Pseudevadne tergestina
Pseudevadne tergestina (Claus, 1877), Diplostraca üst takımının Onychopoda takımına ait kozmopolit bir denizel su piresidir. Bu tür, genellikle ılıman ve sıcak suların kıyı (neritik) ve açık deniz yüzeyi (epipelajik) bölgelerinde yaygındır. Morfolojik olarak yakın akrabası Evadne'ye benzer, ancak belirgin bir arka dikeninin olmamasıyla ayrılır.
Taksonomi ve Temel Özellikler
Pseudevadne tergestina'nın biyolojik sınıflandırması şöyledir: Âlem: Animalia, Şube: Arthropoda, Sınıf: Branchiopoda, Üst Takım: Diplostraca, Takım: Onychopoda, Familya: Podonidae, Cins: Pseudevadne, Tür: Pseudevadne tergestina.
- Morfoloji: Vücudu oval şekillidir ve neredeyse tamamen şeffaftır. En ayırt edici özelliği, akrabalarında (örneğin, Evadne spinifera) görülen belirgin arka karapaks dikenine sahip olmamasıdır.
- Boyut: Genellikle 0.8 ila 1.0 mm civarındadır.
- Göz Yapısı: Onychopoda takımının tipik bir üyesi olarak, vücudunun ön kısmını kaplayan büyük ve belirgin bir bileşik göze sahiptir.
- Habitat ve Dağılım: Ilıman ve sıcak sular habitatıdır ve Kuzey enlemlerinde 45°'den Güney enlemlerinde 35°'ye kadar geniş bir alanda dağılım gösterir.
Ekoloji ve Beslenme
- Beslenme Şekli: P. tergestina'nın temel diyeti tartışmalı olmakla birlikte, genellikle fitoplankton ile beslenen bir tür olarak listelenir, ancak Onychopoda takımının diğer üyeleri gibi avcı davranışları da sergilediği düşünülür. Avcı akrabaları arasında filtre beslenmeye daha yatkın olabilir.
- Kuluçka Davranışı: Tıpkı diğer kladocerler gibi, yumurtalarını serbest bırakmadan hemen önce görülebilen ve sayılabilen bir kuluçka kesesinde (brood pouch) taşır.
- Ekolojik Rolü: Kıyısal deniz ekosistemlerinde zooplanktonun önemli bir bileşenidir. Popülasyon patlamaları yaşadığı mevsimlerde, özellikle planktivor balıklar (planktonla beslenen) için hayati bir besin kaynağı görevi görür.
Yanlış Bilinen Doğru Bilinen Mitolojik Bilgi: "Görünmez Kalkan"
Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin Notu: Pseudevadne'nin morfolojisi, diken gibi belirgin savunma yapılarının yokluğuna rağmen, şeffaflık ve oval vücut şeklinin bir arada nasıl etkili bir hayatta kalma stratejisi oluşturduğunu gösterir.
- Yanlış Bilinen (Mit): Pseudevadne tergestina'nın dikeninin olmaması onu kolay bir av yapar; oysa dikenli akrabaları daha iyi korunur.
- Gerçek (Biyolojik Gerçek/Mitolojik Sembol): P. tergestina'nın diken eksikliği, onun savunmasız olduğu anlamına gelmez. Vücudunun neredeyse tamamen şeffaf olması, gözle avlanan (balıklar gibi) avcılar için mükemmel bir görünmezlik kalkanı sağlar. Diken olmaması aynı zamanda yüzme hareketini kolaylaştırabilir ve enerji tasarrufu sağlayabilir. Mitolojik olarak bu durum, savaşmak yerine görünmezlikle hayatta kalmayı seçen bir savaşçıyı akla getirir. Oval ve dikensiz formu, görünmezlik kalkanının bozulmaması için pürüzsüzlüğü ve hızı tercih eden, "gözden kaybolarak" kendini koruyan bir deniz ruhunu simgeler.
Araştırma ve Kaynak
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- World Register of Marine Species (WoRMS) - (Taksonomi)
- Pseudevadne tergestina - Zooplankton Guide, Scripps Institution of Oceanography (Morfoloji ve Beslenme)
- II. ULUSAL DENİZLERDE İZLEME VE DEĞERLENDİRME SEMPOZYUMU BİLDİRİ ÖZETLERİ (Ekolojik Rolü)
