Tegenaria pagana

Harika bir örümcek türü daha! Tegenaria pagana, Agelenidae familyasına (Huni Ağ Örümcekleri) ait, Avrupa'dan Orta Asya'ya kadar Eski Dünya'da ve Amerika kıtasında (ABD'den Şili'ye) kadar Yeni Dünya'da geniş bir yayılış gösteren bir örümcek türüdür. Yeni Zelanda'da da rapor edilmiştir. Bu tür de Tegenaria cinsinin diğer üyeleri gibi genellikle tünel ağları kurmalarıyla bilinirler.

Tegenaria pagana: Detaylı Bilgiler

Türkçe Adlandırma: Tegenaria pagana için yaygın olarak kabul görmüş spesifik bir Türkçe isim bulunmamaktadır. Ancak bu türün taksonomisi zaman içinde değişiklik göstermiştir. İlk kez 1840 yılında Carl Ludwig Koch tarafından Tegenaria pagana adıyla tanımlanan tür, 2005 yılında Guseinov, Marusik & Koponen tarafından Malthonica pagana adıyla revize edilmiştir. Ancak Dünya Örümcek Kataloğu'nda hala Tegenaria pagana olarak listelenmektedir. Bilimsel adıyla anılması en yaygın ve doğru yaklaşımdır.

Tegenaria pagana, Agelenidae familyasına ait orta boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Tegenaria pagana'nın bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Infra Takım (Infraorder): Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
• Familya (Family): Agelenidae C. L. Koch, 1837 (Huni Ağ Örümcekleri)
• Cins (Genus): Tegenaria Latreille, 1804 (Bazı kaynaklarda Malthonica cinsinde de yer alabilir)
• Tür (Species): Tegenaria pagana C. L. Koch, 1840

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Tegenaria pagana, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Avrupa'dan Orta Asya'ya kadar Eski Dünya'da ve ABD'den Şili'ye kadar Yeni Dünya'da, ayrıca Yeni Zelanda'da yayılış gösterir. Bu geniş yayılış, türün farklı iklim ve habitatlara uyum sağlayabildiğini göstermektedir.

Türkiye'de bu türün varlığına dair bilimsel kayıtlar bulunmaktadır. Türkiye örümcek faunası listelerinde Tegenaria pagana adı geçmektedir. Dolayısıyla, Türkiye'nin birçok bölgesinde, çeşitli habitatlarda bu türle karşılaşmanız oldukça olasıdır.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Orta boyutlu bir örümcektir. Morfolojiye dair bilgilere göre, boy uzunluğu 5-9 mm arasında değişebilir.
• Renk: Prosoma (ön gövde) sarımsı kahverengidir. Sternumda (göğüs plakası) açık renkte, orta yerde daralan bir şerit bulunur ve bu şeridin etrafında oval, üçer adet açık renkli nokta biçimli yapılar mevcuttur. Opisthosoma (karın) açık kahverengi renkte olup genellikle belirgin bir desen bulundurmaz. Bacaklar uzun ve kahverengidir.
• Ayırt Edici Özellikler:Huni Ağları: Tegenaria pagana, diğer Agelenidae üyeleri gibi, tipik olarak zemin seviyesinde, taşların, kütüklerin, yaprak döküntüsünün altında, kaya çatlaklarında veya korunaklı diğer yerlerde huni şeklinde ipek ağlar inşa eder. Ağın geniş kısmı avı yakalamak için bir tuzak görevi görürken, dar tünel kısmı örümceğin saklandığı ve pusuya yattığı yerdir.
• Morfolojik Benzerlikler: Bu tür, özellikle Tegenaria domestica (Ev Örümceği) gibi diğer yaygın Tegenaria türlerine morfolojik olarak benzerlik gösterebilir. Tanımlanması genellikle clypeus (ön gözler arasındaki mesafe), sternum deseni ve özellikle genital yapıların (erkek palpleri ve dişi epigyn) detaylı incelenmesini gerektirir.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Tegenaria pagana, dünya genelinde geniş bir yayılışa sahip, adaptasyon yeteneği yüksek bir huni ağ örümceğidir. Genellikle insan yerleşim yerlerinin yakınında, dış mekanlarda, duvar çatlaklarında veya bodrum gibi nemli ve korunaklı yerlerde bulunurlar. Zehirleri insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmaz; ekosistemdeki böcek popülasyonlarının dengelenmesinde önemli rol oynayan faydalı canlılardır. Evlerde bulunmaları durumunda bile, genellikle zararsızdırlar ve rahatsız edilmedikçe ısırmazlar."

