikler

Trachipterus trachypterus, Türkçede “Kurdele Balığı” olarak bilinen, Trachipteridae familyasına ait derin deniz balığı türüdür. Gövdesi uzun, yassı ve kurdele benzeri ince bir yapıya sahiptir; baş kısmı küçük ve ağız öne doğrudur. Ortalama boyu 1,5–3 metre civarındadır; nadiren 4 metreye ulaşabilir. Renkleri gümüşi-mavi tonlardadır. Etçil bir türdür; plankton, küçük kabuklular ve balıklarla beslenir. Türkiye’de nadiren gözlemlenir ve özellikle Ege ve Akdeniz’in derin açık deniz bölgelerinde bulunur.

Taksonomi

Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Actinopterygii
Takım: Lampriformes
Familya: Trachipteridae
Cins: Trachipterus
Tür: Trachipterus trachypterus (Keşfeden: J. F. Gmelin, 1789)

Eski ve Yeni Adları

Geçerli Adı: Trachipterus trachypterus
Eski Adları / Sinonimler: Trachypterus taeniatus (eski kaynaklarda).

Dağılım ve Habitat

Trachipterus trachypterus, tropik ve ılıman denizlerde yayılış gösterir. Türkiye’de özellikle Ege ve Akdeniz’in derin açık denizlerinde rastlanır. 200–1000 metre derinliklerde yaşar; pelajik bir türdür ve nadiren yüzeye yaklaşır.

Mitolojik ve Kültürel Bilgiler

Uzun ve kurdele benzeri yapısı nedeniyle halk arasında “deniz yılanı” veya “derin deniz canavarı” olarak adlandırılabilir. Nadir görüldüğü için deniz efsanelerine ilham olmuştur.

Ekoloji ve Davranış

Pelajik bir türdür. Küçük balıklar, kabuklular ve plankton ile beslenir. Ekosistemde orta-alt düzey avcı konumundadır. Genellikle yalnız yaşar ve derin deniz akıntılarında serbestçe hareket eder.

Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler

Doğru: Trachipterus trachypterus, uzun ve kurdele benzeri yapıya sahip bir derin deniz balığıdır.
Yanlış: Halk arasında deniz yılanı veya dev canavar olarak yanlış yorumlanabilir.

Zehir Durumu

ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi için güvenlidir; ticari değeri yoktur.

Araştırma ve Kaynak

Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
Nelson, J.S. (2006). Fishes of the World. Wiley.
Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.

FOTOĞRAF: https://www.inaturalist.org/photos/112609011 © jonaspottier