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yuva Yapısı: Tegenaria pagana, tipik olarak zemin seviyesinde, taşların, kütüklerin, yaprak döküntüsünün altında, kaya çatlaklarında, binalarda veya diğer korunaklı yerlerde huni şeklinde ipek ağlar inşa eder.
• Habitat Tercihi: Kırsal alanlardan kentsel alanlara kadar çok çeşitli habitatlarda bulunabilirler. Genellikle nemli ve karanlık yerleri tercih ederler. Mağaralarda da rastlanabilirler.
• Yaşam Tarzı: Ağlarının içinde pusu kurarak avlanan pasif avcılardır. Gündüzleri genellikle yuvalarının içinde gizlenirler ve av için gece veya alacakaranlıkta aktif hale gelebilirler.

Beslenme ve Üreme

• Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca avları, ağlarına takılan küçük böcekler ve diğer omurgasızlardır (örneğin sinekler, diğer örümcekler).
• Üreme: Üreme döngüleri ve spesifik detaylar hakkında sınırlı bilgi bulunmakla birlikte, diğer Tegenaria ve Agelenidae üyelerinde olduğu gibi dişilerin yumurta kesesi (kokon) ürettiği ve yavrulara bir süre bakıcılık yaptığı düşünülmektedir.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Tegenaria pagana da zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Tegenaria pagana'nın insanlar için tehlikesi düşüktür ve genellikle tıbbi açıdan önemsiz kabul edilir. Boyutları nedeniyle ürkütücü görünseler de, genellikle agresif değillerdir ve sadece sıkıştırıldıklarında veya kendilerini tehdit altında hissettiklerinde ısırırlar. Isırık vakaları nadirdir.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Tegenaria pagana'nın zehri, insanlar için ciddi bir sağlık riski taşımaz. Bir ısırık durumunda, arı sokmasına benzer şekilde lokal ağrı, kızarıklık ve şişlik gibi hafif semptomlar görülebilir. Bu semptomlar genellikle kendiliğinden kısa sürede geçer ve tıbbi müdahale gerektirmez. Bu örümcekler doğal yaşamın ve ev ekosisteminin bir parçasıdır ve faydalı canlılardır."
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:
• Isırık bölgesinde hafif ağrı, kızarıklık ve şişlik.
• Kaşıntı veya hafif bir rahatsızlık hissi.
• Bu semptomlar genellikle kısa sürede (birkaç saat ila birkaç gün içinde) kendiliğinden geçer ve çoğu zaman tıbbi müdahale gerektirmez.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

1. Sakin Kalın: Panik yapmaktan kaçının.
2. Isırık Bölgesini Temizleyin: Sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
3. Soğuk Uygulayın: Ağrı ve şişliği azaltmak için buz paketi veya soğuk kompres uygulayın.
4. Ağrı Kesici: Ağrı ve rahatsızlık için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (örneğin parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
5. Tıbbi Yardım: Semptomlar şiddetlenirse (örn. aşırı şişlik, yayılan kızarıklık, şiddetli ağrı), alerjik bir reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, kurdeşen, yüz veya boğazda şişlik) ortaya çıkarsa veya ısırık bölgesinde enfeksiyon belirtileri varsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Ancak bu durumlar, bu tür örümcekler için oldukça nadirdir.

Türkiye'deki Tegenaria pagana Kayıtları

Tegenaria pagana, Türkiye'de bulunan ve kaydedilmiş bir örümcek türüdür. Türkiye örümcek faunası listelerinde yer almaktadır. İç Anadolu, Doğu Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinden kayıtları mevcuttur. Bu geniş yayılış, türün farklı ekolojik nişlere adapte olabildiğini gösterir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
3. Wikipedia - Malthonica pagana: Türün taksonomik geçmişi, morfolojisi ve dağılımına dair Türkçe bilgiler.
4. Kaynağa Erişim: https://tr.wikipedia.org/wiki/Malthonica_pagana (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
5. araneae - Tegenaria pagana - Spiders of Europe: Türün morfolojik detayları ve dağılım bilgileri.
6. Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/data/4702/Tegenaria_pagana (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
7. Global Biodiversity Information Facility (GBIF): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
8. Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/5800548 (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
9. "Checklist of the spiders of Turkey" - N. Topçu, M. Demir, O. Seyyar, İ. D. Aktaş (2005) ve daha yeni güncellemeler: Türkiye örümcek faunası kapsamlı listesi.
10. Kaynağa Erişim: https://www.munisentzool.org/yayin/vol12/issue2/vol12issue2-5839655.pdf (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
11. Plazi TreatmentBank - Tegenaria pagana: Türün habitat bilgileri ve dağılımına dair akademik kaynak.
12. Kaynağa Erişim: https://treatment.plazi.org/GgServer/html/6C958FA4AAE15B3D69004797F6613ABE/4 (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).